Αρχή του τέλους της στρατιωτικής εξουσίας στην Αίγυπτο;

Απο τη σημερινή Εποχή

Όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες στην Αίγυπτο δεν είχαν προβλεφθεί από κανέναν αναλυτή, κανένα δημοσιογράφο, κανέναν ακτιβιστή. Οι περισσότεροι «έβλεπαν» την αδυναμία του λαϊκού κινήματος και την προσπάθεια των στρατιωτικών (που κυβερνάνε τη χώρα για πάνω από 60 χρόνια) να επανεπιβεβαιώσουν την εξουσία τους, κάτω από το μανδύα ενός ελεγχόμενου αυταρχικού κοινοβουλευτισμού. Η έκρηξη του λαϊκού παράγοντα ήρθε όμως να σαρώσει τις αναλύσεις των πολιτικών παρατηρητών καθώς και τους σχεδιασμούς του καθεστώτος, δημιουργώντας καινούργια δεδομένα για την πολιτική ζωή της Αιγύπτου αλλά και συνολικά του αραβικού κόσμου.

Πώς φτάσαμε στη νέα Ταχρίρ

Αφορμή για τις νέες τεράστιες κινητοποιήσεις στην πλατεία Ταχρίρ (αλλά και σε ολόκληρη την Αίγυπτο) έδωσε το σκανδαλώδες σχέδιο «υπερ-συνταγματικών» αρχών που παρουσίασε το SCAF (το κυβερνών Ανώτατο Συμβούλιο Ενόπλων Δυνάμεων). Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, τα 80 από τα 100 μέλη της νέας Συντακτικής Συνέλευσης  θα τα όριζε η ελεγχόμενη από τους στρατιωτικούς κυβέρνηση, και μόνο τα 20 το εκλεγμένο από το λαό κοινοβούλιο. Επιπλέον, στο άρθρο 9 αναφερόταν ότι «οι ένοπλες δυνάμεις προστατεύουν τη συνταγματική νομιμότητα του έθνους… και μόνο οι ένοπλες δυνάμεις έχουν το δικαίωμα να συζητούν θέματα που αφορούν στις ένοπλες δυνάμεις και τον προϋπολογισμό τους… ο πρόεδρος μπορεί να κηρύξει πόλεμο μόνο αφού πετύχει τη συναίνεση του Ανώτατου Συμβουλίου των Ενόπλων Δυνάμεων.» Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι καμιά δύναμη της αντιπολίτευσης δεν θα μπορούσε να δεχτεί ένα τέτοιο συνταγματικό πλαίσιο, που στην ουσία περιόριζε την εθνοσυνέλευση σε ρόλο συμβουλευτικού ανακτοβούλιου. Μετά τη δημοσίευση του σχεδίου του SCAF, η Μουσουλμανική Αδελφότητα δήλωσε, για πρώτη φορά μετά από μήνες, τη συμμετοχή της στην καθιερωμένη συγκέντρωση της Παρασκευής στην Ταχρίρ (18 Νοέμβρη). Αυτή η απόφαση της Αδελφότητας έσπασε την πολιτική απομόνωση των κινημάτων της νεολαίας και της Αριστεράς, που για μήνες διαδήλωναν μόνοι ενάντια στη στρατιωτική εξουσία .”

Ωστόσο, το συνταγματικό σχέδιο του SCAF δεν ήταν παρά η αφορμή της λαϊκής έκρηξης. Η πραγματική αιτία είναι η αίσθηση σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού ότι «τίποτα δεν έχει αλλάξει», παρά την πτώση του Μουμπάρακ. Αίσθηση που δεν έχει να κάνει μόνο με τη διατήρηση της στρατιωτικής διακυβέρνησης και τη συνεχιζόμενη ισχύ τους καθεστώτος εκτάκτου ανάγκης. Εξίσου σημαντική είναι και η τραγική κατάσταση της αιγυπτιακής οικονομίας, που έχει μάλιστα επιδεινωθεί από την κοινωνική αναταραχή. Αν για ένα κομμάτι του πληθυσμού η κατάρρευση του τουρισμού και η άνοδος της τιμής των τροφίμων οδηγεί στην αναζήτηση του τέλους της επαναστατικής διαδικασίας, για ένα άλλο σημαίνει τη ριζοσπαστικοποίηση της πολιτικής συνείδησης του.

Η Ταχρίρ εκρήγνυται-Η κυβέρνηση παραιτείται

Η συγκέντρωση της 18ης Νοέμβρη στην Ταχρίρ είναι η πιο μεγάλη των τελευταίων μηνών. Τον τόνο τον δίνουν οι Ισλαμιστές (η Μουσουλμανική Αδελφότητα καθώς και οι σκληροπυρηνικοί Σαλαφίτες), αλλά τόσο τα κινήματα νεολαίας όσο και η Αριστερά παραμένουν ορατά μέσα στην πλατεία. Όταν αποχωρεί το μεγάλο μέρος των διαδηλωτών, λίγες εκατοντάδες αποφασίζουν να παραμείνουν και να στήσουν σκηνές, στο πρότυπο του διαρκούς σιτ-ιν που προκάλεσε την πτώση του Μουμπάρακ. Το Σάββατο το πρωί η αστυνομία επιτίθεται με κτηνώδη τρόπο στην κατασκήνωση των διαδηλωτών και πέφτουν οι πρώτοι νεκροί. Το νέο διαδίδεται στο Κάιρο, ο κόσμος ξανακατεβαίνει στην Ταχρίρ∙ αυτή τη φορά για να αναμετρηθεί με την αστυνομία και να υπερασπιστεί τα αδέρφια του.

Επίκεντρο της σύγκρουσης θα γίνει η οδός Μοχάμεντ Μαχμούντ που οδηγεί από την Ταχρίρ στο Υπουργείο Εσωτερικών. Οι δολοφονημένοι διαδηλωτές είναι τουλάχιστον 35 (η καταμέτρηση δεν είναι τελική) και δεκάδες αυτοί που έχασαν τα μάτια τους από μεταλλικές σφαίρες με περίβλημα από καουτσούκ (είναι λάθος να αποκαλούνται αυτές οι σφαίρες είτε «πλαστικές» είτε «από καουτσούκ»). Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν βίντεο που δείχνουν αστυνομικούς να στοχεύουν στα μάτια των διαδηλωτών (ένας από αυτούς μάλιστα δέχεται και τα συγχαρητήρια των συνάδελφων του για την «πετυχήμενη» βολή του), καθώς και να δέρνουν ανηλεώς πολίτες. Ο οδοντίατρος Άχμαντ Χαράρα μετατρέπεται σε σύμβολο της εξέγερσης. Στις 28 Γενάρη έχασε από σφαίρα το ένα μάτι του. Στις 19 Νοέμβρη έχασε και το δεύτερο με τον ίδιο τρόπο…

Παρά την κρατική κτηνωδία, ο κόσμος δεν λυγίζει και κρατάει την Ταχρίρ. Κάτω από τη λαϊκή κατακραυγή η κυβέρνηση Σαράφ παραιτείται.

Η Ταχρίρ απορρίπτει το νέο πρωθυπουργό

Οι στρατιωτικοί διορίζουν νέο πρωθυπουργό τον Καμέλ Αλ Γκαντζούρι, ο οποίος είχε διατελέσει πρωθυπουργός του Μουμπάρακ από το 1996 έως το 1999. Επιπλέον, σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο επικεφαλής του SCAF στρατηγός Μοχάμεντ Ταντάουι συγκεκριμενοποιεί για πρώτη φορά την ημερομηνία των προεδρικών εκλογών (στο τέλος του πρώτου εξάμηνου του ’12). Μέχρι την έκρηξη της Ταχρίρ, ο στρατός μιλούσε γενικά για εκλογές κάποια στιγμή μέσα στο ’12 ή το ’13.

Η πλατεία όμως όχι μόνο δεν κατευνάστηκε από το διορισμό του νέου πρωθυπουργού, αλλά εξοργίστηκε, αισθανόμενη ότι εμπαίζεται. Τα κινήματα της επαναστατικής νεολαίας και η Αριστερά κάλεσαν σε συνέχιση του σιτ-ιν στην Ταχρίρ, καθώς και στη «συγκέντρωση τους ενός εκατομμυρίου» την Παρασκευή 25 Νοέμβρη. Αυτή τη φορά τόσο η Αδελφότητα, όσο και η Γκαμάια Ισλαμίγια (βασική οργάνωση των Σαλαφιτών, που παλιότερα σχετιζόταν με την ισλαμική τρομοκρατία) δήλωσαν ότι δεν θα συμμετάσχουν. Η Αδελφότητα για να δικαιολογήσει της στάση της, πρόβαλε το φόβο διατάραξης των εκλογών της Δευτέρας, λόγω πιθανών νέων επεισοδίων. Προχώρησε μάλιστα ακόμα πιο πέρα, καλώντας συγκέντρωση την Παρασκευή στο τζαμί Αλ-Αζχάρ για την υπεράσπιση του… Αλ Άκσα στην Ιερουσαλήμ.

Στην πραγματικότητα, η Αδελφότητα ακολουθεί τη στρατηγική που έχει χαράξει εδώ και καιρό, να πατάει δηλαδή σε δύο βάρκες. Από τη μια μεριά συμμετέχει ως ένα βαθμό στο κίνημα, και από την άλλη, διαπραγματεύεται με τους στρατιωτικούς έναν πιθανό συμβιβασμό και εμφανίζεται στο συντηρητικό τμήμα της κοινωνίας ως υπεύθυνη δύναμη που εγγυάται την ασφάλεια και τη σταθερότητα της χώρας.

Η πλατεία ήταν γεμάτη!

Αναμφίβολα, οι ακτιβιστές κέρδισαν το στοίχημα της 25ης Νοεμβρίου. Παρά το μποϊκοτάζ των ισλαμιστών, εκατοντάδες χιλιάδες κατέκλυσαν την Ταχρίρ ζητώντας να δοθεί επιτέλους τέλος στη στρατιωτική διακυβέρνηση της Αιγύπτου. Η συμμετοχή ήταν ακόμα μεγαλύτερη από ό,τι στις 18 Νοεμβρίου.

Για τη συγκέντρωση της Παρασκευής, οι Γερμανοί σύντροφοι Πέντραμ Σαγιάρ και Μαρτιν Γκλάζναπ, που βρέθηκαν επί τούτου στο Κάιρο, τόνισαν, σε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί μας, τρία πράγματα: Πρώτον, το γενικό κλίμα ήταν φεστιβαλικό, σε αντίθεση με τον «πόλεμο των προηγούμενων ημερών. Δεύτερον, αυτή τη φορά δεν επιτράπηκε στα πολιτικά κόμματα να έχουν ορατή παρουσία μέσα στην πλατεία. Αυτή η απόφαση του κινήματος, που μοιάζει με τις αντίστοιχες των κινημάτων των πλατειών στην Ευρώπη, αποτελεί αποτέλεσμα της αυξανόμενης δυσπιστίας των ακτιβιστών απέναντι στο πολιτικό παιχνίδι. Τρίτον, στην κινητοποίηση συμμετείχαν χιλιάδες διαδηλωτές που ανήκουν στο ισλαμιστικό ρεύμα, κάτι που σημαίνει ότι η γραμμή της Αδελφότητας «έσπασε».

Το απόγευμα της Παρασκευής εκπρόσωποι των επαναστατικών κινημάτων νεολαίας  δήλωσαν ενώπιον χιλιάδων διαδηλωτών, μπροστά στο πρωθυπουργικό μέγαρο της οδού Κασρ Ελ Άινι, ότι μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας πρέπει να αντικαταστήσει τους στρατιωτικούς και να διαχειριστεί τη διαδικασία μετάβασης στη δημοκρατία. Ανακοίνωσαν επίσης τα ονόματα πέντε προσωπικοτήτων κύρους που θέλουν να απαρτίσουν αυτήν την κυβέρνηση. Πρόκειται για: το νομπελίστα υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι, τον Χαμντίν Σαμπάχι, ηγέτη του νασερικού κόμματος Καράμα, τον Αμπντέλ Μονεϊμ Αμπουλ Φουτούχ, πρώην μέλος του ΠΓ της Αδελφότητας κι επικρατέστερο ισλαμιστή υποψήφιο, τον οικονομικό δημοσιογράφο της ημερήσια εφημερίδας Ahram Αχμέντ Ελ Ναγκάρ (το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της Ahram ανήκει στην αιγυπτιακή κυβέρνηση) και τον δικαστή Ασράφ Μπαρούντι. Οι ακτιβιστές κάλεσαν επίσης σε συνέχιση των κινητοποιήσεων στην Ταχρίρ.

Μπροστά στις εκλογές

Ο δημοσιογράφος της Al Masry Al Youm Μουσταφά Μοχί μιλώντας στην Εποχή, υπογράμμισε ότι το μεγάλο πολιτικό κέρδος από τις νέες κινητοποιήσεις της Ταχρίρ είναι ότι για πρώτη φορά η αμφισβήτηση του στρατού υιοθετείται από πλατιές λαϊκές μάζες, και όχι μόνο από κάποιες κινηματικές πρωτοπορίες. «Αν το κίνημα καταφέρει να ρίξει και τη νέα δοτή κυβέρνηση θα έχει γίνει ένα αποφασιστικό βήμα προς το τέλος της στρατιωτικής διακυβέρνησης». Σε ό,τι αφορά την επίπτωση των γεγονότων στις βουλευτικές εκλογές, ο Μοχί πιστεύει ότι η Αδελφότητα θα καταβάλει ένα ορισμένο πολιτικό κόστος για την άρνηση συμμετοχής στη συγκέντρωση της Παρασκευής, αλλά η επικράτηση της πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Στις εκλογές της Δευτέρας (που θα διεξαχθούν σε τρεις φάσεις και θα λήξουν το Γενάρη) η Σοσιαλιστική Λαϊκή Συμμαχία και το Σοσιαλιστικό Κόμμα συμμετέχουν στο συνασπισμό «Η επανάσταση συνεχίζεται». Μαζί τους κατεβαίνουν το Αιγυπτιακό Ρεύμα (είναι η νεολαία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που διασπάστηκε από την οργάνωση λόγω της συμβιβαστικής στάσης της ηγεσίας της), καθώς και κόμματα που προέκυψαν από κινήματα ακτιβιστών της Ταχρίρ. Με τη συμμετοχή της στις εκλογές, η Αριστερά επιδιώκει να καταγραφεί ως υπαρκτή πολιτική δύναμη, αν κι έχει λίγες πιθανότητες να εκλέξει βουλευτές.

Πάντως, γενικά μιλώντας, οι ακτιβιστές της Ταχρίρ είναι διχασμένοι για το αν πρέπει να ψηφίσουν. Από τη μια μεριά, οι εκλογές ήταν βασικό αίτημα της επανάστασης. Από την άλλη όμως, αυτές οι εκλογές δεν γίνονται επί ίσοις όροις.

Γιάννης Αλμπάνης

Περισσότερα

«Τα πήγες θαυμάσια Μπασρα, του έβγαλες το μάτι»

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=54-1qNeef0E&feature=player_embedded#%21]

Στο βίντεο βλέπουμε αιγύπτιους αστυνομικούς να πρυβολάνε συνέχεια με σφαίρες που περιβάλλονται από καοτσούκ( ο πυρήνας τους είναι μεταλλικός). Ένας από αυτούς, ο Mahmoud Sobhy al-Shenawy, ρίχνει συνέχεια στο ύψος του κεφαλιού των διαδηλωτών. Κάποια στιγμή φαίνεται ότι πετυχαίνει έναν διαδηλωτή στο μάτι και οι συνάδελφοι του τον συγχαίρουν με τη φράση της επικεφαλίδας, Οι αιγύπτιοι ακτιβιστές έχουν «επικήρύξει» τον καλό αυτό άνθρωπο.

από:

http://bikyamasr.com/49423/soldier-in-video-shooting-protesters-in-eye-wanted-by-egypt-activists-reward-offered/

Περισσότερα

Πρώτες σκέψεις για την κατάσταση στην Αίγυπτο

Αφού ολοκληρώσαμε το ταξίδι μας στην Αίγυπτο τον περασμένο Οκτώβριο, ο κολλητός φίλος και σύντροφος Πέντραμ Σαγιάρ (με τον οποίο ταξιδέψαμε μαζί) έγραψε  ένα άρθρο στο μπλογκ του με τίτλο «Αραβικό Φθινόπωρο;» (την ελληνική μετάφραση μπορείτε εδώ http://www.diktio.org/node/775 στη σελίδα 22 του αρχείου PDF).  Αν και βρήκα κάπως πεσιμιστική την προσέγγιση του Πέντραμ, εντούτοις, όφειλα να παραδεχτώ ότι στηριζόταν σε πραγματικά δεδομένα. Εφτά μήνες μετά την πτώση του Μουμπάρακ, ο στρατός εξακολουθούσε να ελέγχει την εξουσία, οι νόμοι εκτάκτου ανάγκης ήταν σε ισχύ, οι πολίτες δικάζονταν από στρατοδικεία, σχεδόν όλοι οι πραιτοριανοί του Μουμπάρακ ήταν στις θέσεις τους κι ετοιμάζονταν να κατέβουν στις εκλογές, οι αντιδράσεις για τη δολοφονία 25 Κοπτών διαδηλωτών στις 9 Οκτώβρη δεν ήταν αυτές που αντιστοιχούσαν στη σοβαρότητα του γεγονότος, οι κινητοποιήσεις που είδαμε στην Ταχρίρ δεν υπερέβαιναν σε συμμετοχή τις 10.000, οι ακτιβιστές που οργάνωσαν την Ταχρίρ έμοιαζαν απομονωμένοι, και η εκλογική λίστα που είχαν συγκροτήσει οι δυνάμεις της Αριστεράς (μεταξύ των οποίων και η Σοσιαλιστική Λαϊκή Συμμαχία), η νεολαία των Αδελφών Μουσουλμάνων (Αιγυπτιακό Ρεύμα που διασπάστηκε από το κόμμα λόγω της συμβιβαστικής στάσης του απέναντι στο καθεστώς) και ακτιβιστές κινημάτων νεολαίας, δεν φαινόταν να έχει ιδιαίτερη τύχη στις κάλπες. Ωστόσο, προσωπικά δεν μπορούσαν να συμμεριστώ την άποψη ότι η επανάσταση είχε τελειώσει και βαίναμε ολοταχώς προς την εγκαθίδρυση ενός νέου αυταρχισμού. Κρατούσα τα λόγια του στελέχους της Σοσιαλιστικής Λαϊκής Συμμαχίας  Άκραμ Ισμαήλ Μοχάμεντ: «Καμιά πολιτική δύναμη δεν μπορεί να ελέγξει την Αίγυπτο αυτή τη στιγμή».

Η πορεία προς την έκρηξη

Πώς φτάσαμε λοιπόν στη λαϊκή έκρηξη των τελευταίων ημερών; Κατ’ αρχάς, στο κοινωνικό πεδίο η κατάσταση παραμένει τραγική. Για την ακρίβεια, έχει χειροτερέψει μετά την επανάσταση της 25ης Γενάρη, λόγω της κατάρρευσης του τουρισμού και της ανόδου της τιμής των τροφίμων. Η γενική αίσθηση στα λαϊκά στρώματα είναι ότι η πτώση του Μουμπάρακ δεν άλλαξε τίποτα για τις ζωές τους. Αυτή η αίσθηση μπορεί να μεταφραστεί είτε σε αντίθεση στην επανάσταση και αναζήτηση επιστροφής στην ομαλότητα, είτε σε οργή εναντίον του SCAF (είναι το κυβερνών Ανώτατο Συμβούλιο Ενόπλων Δυνάμεων).

Στο πολιτικό πεδίο, οι δυνάμεις του καθεστώτος δεν έχουν μπορέσει να διαμορφώσουν έναν τέτοιο πολιτικό σχέδιο που θα μπορούσε να εγγυηθεί την έξοδο από την αστάθεια. Η αρχική προσπάθεια των στρατιωτικών ήταν να αναζητήσουν έναν πολιτικό συμβιβασμό με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Η Αδελφότητα αποτελεί όχι μόνο την πιο μεγάλη δύναμη της αντιπολίτευσης, αλλά και το μόνο φορέα που έχει πραγματική οργανωτική δομή πανεθνικού κόμματος. Από την αρχή της επανάστασης της 25ης Γενάρη, η Αδελφότητα κράτησε επαμφοτερίζουσα στάση απέναντι στο λαϊκό κίνημα. Στην αρχή δεν μπήκε στην κινητοποίηση, στη συνέχεια (και όταν οι μάζες είχαν κατακλύσει την Ταχρίρ) την ακολούθησε, και τέλος μπήκε κατευθείαν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων και του συμβιβασμού με τους στρατιωτικούς.

Ωστόσο, η προσπάθεια συμβιβασμού Αδελφότητας-στρατιωτικών (κορυφαία στιγμή της οποίας ήταν η από κοινού ψήφος στο δημοψήφισμα του καλοκαιριού για τη διαδικασία μετάβασης στη δημοκρατία) δεν ευδοκίμησε. Οι στρατιωτικοί γρήγορα ανακάλυψαν ότι η Αδελφότητα δεν μπορούσε να ελέγξει όλο το κίνημα. Χαρακτηριστική αυτή της αδυναμίας της είναι και η αποχώρηση πολύ μεγάλου τμήματος της νεολαίας της (που είχε κεντρικό ρόλο στην Ταχρίρ) και η δημιουργία ενός καινούργιου φορέα, του Αιγυπτιακού Ρεύματος. Το Ρεύμα έχει συμπράξει εκλογική συμμαχία με την Αριστερά. Επιπλέον, οι στρατιωτικοί φοβήθηκαν μην επαναληφθεί στην Αίγυπτο ένα σενάριο αλά Ερντογάν. Δηλαδή ότι η διαφαινόμενη νίκη της Αδελφότητας στις εκλογές θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σταδιακή υφαρπαγή του ελέγχου της εξουσίας από τους ισλαμιστές, καθώς και σε έναν ορισμένο επαναπροσανατολισμό της εξωτερικής πολιτικής προς έναν μετριοπαθή αντιαμεριακανισμό, στο πρότυπο της γραμμής Ερντογάν-Νταβούτογλου. Τέλος, η αδυναμία του λαϊκού κινήματος να δημιουργήσει πραγματικά μαζικά γεγονότα φαίνεται ότι οδήγησε τους στρατιωτικούς στην πεποίθηση ότι η μεταφορά της εξουσίας δεν είναι και τόσο απαραίτητη. Άλλωστε, η στρατηγική της έντασης, μέσω της αναμόχλευσης των θρησκευτικών διενέξεων και της ανόδου της εγκληματικότητας λόγω της απόσυρσης της αστυνομίας από τις γειτονιές, βοηθούσε στο να παρουσιάζεται ο στρατός ως το τελευταίο ανάχωμα πριν το χάος.

Η Ταχρίρ ξαναγεμίζει

Έχοντας λοιπόν την πεποίθηση ότι ελέγχουν την κατάσταση, οι στρατιωτικοί παρουσίασαν ένα σκανδαλώδες σχέδιο Συντάγματος, που έδινε θεσμικό μανδύα στην παρέμβαση του στρατού στα πολιτικά πράγματα κι έθετε τον προϋπολογισμό του υπεράνω του κοινοβουλευτικού ελέγχου (να σημειώσουμε ότι πέρα των μεγάλων αμυντικών δαπανών, ο στρατός ελέγχει και σημαντικό μέρος της αιγυπτιακής οικονομίας). Αυτό το σχέδιο αποτέλεσε τη σταγόνα που ξεχείλισε ένα ποτήρι ήδη γεμάτο από την άρνηση καθορισμού συγκεκριμένης ημερομηνίας προεδρικών εκλογών (οι εκλογές της 28ης Νοεμβρίου θα βγάλουν Συντακτική Εθνοσυνέλευση από την οποία όμως δεν θα προκύψει η επόμενη κυβέρνηση), από τη διατήρηση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, από τη φτώχεια, από…

Την Παρασκευή 18 Νοέμβρη η Ταχρίρ γεμίζει για πρώτη φορά μετά από καιρό. Στη συγκέντρωση συμμετέχουν μετά από πολύ καιρό η Αδελφότητα και οι Σαλαφίτες (το πιο εξτρεμιστικό κομμάτι του ισλαμισμού), οι οποίοι δίνουν και τον τόνο (αν και πρέπει να αναφερθεί ότι τόσο η Αριστερά όσο και τα κινήματα νεολαίας, όπως το Κίνημα 6 Απρίλη, ήταν ορατά μέσα στην κινητοποίηση). Την επόμενη μέρα, Σάββατο 19 Νοέμβρη, έχουν μείνει στην Ταχρίρ λίγες εκατοντάδες διαδηλωτές οι οποίοι έχουν στήσει και κάποιες σκηνές, με στόχο να επαναλάβουν το διαρκές σιτ-ιν. Αυτοί οι λίγοι διαδηλωτές είναι που δέχτηκαν τη βάρβαρη επίθεση της αστυνομίας με πραγματικά πυρά και άγριο ξύλο.

Η ώρα των ξυπόλυτων

Γιατί όμως η αστυνομία επιτέθηκε τόσο βίαια σε τόσο λίγο κόσμο. Αναζητώντας την εξήγηση μίλησα στο τηλέφωνο με δύο Αιγύπτιους φίλους, των οποίων τις (διαφορετικές) εξηγήσεις παραθέτω. Ο Μουσταφά Μόχι, συντάκτης του αγγλόφωνου σάιτ της καθημερινής εφημερίδας Al Masry Al Youm, μού είπε ότι προς το παρόν δεν υπάρχει λογική εξήγηση που να τη συμμερίζονται όλοι. Ο ίδιος πιθανολογούσε ότι το καθεστώς δεν ήθελε σε καμία περίπτωση να αφήσει τον παραμικρό χώρο για να επαναληφθεί στην Ταχρίρ ένα σιτ-ιν, που θα μπορούσε να εξελιχθεί επικίνδυνα για την καθεστηκυία τάξη. Από τη μεριά του, ο Άκραμ Ισμαήλ Μοχάμεντ θεωρεί ότι ο στρατός επιχείρησε να δημιουργήσει ένταση ενόψει των εκλογών, καθώς και να πιέσει την Αδελφότητα να δεχτεί τους όρους του, απειλώντας με αναβολή των εκλογών λόγω του «χάους» (που ο ίδιος ο στρατός θα δημιουργούσε). Η κατάσταση όμως ξέφυγε από τον έλεγχο λόγω της λαϊκής αντίδρασης, και γύρισε μπούμερανγκ για το στρατό.

Παρά τις διαφορετικές ερμηνείες τους για τα κίνητρα του στρατού, και οι δύο συνομιλητές μου συμφωνούσαν στο ότι η κατάσταση εξερράγη όταν κυκλοφόρησε στους δρόμους του Καΐρου ότι υπάρχουν νεκροί στην Ταχρίρ.  Τις 48 ώρες που ακολούθησαν, καμία πολιτική δύναμη δεν ήλεγχε την εξέγερση. Οι δεκάδες χιλιάδες που συγκρούστηκαν με την αστυνομία, κατέβηκαν  στην Ταχρίρ για να υπερασπιστούν τα αδέρφια και τους φίλους τους, για να φωνάξουν «ως εδώ με τη στρατιωτική εξουσία». Είναι χαρακτηριστική η μαρτυρία της Κριστίν Ζανκόβσκι, μιας Γερμανίδας που ζει δίπλα από το βασικό πεδίο  μάχης, την οδό Μοχάμεντ Μαχμούντ: «Βλέπω ξυπόλητους ανθρώπους να συγκρούονται με την αστυνομία». Ήταν οι κάτοικοι των παραγκουπόλεων που κατέβηκαν στο κέντρο της πόλης.

Από εδώ και πέρα

Μετά το χτεσινοβραδινό διάγγελμα του Ταντάουι, επικεφαλής του SCAF, οι διαδηλωτές έχουν καταγράψει τις δύο πρώτες νίκες τους. Η κυβέρνηση-μαριονέτα του στρατού υπό τον Σαράφ παραιτήθηκε. Επιπλέον, για πρώτη φορά ο στρατός καθόρισε κάπως πιο συγκεκριμένα το χρόνο διεξαγωγής των προεδρικών εκλογών (πρώτο εξάμηνο του ’12). Ωστόσο, η Ταχρίρ δεν ικανοποιήθηκε από τις παραχωρήσεις. Αντίθετα το διάγγελμα Ταντάουι θεωρήθηκε πρόκληση και προκάλεσε οργή. Το βασικό αίτημα που συσπειρώνει αυτή τη στιγμή το λαϊκό κίνημα είναι η δημιουργία κυβέρνησης εθνικής ενότητας που θα διαχειριστεί τη διαδικασία μετάβασης της εξουσίας. Η χτεσινοβραδινή πολύ μεγάλη συγκέντρωση στην Ταχρίρ (παρά την απόφαση της Αδελφότητας να μη συμμετάσχει) γεννάει την αισιοδοξία στους ακτιβιστές ότι αυτή τη φορά η Αίγυπτος μπορεί να κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς τη δημοκρατία.

Γιάννης Αλμπάνης, 23/11/11

 

Περισσότερα

Αίγυπτος: Δήλωση του Κινήματος 6 Απρίλη για τα εκτυλισσόμενα γεγονότα

Σημείωση: Το Κίνημα 6 Απρίλη υπήρξε μία από τις βασικές δυνάμεις που οργάνωσαν τις κινητοποιήσεις στην πλατεία Ταχρίρ για την ανατροπή του Μουμπάραακ. Παραμένει βασικό οργάνωση αναφοράς των Αιγυπτίων αντικαθεστωτικών. Η μετάφραση έγινε από αγγλικό κείμενο, οπότε είναι κατανοητές οι όποιες νοηματικές χασμωδίες.

Ό,τι συνέβη χτες. όπου οι κεντρικές δυνάμεις ασφάλειας έδωσαν τέλος στο σιτ-ιν για τα Θύματα της Επανάστασης με βάναυσο τόπο και υπερβολική χρήση βίας (κάτι που αρνούμαστε με όλα τα μέσα), μάς γυρνάει πίσω στην εποχή πριν από την επανάσταση της 25ης Γενάρη (ΣτΜ όταν ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις στην Ταχρίρ), όταν απαγορεύονταν τα ειρηνικά σιτ-ιν και όλες οι πρακτικές ειρηνικής έκφρασης γνώμης.

Αλλά δεν εκπλαγήκαμε απ” ό,τι συμβαίνει γιατί είναι πολύ καθαρό ότι το καθεστώς Μουμπάρακ διατηρεί τον έλεγχο και δεν έχει πέσει, με εξαίρεση τον επικεφαλής του.

Σήμερα επαναλήφθηκε ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν, αλλά με περισσότερη βία από τη στρατιωτική αστυνομία, μετά την ξαφνική επίθεση στην πλατεία, που είχε σαν αποτέλεσμα ένα μεγάλο αριθμό θυμάτων από τη νεολαία της Επανάστασης που διαδήλωνε χτες.

Ακολούθησε η δήλωση χτες του στρατηγού Mohsen Fangary, που κατηγόρησε τους διαδηλωτές της πλατείας ότι είναι ναρκομανείς, καθοδηγούνται από ξένες δυνάμεις και θέλουν να καταστρέψουν τη χώρα, πράγμα που μάς έκανε να πούμε ότι το χτες και το σήμερα είναι τα ίδια.

Οι ίδιες δηλώσεις χρησιμοποιούνταν από τον Μουμπάρακ και το καθεστώς του κατά τις πρώτες μέρες της Επανάστασης, αλλά και άλλοτε, από τον στρατηγό Ruwaini στις ψευδείς κατηγορίες του εναντίον του Κινήματος 6 Απρίλη και κατά της νεολαίας της Επανάστασης, κατηγορίες που αποδείχτηκαν ψευδείς μετά από την την αναφορά της ερευνητικής επιτροπής του Υπουργείου Δικαιοσύνης

Έχει υπογραμμιστεί ότι η συνέχιση της διακυβέρνησης από το Ανώτατο Συμβούλιο Ενόπλων Δυνάμεων (SCAF) προκαλεί περαιτέρω σύγχυση και χειροτέρευση της κατάστασης στην Αίγυπτο .

Και με μια τόσο αδύναμη κυβέρνηση, που δεν αντανακλά την Επανάσταση και τα αιτήματά της, η κατάσταση χειροτερεύει μέρα με τη μέρα.

Γι” αυτό το Κίνημα της 6ης Απρίλη καλεί τα μέλη του να συνεχίσουν το σιτ-ιν στην Ταχρίρ και τις διαμαρτυρίες σε όλες τις άλλες πλατείες της Αιγύπτου, μέχρι να ικανοποιηθούν τα αιτήματά μας:

1- Άμεση ανακήρυξη της ημερομηνία των προεδρικών εκλογών, το πολύ μέχρι τον Απρίλη του 2012

2 – Άμεση παραίτηση της κυβέρνησης Σαράφ.

3 – Συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής ενότητας, που θα εκπροσωπεί όλες τις δυνάμεις του έθνους, για να μπορέσει με τη βοήθεια όλων να διαχειριστεί την επόμενη φάση.

4 – Έναρξη έρευνας για όλα τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στην Ταχρίρ και διεξαγωγή δικών για όσους εμπλέκονται.

Ο Θεός σώζοι την Αίγυπτο και το λαό της.

Κίνημα 6 Απρίλη

Περισσότερα

Εκλογική νίκη για τη Βασκική Πατριωτική Αριστερά


Μέσα στη γενική μαυρίλα των ισπανικών εκλογών, ξεχωρίζει η εκλογική επιτυχία της Βασκικής Πατριωτικής Αριστεράς. Ο συνασπισμός Amaiur (βασική δύναμη του είναι το παλιό Μπατασούνα) κερδίζει 7 έδρες (22% στη Χώρα των Βάσκων με 329.847) ψήφους). Στο Amauiur (http://www.amaiur.info)συμμετέχουν τα κόμματα Abertzale Left, Eusko Alkartasuna, Alternatiba και Aralar (που παλιότερα συνεργαζόταν με το Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα ). Το Amaiur γίνεται έτσι η δεύτερη πολιτική δύναμη στη Χώρα των Βάσκων, μόλις 2.000 ψήφους πίσω από το κυβερνών πλέον Λαϊκό Κόμμα.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα στη Χώρα των Βάσκων:

Λαϊκό Κόμμα 334.494 ψήφοι – 22,3% – 5 έδρες
Amaiur – 329.847 ψήφοι – 22,00% – 7 έδρεςΣοσιαλιστικό Κόμμα – 324.221 ψήφοι – 21,65% – 5 έδρες
Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα – 320.593 ψήφοι – 21,40% – 5 έδρες
Ενωμένη Αριστερά – 43.183 ψήφοι – 2,88% – καμία έδρα
GeroaBAI – 42.153 ψήφοι – 2,80% – 1 έδρα (το GeroBai είναιβασκικό εθνικιστικό κόμμα)

Συνολικά στη Χώρα των Βάσκων και τη Ναβάρα οι δυνάμεις που υποστηρίζουν την αυτοδιάθεση παίρνουν 750.000 ψήφους και όσες είναι αντίθετες 650.000. Στο επίπεδο των εδρών ο αντίστοιχος συσχετισμό είναι 13-9. Με τις 7 έδρες το Amaiur μπορεί να συγκροτήσει κοινοβουλευτική ομάδα, κάτι που αποτελεί τομή για τα ισπανικά πολιτικά πράγματα.

Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτελεί αναμφισβήτητα επιβράβευση την απόφασης της ΕΤΑ να σταματήσει την ένοπλη πάλη και να συνεχίσει τον αγώνα για την αυτοδιάθεση με άλλα μέσα. Αρχιτέκτονας αυτής της μεγάλης στροφής που οδήγησε στην εκλογική επιτυχία, είναι ο ηγέτης του Μπατασούνα Αρνάλντο Οτέγκι. Ο Οτέγκι βρίσκεται στη φυλακή από τον Οκτώβρη του 2009 για έγκλημα λόγου (“εγκωμιασμός της τρομοκρατίας”). Μέσα από το κελί κατηύθυνε την ιστορική μετεξέλιξη της Βασκικής Πατριωτικής Αριστεράς. Αναμένεται να απελευθερωθεί σε λίγους μήνες.

Γιάννης Αλμπάνης 21/11/11

Περισσότερα

Ραούλ Καρμάγκο: Η Αντικαπιταλιστική Αριστερά συμμετέχει στις εκλογές για να προετοιμάσει την επόμενη μέρα

Από τη σημερινή Εποχή

Συνέντευξη με τον Ραούλ Καμάργκο, μέλος της Εθνικής Ηγεσίας της ισπανικής Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς.

Θα μπορούσατε να μας δώσετε μια σύντομη περιγραφή της ταυτότητας της Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς;

 

Η Αντικαπιταλιστική Αριστερά ιδρύθηκε το 2009. Αποτελεί μετεξέλιξη μιας προηγούμενης οργάνωσης του Espacio Alternativo. Είναι παρούσα σε όλη τη χώρα κι έχει έντονη παρουσία στα κινήματα. Το τελευταίο διάστημα αυξάνουμε συνεχώς τα μέλη μας, αφού νέοι και νέες από τα κοινωνικά κινήματα και, κυρίως, το Κίνημα της 15ης Μάη (Ισπανοί Αγανακτισμένοι), επιλέγουν να ενταχθούν στην οργάνωσή μας. Για τις βουλευτικές εκλογές της 20ης Νοεμβρίου διεξάγουμε μια εκστρατεία τελείως διαφορετικής από όλων των άλλων κομμάτων της Αριστεράς: κάνουμε καταλήψεις σε τράπεζες  και στα κεντρικά γραφεία των κομμάτων της Δεξιάς, αφισοκολλούμε τα σπίτια των προέδρων των αυτόνομων περιοχών που καταστρέφουν με τις πολιτικές τους τα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης, όπως επίσης οργανώσαμε και την παρέμβαση μέσα στο Χρηματιστήριο της Βαρκελώνης ενάντια στη δικτατορία των αγορών και σε ένδειξη αλληλεγγύης στο λαό της Ελλάδας. Βεβαίως γνωρίζουμε ότι δεν είναι δυνατόν σε αυτές τις εκλογές να εκλέξουμε κάποιον βουλευτή, αλλά πιστεύουμε ότι θα αυξήσουμε τις ψήφους που πήραμε στις ευρωεκλογές το 2009.

Από τη στιγμή που δεν υπάρχει περίπτωση να κερδίσετε εκπροσώπηση στο κοινοβούλιο, ποιο είναι το νόημα της συμμετοχής σας στις εκλογές;. Γιατί δεν περιορίζεστε στην παρέμβασή σας στα κινήματα, όπου, κατά γενική ομολογία, τα πάτε πολύ καλά;

 

Για μας οι εκλογές είναι μια καλή ευκαιρία για να γίνουμε πιο γνωστοί στο ευρύ κοινό, να παρουσιάσουμε το σοσιαλιστικό αντικαπιταλιστικό μας πρόγραμμα σε πιο πολύ κόσμο, να επικοινωνήσουμε με τους εργαζόμενους που αναζητούν εναλλακτικές λύσεις, και οι οποίοι είναι πολύ περισσότεροι απ’ ό,τι συνήθως, μιας και τα παραδοσιακά κόμματα αποσυντίθενται.  Ο κόσμος ψάχνει νέα κόμματα και καινούργιες εναλλακτικές λύσεις, ιδιαίτερα μετά το Κίνημα της 15ης Μάη. Σε μια πρόσφατη δημοσκόπηση το 70% απάντησε ότι δεν εμπιστεύεται κανένα πολιτικό κόμμα. Πιστεύουμε ότι μέσω της εκλογικής καμπάνιας θα αυξήσουμε τη δύναμή μας, τόσο σε ό,τι αφορά τον αριθμό των μελών μας, όσο και σε ό,τι αφορά την πολιτική επιρροή μας μέσα στην  Αριστερά.

Είναι προφανές ότι την Κυριακή οι Σοσιαλιστές θα υποστούν μια συντριπτική ήττα. Ωστόσο, οι ψηφοφόροι θα προτιμήσουν είτε το δεξιό Λαϊκό Κόμμα είτε την αποχή. Πώς εξηγείτε το ότι ενώ ο κόσμος εμφανίζεται δυσαρεστημένος με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές αντιμετώπισης της κρίσης, εντούτοις, τελικά ψηφίζει ένα ακόμα πιο νεοφιλελεύθερο κόμμα απ’ ό,τι το Σοσιαλιστικό;

 

Είναι κάπως αντιφατικό, αλλά απόλυτα κατανοητό σε αυτή τη φάση. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει μαζική συνείδηση ότι το πρόβλημα είναι ο νεοφιλελευθερισμός και ο καπιταλισμός. Κατά συνέπεια, εκατομμύρια άνθρωποι  θα ψηφίσουν το Λαϊκό Κόμμα γιατί πιστεύουν ότι η εκλογή του θα αποτελέσει μια αλλαγή, καθώς και ότι η μια νέα κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά το πρόβλημα της ανεργίας. Βεβαίως αυτό δεν είναι αλήθεια. Εμείς πιστεύουμε ότι με την παρέμβασή μας στις εκλογές, θα προετοιμάσουμε το έδαφος για την επόμενη μέρα. Οι άνθρωποι που δεν θα μας ψηφίσουν την Κυριακή, αλλά μάς έχουν ακούσει κατά τη διάρκεια της καμπάνιας, και θα μας δουν στη συνέχεια να επιμένουμε στο ίδιο πρόγραμμα μέσα στα κινήματα, θα καταλάβουν πιο εύκολα ότι πραγματικά υπάρχει μια αντικαπιταλιστική εναλλακτική λύση.

Όμως εκτός από το Λαϊκό Κόμμα, υπάρχει και η Ενωμένη Αριστερά. Γιατί επωφελείται εκλογικά τόσο λίγο από την κατάρρευση των Σοσιαλιστών; Επιπλέον, εσείς γιατί αποχωρήσατε από αυτήν την αριστερή συμμαχία στην οποία ανήκατε την εποχή του Espacio Alternativo;

 

Εγκαταλείψαμε την Ενωμένη Αριστερά το 2008 γιατί είχαμε την άποψη ότι πρόκειται για θεσμικό κόμμα και όχι ένα κόμμα αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό. Επιπλέον, στην Ενωμένη Αριστερά δεν υπάρχει πραγματική εσωτερική δημοκρατία γιατί τα πάντα ελέγχονται από το Κομμουνιστικό Κόμμα καθώς και από πολιτικές «οικογένειες»  που συσπειρώνονται γύρω από διάφορα επαγγελματικά στελέχη των οποίων η μόνη έγνοια είναι η εκλογή τους. Οι εσωτερικές διαμάχες στην Ενωμένη Αριστερά δεν είναι για πολιτικές διαφορές, αλλά για το ποιος θα έχει την εσωκομματική εξουσία. Αυτοί είναι και οι λόγοι για τους οποίους η Ενωμένη Αριστερά δεν αποτελεί αξιόπιστη εναλλακτική λύση στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Η Ενωμένη Αριστερά είναι μέρος του θεσμικού πολιτικού παιχνιδιού. Κάνουν βέβαια κριτική στους Σοσιαλιστές στο κοινοβούλιο και τα media τα τελευταία δύο χρόνια (γιατί στην πρώτη εκλογή του Θαπατέρο τον υποστήριξαν σε αρκετές περιφέρειες). Μην έχοντας όμως οργανωτική εμπλοκή στα κινήματα, δεν μπορούν να κερδίσουν τα εκατομμύρια ψήφους που χάνει το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Θα κερδίσουν 6-7 έδρες, αλλά δεν μπορούν να αποτελέσουν μια πραγματική αντικαπιταλιστική εναλλακτική λύση, τουλάχιστον με τη σημερινή ηγεσία τους.

Ας φύγουμε όμως λίγο από τις εκλογές. Πώς διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή το κοινωνικό τοπίο στην  Ισπανία;

 

Μετά τις εκλογές και τη νίκη του Λαϊκού Κόμματος, είναι βέβαιο ότι θα μπει σε εφαρμογή ένα πολύ σκληρό πρόγραμμα λιτότητας. Είναι πιθανό η αντίσταση σε αυτό το πρόγραμμα να είναι πραγματικά σθεναρή, με γενικές απεργίες, διαδηλώσεις κτλ. Πολύ πιο σθεναρή απ’ ό,τι σήμερα, δεδομένου ότι η στάση των συνδικάτων επηρεάζεται από την παραδοσιακή σχέση τους με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Επίσης, είναι εξαιρετικά πιθανό να μπει η Ισπανία στο μηχανισμό βοήθειας της ΕΕ. Κάτι τέτοιο ανοίγει το δρόμο στο απρόβλεπτο.

Και μια τελευταία ερώτηση. Πώς βλέπετε μια ενδεχόμενη επιστροφή της Ισπανίας στην πεσέτα;

 

Στην Ισπανία δεν έχει εκτυλιχτεί κάποια συζήτηση γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα. Μια τέτοια προοπτική δεν είναι άμεση για μας. Οι οικονομολόγοι μας δεν πιστεύουν ότι θα ήταν θετικό να εγκαταλείψουμε το ευρώ αυτή τη στιγμή. Οι επιπτώσεις στο εργατικό εισόδημα θα ήταν καταστροφικές. Μεσοπρόθεσμα θα πρέπει να σκεφτούμε τη ρήξη με το ευρώ και τη δημιουργία ενός άλλου ευρωπαϊκού νομίσματος. Αλλά είναι δύσκολο να σκεφτούμε τώρα μια επιστροφή στην πεσέτα. Η συγκυρία εδώ δεν είναι ανάλογη με αυτήν της Ελλάδας.

 

Τη συνέντευξη πήρε ο Γιάννης Αλμπάνης

 

 

Περισσότερα

Το βίντεο-απάτη του Mega και η δύναμη του διαδικτύου

Όταν ήμουν στο Κάιρο, γνώρισα τον Μοχάμεντ Αμπντεφατάχ. Ο Μοχάμεντ είναι ένας νεαρός δημοσιογράφος και ακτιβιστής. Στις πρώτες μέρες της επανάστασης της πλατείας Ταχρίρ, όταν οι διαδηλωτές συγκρούονταν λυσσασμένα με την αστυνομία για να μπορέσουν να προσεγγίσουν την πλατεία, ο Μοχάμεντ μαζί με άλλους συντρόφους του βρέθηκε πολύ στριμωγμένος μπροστά σε ένα κυβερνητικό κτίριο. Οι δυνάμεις της καταστολής τούς είχαν περικυκλώσει, τούς έριχναν συνέχεια δακρυγόνα, και δεν φαινόταν να υπάρχει καμιά διαφυγή. Οι διαδηλωτές πανικοβλήθηκαν  γιατί ούτε να αναπνεύσουν μπορούσαν, αλλά ούτε και να τρέξουν προς οποιαδήποτε στιγμή. Εκείνη τη στιγμή της απελπισίας, ο Μοχάμεντ έστειλε από το κινητό του στο Twitter δύο μηνύματα που καλούσαν τους άλλους διαδηλωτές σε βοήθεια. Τελικά τη γλίτωσε, αν και κρατήθηκε από την αστυνομία για κάποιες ώρες. Την επόμενη το απόγευμα είδε έκπληκτος ότι το μήνυμα του στο Twitter είχε αναπαραχθεί χιλιάδες φορές και είχε μάλιστα αναρτηθεί στα σάιτ των New York Times και του BBC. Τη στιγμή που μιλούσαμε, ο Μοχάμεντ είχε 13.000 followers στο Twitter –πολύ αμφιβάλλω αν υπάρχει Ευρωπαίος πολιτικός που να έχει λογαριασμό Twitter με τέτοια νούμερα.

Επιστρέφοντας στο ξενοδοχείο μετά την κουβέντα με το Μοχάμεντ, αναρωτιόμουν αν κάτι ανάλογο θα μπορούσε να συμβεί στην Ευρώπη. Δηλαδή αν το διαδίκτυο και τα κοινωνικά δίκτυα έχουν όντως τόση δύναμη ή είναι οι ιδιάζουσες συνθήκες των Αραβικών κρατών που αναδεικνύουν τα ψηφιακά εργαλεία σε βασικά μέσα αντίστασης.

Πηγαίνοντας  να ξεπαρκάρω

Μετά το τέλος της πορείας της 17 Νοέμβρη, δεν κατευθύνθηκα μαζί με το υπόλοιπο μπλοκ του Δικτύου προς το Στέκι Μεταναστών (όπως συνήθως), αλλά προς το Νέο Κόσμο όπου είχα παρκάρει, μιας και οι σταθμοί του Μετρό ήταν (αδικαιολόγητα) κλειστοί και δεν θα μπορούσα να φύγω εύκολα από το κέντρο. Λόγω αυτής της σύμπτωσης, γύρισα σπίτι νωρίς και είδα το δελτίο του Mega στις 8:00.  Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της πορείας, ξαφνικά άρχισαν να πέφτουν πλάνα συγκρούσεων διαδηλωτών-αστυνομίας που δεν κολλάγανε με την προχτεσινή μέρα: ήταν πολύ πιο φωτεινά από το μουντό απόγευμα της 17ης Νοέμβρη, οι συγκρούσεις ήταν πολύ πιο μεγάλης κλίμακας από τα χτεσινά μικροεπεισόδια, και, κυρίως, εμφανίζονταν δύο πανό («Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη» και «Συλλογή υπογραφών για δημοψήφισμα») τα οποία ήταν στην πρώτη γραμμή των κινητοποιήσεων των Αγανακτισμένων το περασμένο καλοκαίρι, αλλά δεν τα έχω ξαναδεί έκτοτε. Οι ενδείξεις οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι τα πλάνα ήταν από 28-29 Ιούνη και είχαν μπει «χωτά» στο ρεπορτάζ. Επειδή όμως, παρά τους «τάφους» της Τιμισοάρα και τον «θνήσκοντα» κορμοράνο του Περσικού, παραμένουμε όμηροι του στερεότυπου ότι η εικόνα λέει την αλήθεια, προσπάθησα να επιβεβαιώσω την εντύπωση που μού είχε δημιουργηθεί. Τηλεφώνησα στον Κώστα που σήκωνε όλο τον Ιούνη το κίτρινο πανό για τους τραπεζίτες και τον ρώτησα αν το είχε κατεβάσει ξανά στην πορεία του Πολυτεχνείου. Μού απάντησε έκπληκτος  ότι δεν είχε ιδέα, οπότε κατάλαβα ότι το Mega την είχε στήσει τη δουλειά.

Το facebook πολλαπλασιάζει τη δύναμη του μηνύματος

Έκανα την πρώτη ανάρτηση στο facebook την Πέμπτη το βράδυ –ακόμα δεν είχε ανέβει στο σάιτ του καναλιού το βίντεο από το κεντρικό δελτίο. Αρκετοί φίλοι αλλά και «φίλοι» στο fb σχολίασαν πως  είχαν ψυλλιαστεί ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με το ρεπορτάζ, αλλά δεν μπορούσαν να το προσδιορίσουν. Καταλάβαιναν δηλαδή ότι οι η κλίμακα των συγκρούσεων που έβλεπαν στις οθόνες τους, δεν ανταποκρινόταν σε όσα είχα δει ιδίοις όμμασι στην πορεία, αλλά δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι όντως είχε γίνει τηλεοπτική απάτη. Στην πραγματικότητα, τα πλάνα ήταν έτσι μονταρισμένα που δεν μπορούσε κανείς να αντιληφθεί εύκολα σε ποια εποχή ήταν γυρισμένα. Μόνο αν είχες μια πολύ καλή εικόνα των κινητοποιήσεων των Αγανακτισμένων μπορούσες να αντιληφθείς την απάτη.

Όλοι όσοι επικοινωνήσαμε εκείνο το βράδυ, μοιραζόμαστε το ίδιο συναίσθημα, ότι δηλαδή  οι τηλεδημοσιογράφοι μάς κορόιδευαν απροκάλυπτα. Κανείς βέβαια δεν έχει αμφιβολίες για τη «δημοσιογραφία» που υπηρετεί το Mega. Τα δελτία ειδήσεων του είναι ένα μοναδικό υβριδικό μείγμα ανακοινώσεων αραβικής χούντας και καφενειακής κουβεντούλας. Η κανονική ροή ειδήσεων έχει καταργηθεί (δεν ξέρω αν αυτό συμβαίνει πουθενά αλλού στον κόσμο) κι έχει αντικατασταθεί από ένα ωριαίο τηλε-πηγαδάκι των δημοσιογράφων-αστέρων, που οποίοι εδώ κι ενάμιση χρόνο μάς επαναλαμβάνουν συνεχώς πόσο αναγκαία είναι τα μέτρα και πόσο φταίμε εμείς για τη χρεοκοπία (σαν να επέρριπτε ο καπετάνιος του Τιτανικού την ευθύνη του ναυαγίου στους μούτσους). Όμως, αυτή τη φορά δεν είχαμε απλή διαστρέβλωση της αλήθειας, αλλά συνολική κατασκευή της «πληροφορίας».  Η εντύπωση που αποκόμιζε ο τηλεθεατής ήταν ότι στην πορεία είχε γίνει της μουρλής, ενώ δεν είχε γίνει κάτι ιδιαίτερο. Αυτού του τύπου η κατασκευή παραπέμπει κατ’ ευθείαν στο 1984 του Όργουελ. Επιπλέον, μάς κάνει να ανακαλέσουμε δύο ακόμα ανάλογα  περιστατικά που βαρύνουν το εν λόγω κανάλι. Στις 12 Μάρτη 2007  ο συνδικαλιστής της ΟΛΜΕ Γρηγόρης Καλομοίρης δέχεται μια άθλια επίθεση στην εκπομπή Ανατροπή. Κατηγορείται ως υποκινητής των μεγάλων επεισοδίων της 8 Μάρτη, με βάση ένα βίντεο που τον δείχνει να συμμετέχει σε κορδόνι διαδηλωτών, το οποίο «τατζάρεται» με τους αστυνομικούς. Στην πραγματικότητα, το βίντεο είναι από διαδήλωση της 19ης Φλεβάρη. Το δεύτερο (και πολύ πιο γνωστό) περιστατικό αφορά βέβαια στο βίντεο από τη δολοφονία του Αλέξη Γργογορόπουλου, το οποίο επενδύθηκε με ήχους από σπασίματα, για να ενισχυθεί ο ισχυρισμός του δολοφόνου Κορκονέα ότι την ώρα της δολοφονίας γίνονταν εκτεταμένα επεισόδια. Και τότε το έγκυρο κανάλι είχε μιλήσει για «τεχνικό λάθος».

Την επόμενη μέρα, το βίντεο του δελτίου ήταν διαθέσιμο στο σάιτ του Mega. Κατά συνέπεια, μπορούσε να αναπαραχθεί για να δουν κι άλλοι την απάτη. Ανάρτησα στον τοίχο μου το βίντεο μαζί με ένα πρόχειρο σχόλιο, από αυτά που στέλνουμε στο fb. Στη συνέχεια έστειλα το ποστ σε κάποιες λίστες που συμμετέχω, καθώς και σε δύο σάιτ εναλλακτικής ενημέρωσης: το Red Notebook και το TVXS. Από εκεί και πέρα τα πράγματα πήραν μια τελείως απρόσμενη τροπή, που μοιάζει αρκετά (αν και σε πολύ μικρότερο βαθμό) με την αρχική ιστορία του Μοχάμεντ. Πάρα πολλοί αναδημοσίευσαν το αρχικό μήνυμα, το μετέφεραν από τοίχο σε τοίχο, το τροποποίησαν, το σχολίασαν, το διέδωσαν πολύ μακρύτερα απ’ ό,τι θα μπορούσε να φανταστεί κανείς. Το θέμα έγινε ακόμα πιο γνωστό όταν  ο Δήμος ανέβασε το επίμαχο τμήμα του δελτίου στο Dailymotion, σουλούπωσε το αρχικό σημείωμα κι έκανε την ανάρτηση στο Red Notebook (το TVXS δεν δημοσίευσε τίποτα). Άλλα μπλογκ αναδημοσίευσαν το Red, το βίντεο ανέβηκε και στο youtube, το θέμα μαθεύτηκε. Τελικά, στο βραδινό δελτίο ειδήσεων το Mega ζήτησε συγγνώμη για το συμβάν, μιλώντας για (ένα ακόμα) τεχνικό λάθος. Το λάθος χρεώθηκε στο βοηθό σκηνοθέτη, ο οποίος μαθαίνω ότι απολύθηκε.

Δεν ξέρω αν υπήρξαν και άλλες αρχικές πηγές για να αποκαλυφθεί η απάτη. Ξέρω όμως ότι χάρη στη δύναμη που δίνει στους πολίτες το διαδίκτυο γενικά, και τα κοινωνικά δίκτυα ειδικά, πάρα πολλοί μοιράστηκαν ένα πρόχειρο σημείωμα που απλά ήθελε να εκφράσει την αγανάκτηση για την απροκάλυπτη κοροϊδία από το «έγκυρο» κανάλι. Αυτή η διαδικτυακή κινητοποίηση δεν έγινε ούτε από κάποιον οργανωμένο χώρο, ούτε βάσει συγκεκριμένου σχεδίου. Έγινε γιατί είμαστε πολλοί και πολλές αυτοί που έχουμε κόψει το «δε γαμιέται» (γιατί στην  πράξη «γαμιέται πολύ) και έχουμε πια τα κατάλληλα εργαλεία διαδραστικής επικοινωνίας για να αποκαλύψουμε τη συνεχή διαστρέβλωση της αλήθειας από τα ΜΜΕ. Όσο ακόμα το διαδίκτυο παραμένει ελεύθερο πρέπει να το αξιοποιήσουμε στο έπακρο.

Και οι αντιρρήσεις…

Ωστόσο, υπήρξαν και κάποιοι που δεν συμφώνησαν με την αναφορά μας στο 1984 του Όργουελ. Ο συγγραφέας Πέτρος Τατσόπουλος (με τον οποίο είχα μια φεϊσμπουκική επικοινωνία, χωρίς να τον γνωρίζω προσωπικά) έκρινε αυτήν την αναφορά εξόφθαλμα υπερβολική, σε βαθμό μάλιστα που αποδυναμώνει την θεμιτή κριτική στα media. Απέδωσε τη χρησιμοποίηση των συγκεκριμένων πλάνων στον πολύ πιεστικό και πρόχειρο τρόπο που λειτουργεί η τηλεόραση. Τα επιχειρήματα του Τατσόπουλου δεν με έπεισαν. Οι λόγοι:

α) Δεν μπορεί να εξηγηθεί λογικά γιατί κάποιος ανατρέχει σε πλάνα αρχείου, ενώ έχει μπόλικο φρέσκο υλικό το οποίο έχει μοντάρει πριν λίγη ώρα.

β) Δεν μπορεί  επίσης να εξηγηθεί λογικά γιατί το προχτεσινό «τεχνικό λάθος» είχε ανάλογο πολιτικό χαρακτήρα με το «λάθος» του 2008.

γ) Δεν μπορεί τέλος να εξηγηθεί λογικά γιατί κάποιος που θέλει να χρησιμοποιήσει πλάνα αρχείου δεν ανατρέχει σε παλιότερες πορείες του Πολυτεχνείου, αλλά στις κινητοποιήσεις των αγανακτισμένων.

Ωστόσο, ακόμα και αν ο Τατσόπουλος έχει δίκιο κι εμείς είμαστε υπερβολικοί (αριστεριστές γαρ), το πολιτικό ζήτημα παραμένει. Ο τεχνικός έκανε «λάθος» γιατί οι εργαζόμενοι της τηλεόρασης έχουν εμπεδώσει πλέον τη γραμμή της διεύθυνσης τους: οι διαδηλώσεις πρέπει να παρουσιάζονται με τρομακτικό και απειλητικό τρόπο, και το ρεπορτάζ να αναπαράγει το στερεότυπο ότι «50 κουκουλοφόροι έκαψαν την Αθήνα», είτε κάηκε είτε δεν κάηκε η Αθήνα, είτε ήταν λίγοι αυτοί που συγκρούστηκαν με την αστυνομία είτε χιλιάδες, όπως τον Δεκέμβρη του 2008. Κατά συνέπεια, και από τη σκοπιά του «τεχνικού λάθους» η διεύθυνση του καναλιού είναι έκθετη και η απόλυση του τεχνικού είναι απολύτως υποκριτική.

Επίλογος

Παραφράζουμε τον Σέξπιρ στο Βασιλιά Λιρ: Όσα η τηλεόραση κρύβει, το διαδίκτυο ξεσκεπάζει.

Γιάννης Αλμπάνης 19/11/11

Περισσότερα

Ποιοι είναι στ’ αλήθεια οι ζωντανοί και ποιοι οι πεθαμένοι;

Από το Red Notebook

 

«Το φως φέγγει στο σκοτάδι, το σκοτάδι δεν μπόρεσε να το καταπνίξει»

Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο

 

Στο τέλος της ωραίας ταινίας Η Αποστολή του Ρόλαντ Τζόφι, ο καρδινάλιος Αλταμιράνο αναρωτιέται ποιος είναι στ’ αλήθεια ζωντανός: ο ίδιος που επιβίωσε υποκύπτοντας στις εντολές του Πάπα και της Πορτογαλικής Αυτοκρατορίας, ή ο πατέρας Γκάμπριελ και ο Ροντρίγκο Μεντόζα που έπεσαν μαχόμενοι για τα δίκαια των ιθαγενών.

Την Αποστολή την ξαναθυμήθηκα σήμερα, που ξαναέκανα για μια ακόμα χρονιά τις σκέψεις που κάνω κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, στις επετείους του Πολυτεχνείου. Τι θα έκανε άραγε τώρα ο Καλτεζάς; Τι θα είχαν απογίνει οι νέοι με τις φαβορίτες και τις κοτλέ καμπάνες, που ανεμίζουν την αγαθότητα της εξέγερσης στα επετειακά ασπρόμαυρα φιλμ; Αν είχε επιζήσει ο Χάρης του Αναγνωστάκη, μήπως θα είχαμε πιο πολλές πιθανότητες να αντικρύσουμε τις πολιτείες μας λουσμένες στην Αλήθεια και το αίθριο το φως; Αν και ίσως, κάθε χρόνο το ίδιο… και είναι πραγματικά παράξενο (ή ίσως όχι και τόσο…) το ότι κάθε ερώτημα για το Μιχάλη, και τους πιο παλιούς του Πολυτεχνείου, και τους ακόμα πιο παλιούς, που δεν φοβήθηκαν να τα βάλουν με τη θριαμβεύουσα Αυτοκρατορία, κάθε ερώτημα για όλους αυτούς που αποφάσισαν να ορίσουν τη σύμβαση του θανάτους τους όταν δεν μπορούσαν πια να ορίσουν τη σύμβαση της ζωής τους, είναι ερώτημα σε χρόνο Ενεστώτα. Είναι ερώτημα για το τώρα και για εμάς, όχι για το τότε και για κείνους. Όλα αυτά τα εάν και ίσως, που σκέφτομαι τις μέρες του Πολυτεχνείου, είναι τα εάν και τα ίσως τα δικά μου και των συγκαιρινών μου. Για το αν θα τα καταφέρουμε με όσα τεράστια που το ‘φερε η τύχη να πρέπει να κάνουμε, για το αν θα καταντήσουμε μικροί και τοσοδούληδες σαν υπουργοί πρώην αγωνιστές. Γιατί όλες αυτές οι χαμένες φιγούρες των ασπρόμαυρων επετειακών φιλμ, βρίσκονται εδώ ανάμεσα μας, στις δικές μας πορείες και συγκρούσεις, στο Σύνταγμα και τις γειτονιές, εκεί οπουδήποτε υπάρχουν κάποιοι που αποφασίζουν να τα βάλουν με τον Πάπα και την Πορτογαλική Αυτοκρατορία –γιατί αυτό τους φαίνεται σωστό, παρά το ότι όλοι λένε ότι η μάχη είναι από τα πριν χαμένη. Γιατί όσοι έπεσαν επειδή επέλεξαν να σταθούν όρθιοι, είναι οι συνομιλητές μας στις πιο ωραίες μας κουβέντες, φρουροί και ιχνηλάτες όσων πρέπει να γίνουν, όσων πρέπει να κάνουμε. Και είναι  εδώ δίπλα μας, όχι μόνο γιατί κατάφεραν να ξεφύγουν από τις σφαίρες και τα γκλομπ της λήθης, αλλά (πράγμα που τελικά ήταν το δυσκολότερο) και από τον επίσημο εορτασμό, την Επιτροπής Φορέων, την Πρυτανεία, καθώς και  από το «στις λίστες του κόμματος μας συμμετέχει και ο Μίκης Φιρίκης, δολοφονημένος αγωνιστής του Πολυτεχνείου

Ωστόσο, εκτός από τους πεθαμένους που είναι ζωντανοί, υπάρχουν και οι ζωντανοί που στην πραγματικότητα μοιάζουν να έχουν πεθάνει εδώ και καιρό. Παρόντες-απόντες σε ένα καρναβάλι φαντασμάτων. Είναι όσοι υποτάχτηκαν  χωρίς μάχη στους Πάπες και τα αυτοκρατορικά στρατεύματα της εποχής τους, όσοι έκαναν ιδεολογία τους φόβους τους, όσοι κατάλαβαν ότι είναι εύκολο να κοροϊδέψεις τους άλλους και επέλεξαν να κερδίσουν από αυτό. Ζωντανοί-νεκροί, που ξέρουν ότι οι μελλοντικοί βιογράφοι έχουν καταδικάσει από τώρα την σαραντάχρονη λαμπρή καριέρα τους σε μισή ακροτελεύτια αράδα, κάτω από το μεγάλο κεφάλαιο της μιας και μόνης νύχτας, που όλα έγιναν δυνατά και εκείνοι ήταν ακόμα κάποιοι άλλοι. Αυτή τη νύχτα της οποίας το έκθαμβο φως, τελικά δεν σκιάστηκε σε σχεδόν σαράντα χρόνια αγορών και νεκροτομείων.

Το ερώτημα λοιπόν του κινηματογραφικού καρδινάλιου Αλταμιράνο είναι εύλογο. Ποιοι είναι αλήθεια οι ζωντανοί και ποιοι οι πεθαμένοι;

Γιάννης Αλμπάνης 16/11/11

Περισσότερα

Η Αριστερά απέναντι στην κυβέρνηση σωτηρίας του Μνημονίου

Η εισήγηση της Μάνιας Μπαρσέφσκι στην ανοιχτή συζήτηση με θέμα : “Η Αριστερά απέναντι στην κυβέρνηση σωτηρίας του Μνημονίου”. Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε στην κατάληψη της Τσαμαδού 15 στις 14/11/11/

Δανείζομαι τη διατύπωση ενός συντρόφου, την οποία θεωρώ εξαιρετικά γλαφυρή για την περιγραφή της πολιτικής κατάστασης που βιώνουμε σήμερα:  ότι «αν σε όλη την ιστορία του καπιταλισμού ο πλούτος εθεωρείτο αναφαίρετο δικαίωμα των κατόχων μέσων παραγωγής και φυσικός νόμος», σήμερα, οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου και υποστηρικτές του σκηνικού Αποκάλυψης που διαμορφώνει για την κοινωνία η πολιτική της τρόικας σε αγαστή συμφωνία με το άγριο νεοφιλελεύθερο κυβερνητικό μέτωπο, «υποστηρίζουν (και εφαρμόζουν) ότι η φτώχεια και η περιθωριοποίηση των πολλών αποτελεί υποχρέωση για τη μεγέθυνση του πλούτου των λίγων, ως μοναδική προϋπόθεση για τη συνοχή και τη συνέχεια της κοινωνίας». Για να υλοποιηθεί αυτή η ακριβώς η πολιτική του κοινωνικού πολέμου είναι απαραίτητα τα κοινοβουλευτικά πραξικοπήματα, οι πρωθυπουργοποιήσεις μη εκλεγμένων «τεχνοκρατών», η ενσωμάτωση της ρατσιστικής Άκρας Δεξιάς στις κυβερνητικές συμμαχίες, η αποφυγή με κάθε τρόπο της έκφρασης της λαϊκής βούλησης. Το σχέδιο λεηλασίας της κοινωνίας δεν συνάδει με τις βασικές λειτουργίες της αστικής δημοκρατίας.  Η κυβέρνηση Παπαδήμου είναι μια κατ” εξοχήν ακροδεξιά κυβέρνηση, όχι τόσο γιατί συμμετέχουν σ” αυτή διάφορα μπουμπούκια του ελληνικού νεοφασισμού, αλλά γιατί η διαμόρφωση της ήταν το αποτέλεσμα των εκβιασμών από την ΕΕ, τις τράπεζες, τον ΣΕΒ και τα ΜΜΕ, αλλά και γιατί επί της ουσίας καλείται να υλοποιήσει την πιο άγρια αντιλαϊκή πολιτική μετά την πτώση της χούντας.

Δεν θα αναλώσω το χρόνο της εισήγησης της Ρόζας σε μία περιγραφή του ζοφερού τοπίου της εξαθλίωσης που διαμορφώνεται για την πλειοψηφία των κατοίκων αυτής της χώρας (και όχι μόνο), στις μακροοικονομικές συνέπειες της παρατεταμένης ύφεσης που δημιουργούν για την ελληνική οικονομία τα συνοδευτικά μέτρα του μνημονίου και της νέας δανειακής σύμβασης της 26ης Οκτωβρίου, ή σε μία αναλυτική καταγραφή των αιτίων της καπιταλιστικής κρίσης, τα βάρη της οποίας φορτώνονται στις πλάτες μας. Θα περιοριστώ να επισημάνω ότι η κρίση αυτή είναι δομική – συστημική και ότι ο καπιταλισμός και ενδογενείς αντιθέσεις έχει, και γεννά από τη φύση του τέτοιου είδους κρίσεις σε πολλές ιστορικές συγκυρίες. Εκείνο όμως που  μας αφορά πάρα πολύ άμεσα είναι ότι ανατρέπεται σήμερα  το «κοινωνικό συμβόλαιο» ισορροπίας ανάμεσα στις ταξικά αντιτιθέμενες δυνάμεις έτσι όπως το γνωρίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες, κάτι που γίνεται με έναν πρωτοφανή, βίαιο και αντικοινωνικό τρόπο.

Και παρότι κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι απουσιάζουν οι σοβαρές κοινωνικές αντιδράσεις (ή και οι καλές αριστερές αναλύσεις ή προθέσεις), η συστημική ενσωμάτωση που εσωτερίκευσε η αριστερά επί πολλές δεκαετίες τόσο στο πολιτικό όσο και στο συνδικαλιστικό επίπεδο, καθώς και η αποκοπή της από τα πιο καταπιεσμένα στρώματα των εργαζομένων, δρουν σήμερα ανασχετικά στην προσπάθεια της να οργανώσει αξιόπιστους, αποτελεσματικούς, ανατρεπτικούς και αντισυστημικούς αγώνες.

Συνέπεια της αμηχανίας που αισθάνθηκε η αριστερά μετά το έντονο ξέσπασμα της κρίσης  ήταν και ο μηχανιστικός τρόπος που επιχείρησε να αναζητήσει λύσεις. Αν και χρήσιμες επί της ουσίας, οι συζητήσεις που έγιναν εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ για το ευρώ ή δραχμή, άμεση παύση πληρωμών ή επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, αποκόπτονταν συχνά από το ταξικό τους πλαίσιο αναφοράς. Και το ταξικό αυτό πλαίσιο είναι ακριβώς η αντιστροφή του κυρίαρχου αστικού ιδεολογήματος που προαναφέρθηκε, ότι δηλαδή ότι η μεγέθυνση του πλούτου των λίγων και η εξαθλίωση των πολλών όχι μόνο δεν αποτελεί όρο για τη συνέχιση της κοινωνίας, αλλά, αντιθέτως , η αναδιανομή του πλούτου των λίγων και η διοχέτευσή του στους πολλούς αποτελεί εκ των «ων ουκ άνευ» όρο για την όποια έξοδο από την κρίση.  Με λίγα λόγια, ο ΓΑΠ ορθά έλεγε προεκλογικά ότι «χρήματα υπάρχουν». Υπάρχουν όμως στις τσέπες της πλουτοκρατίας, υπάρχουν στα κέρδη του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και αυτούς τους πόρους, η αριστερά, αν θέλει να έχει μία αξιόπιστη και ειλικρινή πρόταση, οφείλει να κάνει σαφές ότι σκοπεύει να δημεύσει και αναδιανείμει για την πληρωμή μισθών και συντάξεων, την επιδότηση των ανέργων, για την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό και εν γένει για τη μακροπρόθεσμη παραγωγική ανάπτυξη της χώρας.

Είναι σαφές ότι κάτι τέτοιο, έστω κι αν δεν αποτελεί ολοκληρωμένο πολιτικό πρόγραμμα αλλά μάλλον μεταβατικό σχέδιο, προϋποθέτει (εν μέρει τουλάχιστον) ανατροπή του ισχύοντος καπιταλιστικού συστήματος.  Πρόκειται ωστόσο για ένα σχέδιο που  διαφέρει από το να λέμε απλώς ότι θέλουμε να γίνουν εκλογές, παρότι δεν διαφωνούμε με το αίτημα της διεξαγωγής τους. Είναι ριζικά διαφορετικό όμως να λες ότι χρειάζεται ανατροπή του συστήματος σε μία σοσιαλιστική προοπτική, και διαφορετικό να επαναλαμβάνεις μονότονα το αίτημα των εκλογών, εν είδει πανάκειας στην κρίση. Μία αριστερά χωρίς αξιόπιστη απάντηση στην κρίση και χωρίς να έχει διαμορφώσει στην κοινωνία το αίτημα της συστημικής ανατροπής, χωρίς να έχει καταφέρει να συγκροτήσει μέσα στους εργαζόμενους μία άλλη συνείδηση για τις ανάγκες και τις προτεραιότητες της κοινωνίας, ακόμα κι αν κατάφερνε να σχηματίσει κυβέρνηση, δεν θα είχε τα εργαλεία να κάνει τίποτα το ριζικά διαφορετικά από αυτό που κάνει σήμερα ο κυβερνών νεοφιλελεύθερος συνασπισμός. Ή θα κατέρρεε πολύ γρήγορα.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η άρνηση πληρωμής του χρέους, στο σύνολό του ή εν μέρει. Εδώ, κάποιες συζητήσεις πρέπει να γίνουν απλούστερες. Είναι τέτοιο το βάθος του χρέους, που, απλούστατα, δεν μπορεί να πληρωθεί. Ωστόσο, ένα περαιτέρω «κούρεμα» του υπό την υπάρχουσα κυβέρνηση, θα ισοδυναμούσε με χαριστική βολή στο ασφαλιστικό σύστημα. Συνεπώς, και αυτό το ζήτημα δεν μπορεί να τίθεται γενικώς, αλλά να συνδέεται με το αίτημα της κοινωνικής ανατροπής.

Το ίδιο ισχύει και για το ερώτημα ευρώ ή δραχμή και, υπό αυτή την έννοια, η απόφαση που υιοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ «καμία θυσία για το ευρώ» είναι σωστή.  Ασφαλώς το ευρώ  δεν είναι ουδέτερο νόμισμα, αφού μετακυλύει στην εργασία  τα όποια ελλείμματα της ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο, μία επιστροφή στη δραχμή και οι ραγδαίες υποτιμήσεις που επέρχονταν θα δημιουργούσαν εξίσου σοβαρά και δυσεπίλυτα προβλήματα. Όμως, μπροστά στο δίλλημα ευρώ ή κοινωνικά δικαιώματα (και αντιστοίχως παραμονή ή έξοδος από την Ε.Ε.), δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι πρέπει να υποστηρίξουμε τη δεύτερη επιλογή.

Χρειαζόμαστε, άρα, ένα στοιχειωδώς συντεταγμένο πρόγραμμα που να επαναλαμβάνουμε με κάθε ευκαιρία: Αναδιανομή του πλούτου υπέρ των φτωχών, εθνικοποίηση τραπεζών, δήμευση εκκλησιαστικής περιουσίας, δραστική περικοπή των εξοπλιστικών δαπανών, άρνηση αναγνώρισης όλων των αντεργατικών – αντικοινωνικών νόμων και των μνημονίων που ψήφισε η προγενέστερη ή ψηφίζει η σημερινή κυβέρνηση, αποκατάσταση όλων των δικαιωμάτων που απώλεσαν οι εργαζόμενοι. Αυτή είναι και η ενιαία βάση πάνω στην οποία, ανεξαρτήτως διαφοροποιήσεων,  θα μπορούσε να συσπειρωθεί ένα ευρύ μέτωπο τόσο της κοινωνίας όσο και της αριστεράς.

Αυτό με τη σειρά του προϋποθέτει σκληρούς ταξικούς κοινωνικούς αγώνες, αγώνες που συχνά θα συγκρούονται με την αστική νομιμότητα του αυταρχικού κράτους έκτακτης ανάγκης που διαμορφώνεται και που, εξ ορισμού, έρχονται σε αντίθεση με  τη λογική της δυνατότητας σύμπηξης  εθνικών (υπερταξικών) μετώπων. Προϋποθέτει επίσης κόσμο που βρίσκεται διαρκώς στο δρόμο και διεκδικεί, εκεί που δημιουργούνται οι πραγματικοί αντικαπιταλιστικοί συσχετισμοί. Το Σύνταγμα ήταν μία σημαντική αρχή, τόσο στο επίπεδο της αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση, όσο και της διαμόρφωσης νέων κινηματικών διεργασιών και προταγμάτων αλληλεγγύης. Το στοίχημα είναι να  το ανασυντάξουμε σε μία νέα πιο εποικοδομητική βάση, χωρίς τις όποιες επιμέρους αγκυλώσεις ή στρεβλώσεις υπήρξαν.

Μία τέτοια «μη ήπια» αντιπαράθεση με την κυβέρνηση όχι μόνο θα έφερνε στο προσκήνιο την αριστερά σε όλη την προεκλογική περίοδο, δρώντας καταλυτικά υπέρ της διαφοροποίησης της από το «μαύρο μέτωπο» (όπως λέει και η Παπαρήγα), αλλά θα δημιουργούσε και ουσιαστικό χώρο για συστράτευση και κοινούς αγώνες με τους εργαζόμενους άλλων χωρών, είτε εντός, είτε και εκτός Ευρώπης και Ε.Ε. Και σε αυτό έγκειται η ουσιαστική διεθνιστική συνεισφορά μας, δεδομένου ότι, όλο και περισσότερο, γίνεται σαφές πως η κρίση «μολύνει» ένα ευρύτατο φάσμα χωρών, και μάλιστα εκτός του στενού πλαισίου του ευρωπαϊκού νότου, με πανομοιότυπες, σχεδόν, συνέπειες για τους εργαζόμενους.

Το σχέδιο αυτό προϋποθέτει επίσης έμπρακτη υλοποίηση του συνθήματος «κανένας μόνος του στην κρίση», με τη συγκρότηση δομών είτε κοινωνικής ανυπακοής (όπως πχ το μέτωπο ενάντια στα χαράτσια), όσο και δομών αλληλεγγύης για την επιβίωση. Έχοντας βεβαίως σαφές πως δεν μπορούσαν μεν να υποκαταστήσουν την έλλειψη κρατικών κοινωνικών υποδομών, αλλά θα μπορούσαν να αναδείξουν ένα άλλου τύπου παράδειγμα αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης.

Κλείνοντας, θέλω να πω ότι η αριστερά πρέπει να αρχίσει να αναζητά ένα σχέδιο εναλλακτικής αλληλέγγυας οικονομίας, ξαναβάζοντας παράλληλα στο προσκήνιο ζητήματα που έχουμε απολέσει ως ένα βαθμό στη ροή των εξελίξεων, όπως της οικολογίας ή της αντιπαράθεσης με τον ρατσισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Ας μην ξεχνάμε ότι οι μετανάστες και οι μετανάστριες που ζουν στη χώρα μας αποτελούν σημαντικό κομμάτι της ελληνικής εργατικής τάξης, ότι πάνω τους έγινε η «πρόβα» για τη δυνατότητα ύπαρξης ανθρώπων με μειωμένα ή ανύπαρκτα δικαιώματα και ότι ο ρατσισμός είναι ένα από τα κύρια όπλα με τα οποία το «μαύρο μέτωπο» θα επιχειρήσει να αλλοτριώσει και να αποπροσανατολίσει την κοινωνία.

Περισσότερα