Πιερ Λοράν: Να πάρουμε από τις αγορές τον έλεγχο του παραγόμενου πλούτου

Από την Εποχή της 22/7/12

Ο Πιερ Λοράν είναι γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας (βασικής συνιστώσας του Αριστερού Μετώπου) και πρόεδρος του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ). Συμμετείχε στο «θερινό πανεπιστήμιου» που οργάνωσε το ΚΕΑ στην Πορταριά από τις 17 έως τις 22 Ιουλίου. Εκεί τον συνάντησε η Εποχή και συζήτησε μαζί του.

Θα ήθελα να ξεκινήσουμε από τη επικαιρότητα. Κάθε μέρα που περνάει η κρίση στη Συρία οξύνεται, με κίνδυνο να πάρει απρόβλεπτες διαστάσεις για όλη την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Πώς κρίνεται την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και ποια διέξοδο προκρίνετε;

Είμαστε εξαιρετικά ανήσυχοι για την κατάσταση και τρομοκρατημένοι από τη στρατιωτική και δολοφονική τροπή που παίρνουν τα πράγματα όσο περνούν οι μήνες. Οι δημοκρατικές δυνάμεις που κινητοποιήθηκαν, καταστάλθηκαν συστηματικά. Πλέον, η Συριακή κρίση γίνεται το διακύβευμα γεωπολιτικών στρατηγικών που ξεπερνάνε τη Συρία και οι διεθνείς παράγοντες συσπειρώνονται με τη μια ή την άλλη πλευρά, χωρίς πραγματικό ενδιαφέρον για τον πληθυσμό της χώρας. Εμείς επιμένουμε ότι η μόνη λύση είναι να ακολουθηθεί έναν πολιτικό δρόμο στην κατεύθυνση της δημοκρατικής μετάβασης για τη χώρα. Αυτό απαιτεί την ενίσχυση των κυρώσεων εναντίον του καθεστώτος Άσαντ και ταυτόχρονα την απόρριψη της στρατιωτική κλιμάκωσης, ιδιαίτερα μιας διεθνούς επέμβασης που θα κατέληγε αναπόφευκτα στην επέκταση της σύγκρουσης στο Λίβανο και σε ολόκληρη την περιοχή. Για μας ο μόνος τρόπος είναι να βοηθήσουμε τις δημοκρατικές δυνάμεις να πετύχουν αυτήν την πολιτική μετάβαση, δυναμώνοντας την αλληλεγγύη αλλά και την πολιτική πίεση τόσο στο καθεστώς Άσαντ όσο και στις δυνάμεις του Συμβουλίου Ασφαλείας ώστε να υιοθετηθεί αυτή η λύση και όχι η στρατιωτική επέμβαση.

Ωστόσο, σε μια ανάλογη κατάσταση στο παρελθόν, όταν δηλαδή ο Μιλόσεβιτς έκανε σφαγές όπως και ο Άσαντ σήμερα, η κυβέρνηση Ζοσπέν στην οποία συμμετείχε το Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας, υιοθέτησε τη λύση της στρατιωτικής επέμβασης. Η σημερινή σας θέση για τη Συρία σημαίνει ότι το ΚΚΓ έχει αλλάξει οπτική για τις διεθνείς σχέσεις και τη θέση της Γαλλία στο διεθνές περιβάλλον;

Το ΚΚΓ ήταν αντίθετο στην επέμβαση του ΝΑΤΟ στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Η εξέλιξη των πραγμάτων δικαίωσε τη θέση μας, αφού γίναμε μάρτυρες της καταστροφής της χώρας και του πληθυσμού της. Από τότε, όλες οι εμπειρίες διεθνών επεμβάσεων δείχνουν ότι περισσότερο προκαλούν καταστροφή και αποσταθεροποίηση, παρά βοηθούν την επίλυση των κρίσεων. Το βλέπουμε σήμερα στη Λιβύη όπου η επέμβαση είχε σαν άμεση επίπτωση την αποσταθεροποίηση του Μάλι και όλης της περιοχής. Επίσης, στην Ακτή του Ελεφαντοστού η γαλλική στρατιωτική επέμβαση δεν έλυσε κανένα απολύτως πρόβλημα. Το παράδειγμα του Αφγανιστάν είναι ακόμα πιο ενδεικτικό: η στρατιωτική επέμβαση απέτυχε με δραματικό τρόπο και τώρα, ύστερα από πολλά σφάλματα, αναζητείται πολιτική λύση. Είμαστε απολύτως εχθρικοί στη στρατιωτικοποίηση των διεθνών σχέσεων και τη συστηματοποίηση των στρατιωτικών επεμβάσεων κάτω από την καθοδήγηση του ΝΑΤΟ.

Πριν από λίγες μέρες, το Εθνικό Συμβούλιο του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλία ς αποφάσισε να μη συμμετάσχει το κόμμα στην κυβέρνηση των σοσιαλιστών. Μπορείτε να μάς εξηγήσετε αυτήν την απόφαση σας;

Η αιτία είναι ξεκάθαρη. Θεωρούμε ότι το πρόγραμμα του Φρανσουά Ολάντ δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις θεμελιώδεις αιτίες της κρίσης στη Γαλλία και την Ευρώπη. Μαζί με το Αριστερό Μέτωπο καλέσαμε στην υπερψήφιση του Φρανσουά Ολάντ στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών για να ηττηθεί ο Νικολά Σαρκοζί. Όμως αυτό το κάλεσμα μας σε καμιά περίπτωση δεν σήμανε προσχώρηση στο προεδρικό πρόγραμμα του Φρανσουά Ολάντ το οποίο περιέχει εξαιρετικά περιορισμένα μέτρα για την καταπολέμηση της λιτότητας, των ανισοτήτων, της ανεργίας. Άλλωστε, φαίνεται σήμερα ότι ο Ολάντ κατά πάσα πιθανότητα θα ζητήσει από το κοινοβούλιο να επικυρώσει την ευρωπαϊκή συνθήκη για τον προϋπολογισμό, κάτι που εμείς αρνούμαστε κατηγορηματικά. Με τον ίδιο τρόπο, την ώρα που ανακοινώνεται κύμα απολύσεων στη Γαλλική βιομηχανία, η κυβέρνηση αντιδράει υποτονικά, ενώ εμείς προτείνουμε νομοθετικά μέρα εναντίον των απολύσεων.

Αναφερθήκατε στην οικονομική κρίση. Για το ΚΚΓ ποια θα μπορούσε να είναι η έξοδος από το σημερινό τέλμα, ποια θα ήταν η εναλλακτική πρόταση στη λογική της λιτότητας που κυριαρχεί σήμερα στην ΕΕ;

Το πρώτο βήμα είναι να σταματήσουμε την πολιτική της λιτότητας που αποδυναμώνει την οικονομική δραστηριότητα κι ε ισχύει την ύφεση σε όλη την Ευρώπη. Χρειαζόμαστε την ακριβώς αντίθετη πολιτική από αυτήν που ακολουθείται σήμερα. Η σημερινή πολιτική συνίσταται στην ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και την επιχορήγηση των χρηματιστικών αγορών. Η πληρωμή του λογαριασμού γίνεται μέσα από την καταστροφή των δημόσιων υπηρεσιών, των θέσεων εργασίας στο βιομηχανικό τομέα, καθώς και του συστήματος κοινωνικής προστασίας. Πρέπει λοιπόν να οικοδομήσουμε ένα μοντέλο αν ανάπτυξης στην αντίθετη κατεύθυνση. Πρέπει να ξεφουσκώσουμε τελείως την κερδοσκοπία και τον χρηματιστική ανάπτυξη, να ακυρώσουμε ένα μεγάλο μέρος από το χρέος που έχει προεισπραχθεί από τις τράπεζες σε βάρος των κρατών και των άλλων, πρέπει να δοθεί καινούργιος ρόλος στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να μπορέσει να χρηματοδοτήσει κατ’ ευθείαν τα κράτη και της δημόσιες επενδύσεις μέσω της πιστωτικής επέκτασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τέλος, πρέπει όλες οι επενδύσεις να αποσκοπούν στην αύξηση του εργατικού εισοδήματος, και τη δημιουργία παραγωγικών δομών ωφέλιμων για τον πληθυσμό. Πρέπει λοιπόν να ξαναπάρουμε, τον έλεγχο του παραγόμενου πλούτου και να αφαιρέσουμε εξουσία από τις χρηματιστικές αγορές, τους μεγαλομετόχους, τους μεγάλους καπιταλιστικούς ομίλους. Αυτή είναι η ουσία της πρότασής μας. Αυτή είναι η ουσία και του πανευρωπαϊκού κειμένου υπογραφών που προωθούμε, για την δημιουργία μια ευρωπαϊκής τράπεζας με σκοπό τη χρηματοδότηση της κοινωνικής, αλληλέγγυας και οικολογικής ανάπτυξης. Πρέπει να αφαιρέσουμε από το χρηματιστικό κεφάλαιο τον έλεγχο του πλούτου που παράγουν οι εργαζόμενοι.

Το ΚΚΕ υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή έξοδος από την κρίση χωρίς αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη και την ΕΕ. Ποια είναι η δική σας προσέγγιση;

Η έξοδος από το ευρώ θα οδηγούσε στην απομόνωση από το διεθνές περιβάλλον κάθε χώρας που θα την επέλεγε. Επιπλέον, θα διαμόρφωνε έναν ακόμα πιο αρνητικό οικονομικό και πολιτικό συσχετισμό για το λαό της. Εξάλλου, παρατηρούμε ότι στους κυρίαρχους ευρωπαϊκούς κύκλους υπάρχει η τάση για την έξοδο ορισμένων χωρών από το ευρώ και την εγκατάλειψη στην τύχη τους ολόκληρων λαών. Πρέπει λοιπόν να συνδυάσουμε τη ριζοσπαστική κριτική στα θεμέλια της υφιστάμενης ΕΕ με την προώθηση της ιδέας μια δημοκρατικής, κοινωνικής και οικολογικής Ευρώπης. Εκτιμάμε ότι η οικοδόμηση ευρωπαϊκών θεσμών αλληλεγγύης θα είναι χρήσιμη για την κοινωνική ανάπτυξη. Στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης πρέπει να διαμορφώσουμε ευνοϊκούς συσχετισμούς για τον κόσμο της εργασίας κι αυτό περνάει από τη δημιουργία μιας αλληλέγγυας Ευρώπης. Στη Λατινική Αμερική οι αριστερές κυβερνήσεις που αναζητούν καινούργιους δρόμους ανάπτυξης, εργάζονται πολύ για την περιφερειακή αλληλεγγύη, κάτι που πρέπει να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για μας. Η ταξική σύγκρουση στην Ευρώπη περνάει μέσα από τη σύγκρουση δύο αντιλήψεων για την Ευρώπη: της σημερινής ΕΕ που βρίσκεται στην υπηρεσία του νεοφιλελευθερισμού και αυτής που προωθούμε εμείς, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ των λαών.

Φαίνεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μετατραπεί σε ενιαίο κόμμα. Το Αριστερό Μέτωπο στη Γαλλία θα ακολουθήσει το παράδειγμα του;

Προς το παρόν, πιστεύουμε ότι η μορφή του μετώπου στο οποίο συσπειρώνονται κόμματα που διατηρούν την αυτονομία τους, αλλά και ανένταχτοι πολίτες, αποτελεί μια ανοιχτή δομή κι επιτρέπει την οργανωτική ανάπτυξη του Αριστερού Μετώπου. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στην οροφή της ανάπτυξη του Αριστερού Μετώπου κι εκτιμάμε ότι η διατήρηση του υφιστάμενου σχήματος αποτελεί την καλύτερη λύση. Βεβαίως, πρέπει να αντιμετωπίσουμε καινούργια προβλήματα, ιδιαίτερα τον τρόπο συμμετοχής των μεμονωμένων πολιτών που θέλουν να γίνουν μέλη του Αριστερού Μετώπου, χωρίς να είναι μέλη των κομμάτων που το αποτελούν. Αναζητούμε τον τρόπο υποδοχής αυτών των πολιτών, κάτι που δεν είναι δεδομένο και απαιτεί δημιουργικότητα για να βρεθεί.

Τη συνέντευξη πήρε ο Γιάννης Αλμπάνης στις 21/7/12

Περισσότερα

Συγγνώμη, αλλά δεν θα μπορέσουμε να προσφέρουμε καφέ…

Από το I cook Greek της 14/7/12

Το να πηγαίνεις στην κηδεία κάποιου που δεν ήξερες εν ζωή είναι πραγματική αγγαρεία. Συνήθως το κάνεις είτε για λόγους κοινωνικού κομφορμισμού (το συχνότερο) είτε γιατί έχεις συναισθηματικό δεσμό με κάποιον από τους πενθούντες συγγενείς (το ευγενέστερο)…

Το να έχει όμως και πολλή ζέστη κατά τη διάρκεια της εξοδίου τελετής, κάνει τα πράγματα αφόρητα, χωρίς διάθεση υπερβολής. Ο πόνος των οικείων μουδιάζει τις αισθήσεις, καθιστώντας τους ανθεκτικούς σε αυτόν τον αρρωστημένο καύσωνα της ρύπανσης και του τσιμέντου. Για όλους τους υπόλοιπους, δεν υπάρχει προστασία καμιά. Απλά λιώνουμε…

«Συγγνώμη, αλλά δεν θα μπορέσουμε να προσφέρουμε καφέ»… Κι εκεί που είμαστε στο να φύγουμε, έχοντας αποχαιρετήσει για τελευταία φορά το μακαρίτη και μην έχοντας αποφύγει για χιλιοστή φορά τη στερεοτυπική (πλην απολύτως ορθή) σκέψη ότι «τίποτα δεν είναι η ζωή κτλ.», τότε σκάει η κεραμίδα. Και μένουμε βουβοί κι έκπληκτοι. Έκπληκτοί γιατί δεν θα μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε κηδεία στην Ελλάδα χωρίς ελληνικό μέτριο, παξιμαδάκια, κι εκείνο το χρωματιστό υγρό που παριστάνει το κονιάκ. Βουβοί, γιατί ο άνθρωπος στάθηκε ενώπιόν μας με αξιοπρέπεια και θάρρος για να πει μια κουβέντα πολύ πολύ δύσκολη, που ένιωσε όμως ότι έπρεπε οπωσδήποτε να την πει, από υποχρέωση και σεβασμό σε όλους αυτούς που παρευρέθηκαν στον τελευταίο χαιρετισμό.

Μια τέτοια κουβέντα είναι πολύ πολύ δύσκολη γιατί τα ταφικά έθιμά μας (τα οποία δεν ξέρω αν είναι πανάρχαια, αλλά σίγουρα η απαρχή τους χάνεται πολύ πίσω στο χρόνο) δεν έχουν να κάνουν μόνο με τις θρησκευτικές τελετές και τους στολισμούς με τα λευκά λουλούδια. Εξίσου είναι συνδεδεμένα με το ποτό και το φαγητό, το κοινιάκ την προηγουμένη στο σπίτι που πενθεί, τον καφέ αμέσως μετά την κηδεία, και στο τέλος όλων, την ψαρόσουπα. Μελετημένη πολύ αυτή η πένθιμη βρώση, όχι από κάποιο επιστημονικό κέντρο που ερευνάει την ανθρώπινη συμπεριφορά, αλλά από αμέτρητους απλούς ανθρώπους του λαού που, επί χρόνια ακόμα πιο αμέτρητα, πάσχιζαν να βρουν τρόπους για να καταπραΰνουν τον πόνο της απώλειας, τη στιγμή ακριβώς που μοιάζει αφόρητος. Έψαξαν, δοκίμασαν, και στο τέλος κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι γύρω από τις τελετουργίες του ποτού και του φαγητού φτιάχνεται η μικρή κοινότητα της συμπαράστασης και της παρηγοριάς, ότι με τα σερβιρίσματα και την κουβεντούλα η οικογένεια του μακαρίτη κρατιέται απασχολημένη και δεν αφήνεται να βυθιστεί στην απόγνωση της μοναξιάς, ότι οι προετοιμασίες για την υποδοχή του κόσμου που έρχεται να συλλυπηθεί, οδηγούν τελικά στην εξουθένωση και το λυτρωτικό αποκαμωμένο ύπνο, ο οποίος προφυλάσσει από την αναμέτρηση με το κενό, την πρώτη κιόλας νύχτα που αυτό έχει απλωθεί στα πάντα. Γι’ αυτό λοιπόν ο καφές και το κονιάκ είναι έθιμο ιερό κι απαραβίαστο, εξίσου σημαντικό με τις άλλες τελετουργίες και τους στολισμούς.

Το ότι πια στα ελληνικά νεκροταφεία ακούγεται το «συγγνώμη, αλλά δεν θα μπορέσουμε να προσφέρουμε καφέ», αποτελεί ίσως το έσχατο σημείο εξαθλίωσης της κοινωνίας μας. Είναι το σημείο εκείνο που η οικονομική κρίση μετατρέπεται σε μια μηχανή ταπείνωσης των ανθρώπων και θρυμματισμού του πολιτισμού τους. Όταν μια οικογένεια που δούλεψε σκληρά μια ζωή, και πάλεψε κόντρα σε αντιξοότητες ,και ονειρεύτηκε άλλα, φτάνει να μην μπορεί να προσφέρει το καφεδάκι για τον αγαπημένο που χάθηκε, έχουμε περάσει πια το όριο, κι από εκεί και πέρα μπορεί ο καθένας να κάνει το οτιδήποτε, γιατί πολύ απλά έχει καταλυθεί κάθε σταθερά που διαμόρφωνε το πλαίσιο της κοινωνικής ζωής. Κι ίσως ακόμα πιο εξοργιστική από την απέραντη δυστυχία που έχει φέρει η μνημονιακή διετία, είναι η στάση διαφόρων «ειδημόνων» στις τηλεοράσεις, που δείχνουν με τόσο κραυγαλέο τρόπο να μην καταλαβαίνουν ότι η συζήτηση δεν έχει να κάνει με «οικονομικούς δείκτες», αλλά με ανθρώπους που δεν μπορούν να κηδέψουν τους δικούς τους κατά πώς πρέπει.

Μετά το αρχικό σάστισμα, κινήθηκα προς το γνωστό μου που μόλις μας είχε μιλήσει. Του έσφιξα το χέρι με πολύ σεβασμό, και του είπα ένα «ζωή σ’ εσάς» αλλιώτικο απ’ ό,τι συνήθως. Δεν εννοούσα μόνο να ζήσετε για να τον θυμάστε, αλλά να ζήσετε και θα δείτε ότι στο τέλος θα βρεθεί και δουλειά, να ζήσετε γιατί η ζωή σάς αξίζει και της αξίζετε, να ζήσετε γιατί η ζωή είναι γι’ αυτούς που στέκονται αξιοπρεπείς απέναντι στην πιο μεγάλη κακουχία. Αυτοί θα φέρουν πίσω την άνοιξη.

Γιάννης Αλμπάνης

Περισσότερα

Δυο αγόρια που φιλήθηκαν τα ξημερώματα

Δεν τον γνώρισα στην αρχή. Μού μίλησε στην είσοδο του Φεστιβάλ με την εγκαρδιότητα του παλιού γνωστού. Όσο όμως και αν προσπάθησα, δεν μπόρεσα να θυμηθώ από πού γνωριζόμαστε, γιατί γνωριζόμαστε σίγουρα, αφού με φώναξε με τ’ όνομά μου. Τον χαιρέτισα λοιπόν κι εγώ με αυτό το ύφος της ευπροσήγορης ενοχικής αμηχανίας που συνήθως παίρνουμε όταν προσπαθούμε να κρύψουμε ότι δεν θυμόμαστε κάποιον που κατά τα φαινόμενα θα έπρεπε να γνωρίζουμε. Η αδυναμία της μνήμης σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να θεωρηθεί πράξη υποτίμησης κι έκφραση αλαζονείας.

Κι όπως συμβαίνει πάντοτε σε αυτές τις περιπτώσεις, ο τύπος κατάλαβε ότι δεν τον θυμόμουν, πράγμα που μ’ έριξε σε ακόμα μεγαλύτερη αμηχανία. «Δεν με θυμάσαι ρε μαλάκα; Ο … είμαι από το σχολείο.» Έβγαλα βέβαια το πομπώδες «α!» που συνοδεύει πάντοτε αυτές τις εξ αποκαλύψεως ενεργοποιήσεις της μνήμης, όμως το θεσμικά καθιερωμένο «α!» δεν συνοδεύτηκε από τα τεράστια χαμόγελα και τις διαχυτικές αγκαλιές , όπως αυτές ορίζονται από την αυστηρή εθιμοτυπία των συμπτωματικών reunion. Για να είμαι απολύτως ειλικρινής είχα μείνει με το στόμα ανοιχτό, παγωμένο στο τελείωμα του «α!» Τι διάολο ήθελε αυτός στο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ;

Με τον… ήμαστε μαζί στο σχολείο. Δεν θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα στην εποχή, γιατί τα «καλύτερά μας χρόνια» μού προκαλούν ανατριχίλα φρίκης και μόνο στο άκουσμά τους. Στην πραγματικότητα πρόκειται για χρόνια ερμητικού εγκλεισμού χωρίς προαυλισμό και αδιάκοπης δουλειάς χωρίς ωράριο. Είναι επίσης χρόνια που χτίζονται «παντοτινές φιλίες», οι οποίες ευτυχώς αποσυντίθενται με την ανάρτηση των αποτελεσμάτων των Πανελλαδικών –«ανάρτηση»: την εποχή στην οποία αναφέρομαι δεν υπήρχε internet, οπότε τα αποτελέσματα των εξετάσεων τα διάβαζες τοιχοκολλημένα, τη μουσική την αντέγραφες σε κασέτες και τις τσόντες τις έκανες download από τον περιπτερά.

Ο … ήταν μιαν από αυτές τις «παντοτινές φιλίες» που παίρνουν απολυτήριο το καλοκαίρι της ενηλικίωσης. Για την ακρίβεια, ο συγκεκριμένος, ως φίλος, είχε αποφοιτήσει νωρίτερα. Αρχικά κάναμε αρκετή παρέα. Τον είχα γνωρίσει στην κατάληψη (όπως και όλους τους άλλους), άκουγε ροκ (πράγμα σπάνιο για την εποχή μετά Κοσκωτά και προ Κουρτ  Κομπέιν), πλακωνόταν με τα ΜΑΤ στο γήπεδο (τουλάχιστον έτσι έλεγε…), έπινε αρντάν (και όχι μόνο), και γενικά ήταν εναντίον του συστήματος –γαμώ τη φάση του. Δυστυχώς, ο γράφων εκείνη την εποχή είχε επηρεαστεί πολύ από τον «Ντέμιαν» που είχε διαβάσει, καθώς και από ένα απόσπασμα του Μαρκούζε που δεν είχε διαβάσει (αν κι έλεγε το αντίθετο),αλλά το είχε ακούσει σε μια εκδήλωση σχετικά με κάτι το οποίο αδυνατεί πλέον να θυμηθεί. Ο εν λόγω συμμαθητής λοιπόν αποτελούσε αναμφίβολα το αρχέτυπο της εξεγερσιακής περιθωριοποιημένης νεολαίας που κατοικεί στην ενδοχώρα του Αβραξά, πολύ πέρα από τη μεθόριο της μεσοαστικής κανονικότητας. Επίσης, ήταν πολύ ωραία γκόμενα η αδερφή του, πράγμα που όπως και να το κάνουμε, διευκόλυνε την επιδιωκόμενη συνάντηση της πολιτικής πρωτοπορίας με το κοινωνικό υποκείμενο.

Όταν όμως τελείωσαν οριστικά οι καταλήψεις κι εξίσου οριστικά άρχισε η Μακεδονία μαζί με τα συλλαλητήρια και τους Σέρβους αδερφούς, ο τύπος άρχισε να λέει κάτι περίεργα. Στην αρχή για τα δίκαια της Σερβίας και την απειλή του μουσουλμανικού τόξου (τι τερατώδεις μαλακίες έχουμε ακούσεις σε αυτή τη χώρα…), μετά για τους Αλβανούς που μας παίρνουν τις δουλειές και μας κλέβουν, στο τέλος τον τσιμπήσαμε να διαβάζει και τη Χρυσή Αυγή, οπότε επήλθε η ισόβια στέρηση της φιλάθλου ιδιότητας και η αφαίρεση των πολιτικών δικαιωμάτων του. Στο σχετικό δικαστικό συμβούλιο κρίθηκε βλάκας και καμένος από τα χάπια, οπότε απορρίφθηκε η χρήση ισχύος εναντίον του –συνέτεινε και το ελαφρυντικό της ωραίας αδερφής. Ωστόσο, οφείλω να σημειώσω ότι ο front man του hardcore μουσικού σχήματος του σχολείου, ο οποίος ήταν άρρωστος και απουσίασε από το κονγκλάβιο, έσπασε λόγω ελλιπούς ενημέρωσης τη γραμμή και τον πλάκωσε σε κανά δυο κλωτσιές , την ώρα που το μαθητικό σύνολο προσερχόταν για τον πρωινό εκκλησιασμό.

Κατόπιν της όλης εξιστορήσεως, υποθέτω ότι γίνεται κατανοητό γιατί έμεινα σύξυλος όταν τον είδα στο Αντιρατσιστικό. Πόσο μάλλον που φαινόταν τελείως νορμάλ, κουλ τύπος και καθόλου βλάκας ή καμένος. Όμως η αρχική μου έκπληξη μετατράπηκε σε πραγματική εμπειρία θρησκευτικής έκστασης, όταν μού σύστησε το τυπάκι που ήταν δίπλα του (και μαλακωδώς εγώ δεν είχα καταλάβει ότι ήταν παρέα του) ως κολλητό του. Ο κολλητός εκτός από κολλητός, είχε αραβικό όνομα, και κατά πάσα πιθανότητα ερχόταν από κάποια χώρα του Μαγκρέμπ. Εν ολίγοις, ο φασίστας συμμαθητής μου ήρθε στο Αντιρατσιστικό, παρέα με μετανάστη, και δη μουσουλμάνο… Αν τώρα συνυπολογίσουμε ότι κόντεψε να γίνει πρωθυπουργός ο Τσίπρας, εύλογα γκρεμίζονται και οι τελευταίες αμφιβολίες για το ότι έχουν φτάσει τα ύστερα του κόσμου, πράγμα που με σαφήνεια είχαν προβλέψει οι Μάγια για το 2012.

Μετά την γκράντε αποκάλυψη, ακολουθήσαμε αυτή τη φορά κατά γράμμα το εθιμοτυπικό πρωτόκολλο των συμπτωματικών reunion, και είπαμε όλα τα άνευ νοήματος «με τι ασχολείσαι», «έχεις παιδιά» κτλ κτλ. Στο τέλος αυτοί τράβηξαν κατά μέσα να δουν το Φεστιβάλ, κι εγώ έξω στο δρόμο να βιγλίσω μη μας την πέσουν οι χρυσαυγίτες. «Όλα εντάξει στην πάνω είσοδο», είπα στο γουόκι τόκι, κάνοντας εκείνη τη στιγμή τη στερεοτυπική, σε βαθμό κακουργηματικής βλακείας, σκέψη: «ρε παιδάκι μου πώς αλλάζουν τα πράγματα.»

Όμως το ότι τα πράγματα αλλάζουν άρδην στην εποχή του Μνημονίου, δεν σημαίνει ότι δεν διατηρούνται και ορισμένες σταθερές. Μια από αυτές τις αναλλοίωτες σταθερές είναι ότι το Αντιρατσιστικό σφυράει οριστική λήξη τα ξημερώματα. Γενικά η μάζα σπάει με το τέλος της συναυλίας, οι υπόλοιποι κατά τις 4:00, αλλά πάντοτε υπάρχει εκείνη η συνειδητή και αποφασισμένη πρωτοπορία, η οποία κατά το πρότυπο των τελευταίων υπερασπιστών της Φαλούτζα, παραμένει αμετακίνητη στις φεστιβαλικές επάλξεις μέχρι τελευταίας ρανίδας μπίρας∙ αυτοί οι happy few που παίρνουν τη μεγάλη απόφαση της τακτικής (φευ! επ’ ουδενί στρατηγικής όμως!) αναδίπλωσης με το χάραγμα της καινούργιας ημέρας.

Εκείνη λοιπόν την ώρα που οι happy few την κάνουν, το πορτοκαλί της καινούργιας μέρας αναμετράται με το μοβ τη φθίνουσας νύχτας, και ακόμα και οι κομμουνιστές επιτρέπουν στον εαυτό τους να αναρωτηθεί τι θα συνέβαινε, αν το μοβ νικούσε για μια φορά και το πορτοκαλί υποχωρούσε κατηφές, εκείνη λοιπόν την ώρα των μεγάλων ελπίδων και των ακόμα μεγαλύτερων διαψεύσεων, τους είδα ξανά. Περπάταγαν πλάι πλάι, τρεκλίζοντας λίγο και γελώντας πολύ, κάνοντας ο ένας στον άλλο τις μπούρδες πειράγματα που ταιριάζουν στις μικρές ώρες και τις πολλές μπίρες. Στην έξοδο πια, όταν πλέον είχε γίνει φανερό ότι το μοβ θα έχανε για μια ακόμα φορά τη μάχη με το πορτοκαλί, αγκαλιάστηκαν και φιλήθηκαν. Ήταν ένα εκκωφαντικά μοβ φιλί, που μπορούν να το δώσουν μόνο όσοι πρόκειται σε λίγο «στον έρωτα να δοθούν ευτυχείς», μόνοι όσοι δονούνται από την ακλόνητη πίστη ότι η δική τους αγάπη θα αντέξει και δεν θα «ξωκείλει τελικά στους υφάλους της καθημερινότητας».

«Όλα εντάξει στην πάω είσοδο», είπα στο γουόκι τόκι, αναρωτώμενος αν ήταν ο έρωτας που έκανε τον παλιό συμμαθητή μου ν’ αλλάξει γνώμη για τους μετανάστες. Το πιο πιθανό βέβαια είναι ότι ο νεοφασμός του ήταν μια από τις εφηβικές εμμονές που χάνονται με την ενηλικίωση. Δεν μπορούσα όμως να αντισταθώ στην υπόθεση ότι εν προκειμένω τα πράγματα μπορεί να μην είχαν ακολουθήσει την πεπατημένη. Ίσως κάποια άλλα ξημερώματα, την ώρα των μοβ ελπίδων και των πορτοκαλί διαψεύσεων, τα χείλη από το Μαγκρέμπ να κατίσχυσαν του μίσους και της προκατάληψης. Μ’ άρεσε πολύ αυτή η εκδοχή, η λιγότερο πιθανή.

Γιάννης Αλμπάνης 15/7/12

Περισσότερα

Σαλέμ Μπεν Γιαχία: Οι ισλαμιστές συνεχίζουν την πολιτική του Μπεν Αλί

Από την Εποχή της 15/7/12

Ο Σαλέμ Μπεν Γιαχία είναι αρισυντάκτης της εφημερίδας Φωνή του Λαού, οργάνου του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος της Τυνησίας (PCOT). Βρέθηκε στην Ελλάδα προσκεκλημένος της ΚΟΕ για το φεστιβάλ Resistance 2012.
Το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα της Τυνησίας είναι το μεγαλύτερο αριστερό κόμμα της χώρας. Στο παρελθόν ανήκε στο χώρο των αλβανόφιλων μαρξιστικών-λενινιστικών κομμάτων. Αγωνίστηκε με συνέπεια ενάντια στη δικτατορία του Μπεν Αλί και είχε ιδιαίτερη συμμετοχή στην επανάσταση που τον έριξε. Στις εκλογές του 2011 (τις πρώτες δημοκρατικές στην ιστορία της χώρας) το PCOT εξέλεξε 3 βουλευτές επί συνόλου 216.
Λίγες μέρες μετά τη συνομιλία μας με τον Σαλέμ Μπεν Γιαχία, ο ιστορικός  ηγέτης του κόμματος Χαμά Χαμαμί ανακοίνωσε σε συνέντευξη τύπου ότι απαλείφεται ο όρος “κομμουνιστικό” από τον τίτλο του. Σύμφωνα με τον Χαμαμί, οστόχος αυτή της κίνησης είναι η προσέγγιση των φτωχών εργαζομένων “που έχουν προκατλήψεις σχετικά με τον κομμουνισμό, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά θέματα ταυτότητας και θρησκείας.” 
Πώς βλέπετε τη συμμαχική κυβέρνηση της Τυνησίας στην οποία ηγείται το ισλαμιστικό κόμμα Ενάχντα; Τι αλλαγές έχει φέρει αυτή η πρώτη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο;

Στην πραγματικότητα τίποτα δεν έχει αλλάξει. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από 25 μέρες το κόμμα μας εγκαινίασε μια καμπάνια με αυτόν ακριβώς τον τίτλο: “Τίποτα δεν έχει αλλάξει”. Ο κόσμος καταλαβαίνει πια ότι όλες οι υποσχέσεις του Ενάχντα ήταν ψέματα. Οι ισλαμιστές είναι πιο νεοφιλελεύθεροι ακόμα και από το προηγούμενο καθεστώς. Ποτέ στη ζωή μου δεν είδα τις τιμές των λαχανικών να είναι τόσο ψηλά όσο σήμερα. Μιλάμε για δέκα φορές πάνω από το κανονικό. Για τις λαϊκές τάξεις το κρέας αποτελεί άγνωστη λέξη. Πλέον, και η μεσαία τάξη δυσκολεύεται να το προμηθευτεί λόγω της ιλιγγιώδους ανόδου της τιμής του. Στην τεράστια φτώχεια να προσθέσουμε τη συνεχιζόμενη αστυνομική βία εναντίον των πολιτών, καθώς και τη διατήρηση στις θέσεις τους των περισσότερων διεφθαρμένων στελεχών του παλαιού καθεστώτος. Γι” αυτό άλλωστε, αρνηθήκαμε την πρόταση των ισλαμιστών να συμμετάσχουμε στην κυβέρνηση, τόσο το Γενάρη όσο και το Μάη, όταν μάς πρόσφεραν δύο κυβερνητικά πόστα. Για μας το πρόβλημα δεν είναι τα πρόσωπα, αλλά η πολιτική, που παραμένει η ίδια με αυτήν του Μπεν Αλί.

Πέρα όμως από την οικονομική πολιτική και τις δημοκρατικές ελευθερίες, η κυβέρνηση του Ενάχντα επιχειρεί να συρρικνώσει τα δικαιώματα των γυναικών και να προωθήσει την ισλαμοποίηση της κοινωνίας;

Το προσπαθούν πολύ, αλλά συναντούν την πολύ σκληρή αντίσταση της κοινωνίας. Τον τελευταίο μήνα έχασαν μια πολύ σημαντική μάχη από εμάς. Οι ισλαμιστές άνοιξαν έναν δημόσιο διάλογο με αντικείμενο την αναγόρευση της Σαρία σε πρωταρχική πηγή του Νόμου. Μέσα σε τέσσερις μέρες, πενήντα χιλιάδες διαδήλωσαν στην Τύνιδα εναντίον της Σαρία, αριθμός πολύ μεγάλος για μια μικρή χώρα σαν την Τυνησία. Σε μια άλλη περίπτωση, ένας προσκεκλημένος των ισλαμιστών Αιγύπτιος ιμάμης πρότεινε την καθιέρωση και στην Τυνησία της γυναικείας περιτομής. Η κοινωνική κατακραυγή που ξεσήκωσε η πρόταση του ήταν τόσο μεγάλη, που αποτέλεσε σημαντική πολιτική ήττα για τους ισλαμιστές. Μην ξεχνάτε ότι η Τυνησία είναι μια πολύ αστικοποιημένη χώρα, όπου δεν γίνονται ανεκτά πράγματα που μπορεί να συμβαίνουν πχ στη Σομαλία. Γενικά μιλώντας, οι ισλαμιστές χάνουν τη μια μετά την άλλη, όποια μάχη προσπαθούν να δώσουν στο πεδίο των γυναικείων δικαιωμάτων.

Αλλά αν δεν έχει αλλάξει τίποτα μετά την πτώση του Μπεν Αλί, τότε η επανάσταση που αποτέλεσε την απαρχή της Αραβικής Άνοιξης, ήταν μάταιη;

Σε καμία περίπτωση. Πετύχαμε κάποιους από τους στόχους μας, και κάποιοι άλλοι παραμένουν ανεκπλήρωτοι. Το κοινωνικοπολιτικό κίνημα είναι ισχυρότερο τώρα και παλεύει για την εκπλήρωση όλων των στόχων της επανάστασης.

Ποιο ακριβώς είναι το σχέδιο αυτού του αντιπολιτευόμενου κοινωνικοπολιτικού κινήματος στο οποίο μόλις αναφερθήκατε;

Το σχέδιο όμως είναι ο καθημερινός αγώνας για τον ριζικό πολιτικό μετασχηματισμό της Τυνησιακής κοινωνίας. Ταυτόχρονα, επειδή ο κόσμος υποφέρει, κάνουμε συνεχείς κινητοποιήσεις με κοινωνικό περιεχόμενο, ζητώντας μέτρα για την ανακούφιση του λαού. Για παράδειγμα, πρόσφατα οργανώσαμε μια μεγάλη διαδήλωση μπροστά από την Κεντρική Τράπεζα, για να καταβληθούν πόροι φέτος για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, αλλά να διοχετευτούν αυτά τα ποσά προς όφελος των φτωχών.

Και η Αριστερά; Ποιο είναι είναι το σχέδιο του δικού σας κόμματος;

Παρ” όλο που πάρα πολλοί Τυνήσιοι θέλουν να γίνουν μέλη του κόμματος μας, προτιμάμε μια πιο αργή και προσεκτική ανάπτυξη. Δεν θέλουμε να γίνουμε ένα πολιτικό “παζάρι”. Δεύτερον, προσπαθούμε να επεκτείνουμε την οργανωτική δομή μας σε όλη τη χώρα. Αυτή της στιγμή έχουμε πενήντα πέντε γραφεία σε όλη την Τυνησία, τόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα, όσο και στην περιφέρεια. Τρίτον, συμμετέχουμε στο Λαϊκό Μέτωπο της 14ης Γενάρη μαζί με άλλα αριστερά κι εθνικιστικά κόμματα,. Αυτό το Μέτωπο είναι σημαντικό εργαλείο για μας και συμμετέχουμε με πολύ ανοιχτό πνεύμα, στηριζόμενοι βέβαια σε μια πολύ καθαρή προγραμματική συμφωνία. Το Λαϊκό Μέτωπο 14ης Γενάρη δρα πλέον σε όλη τη χώρα και είμαι πολύ αισιόδοξος για το μέλλον του.
Τη συνέντευξη πήρε ο Γιάννης Αλμπάνης

Περισσότερα

Μεντχάντ Ελ Ζαχέντ: Αναζητείται ο τρίτος πόλος στην αιγυπτιακή πολιτική σκήνη

Από την Εποχή της 8/7/12

Ο Μεντχάντ Ελ Ζαχέντ είναι βετεράνος αγωνιστής της Αιγυπτιακής Αριστεράς. Σήμερα είναι μέλος της Γραμματείας της Σοσιαλιστικής Λαϊκής Συμμαχίας, του μεγαλύτερου αριστερού κόμματος της χώρας. Πριν από λίγες μέρες, βρέθηκε στην Αθήνα προσκεκλημένος της ΚΟΕ για το Resistance festival 2012. Η Εποχή εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία της παρουσίας του Μεντχάντ στην Αθήνα, για μια συνέντευξη μαζί του

Πώς εκτιμάτε το αποτέλεσμα των πρόσφατων προεδρικών εκλογών στην Αίγυπτο;

Βρεθήκαμε αντιμέτωποι με ένα πολύ κακό δίλημμα: Από τη μια μεριά, ο Αχμέντ Σαφίκ που εκπροσωπούσε το “παλαιό καθεστώς” του Μουμπάρακ. Από την άλλη ήταν ο Μοχάμεντ Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, δηλαδή ο εκπρόσωπος του θρησκευτικού σεχταρισμού. Αυτό το πολύ κακό δίλημμα δημιούργησε μια ορισμένη σύγχυση στις τάξεις των επαναστατικών δυνάμεων. Ωστόσο, το κόμμα μας και πολλές άλλες επαναστατικές δυνάμεις κάλεσαν το λαό να καταψηφίσει και τους δύο υποψήφιους στο δεύτερο γύρο, γράφοντας στα ψηφοδέλτια το σύνθημα: “Η επανάσταση συνεχίζεται”. Το “παλιό καθεστώς” μόνο εν μέρει ηττήθηκε στις εκλογές. Μπορεί να αναγκάστηκε να θυσιάσει τον Σαφίκ, αλλά το SCAF (το κυβερνών Ανώτατο Συμβούλιο Ενόπλων Δυνάμεων) διαθέτει επιπλέον εξουσίες και προνόμια., μετά την πρόσφατη πραξικοπηματική τροποποίηση του Συντάγματος. Μάλιστα για τους επόμενους έξι μήνες οι στρατιωτικοί θα διατηρήσουν τη τη νομοθετική εξουσία, αφού το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο διέλυσε το Κοινοβούλιο. Η διατήρηση αυτών των εξουσιών και των προνομίων ήταν το κεντρικό ζήτημα στις διαπραγματεύσεις των στρατιωτικών με την Αδελφότητα.

Προβλέπετε νέες συγκρούσεις μεταξύ SCAF και Μουσουλμανικής Αδελφότητας ή έχουν καταλήξει σε έναν ξεκάθαρο “οδικό χάρτη” μέχρι τις νέες εκλογές;

Αν το νέο Σύνταγμα δεν εγγυηθεί το προνόμια του SCAF τόσο σε ό,τι αφορά τη διοίκηση του στρατού χωρίς λογοδοσία στην κυβέρνηση, όσο και σε ό,τι αφορά τις τεράστιες επιχειρηματικές δραστηριότητες του, θα υπάρξουν σίγουρα συγκρούσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση είναι πιθανό το SCAF να διαλύσει την Συνταγματική Επιτροπή (ΣτΣ πρόκειται για την επιτροπή που θα συντάξει το νέο Σύνταγμα). Ήδη στα δικαστήρια εκκρεμεί προσφυγή για να χαρακτηριστεί παράνομη η Συνταγματική Επιτροπή, μιας και ορίστηκε από το διαλυμένο πλέον κοινοβούλιο. Η σχετική δικαστική απόφαση θα εκδοθεί στις 9 Σεπτέμβρη. Εάν το νέο Σύνταγμα ικανοποιήσει τα αιτήματα των στρατιωτικών, η προσφυγή θα απορριφθεί. Αν όχι, η διαδικασία θα ξαναρχίσει. Γενικά μιλώντας, και οι δύο πλευρές έχουν ισχυρά χαρτιά στα χέρια τους. Στο πλαίσιο του μεταξύ τους παζαριού, κάποιες φορές η Μουσουλμανική Αδελφότητα καλεί τον κόσμο στους δρόμους. Όμως δεν το κάνει αυτό για να υπερασπιστεί την επανάσταση, αλλά τα ιδιαίτερα πολιτικά συμφέροντα της.

Πολλοί άνθρωποι στη Δύση φοβούνται ότι με την άνοδο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, υπάρχει ο κίνδυνος να καταλήξει η Αραβική Άνοιξη σε καταστάσεις τύπου Ιράν. Ποια πιστεύετε ότι θα είναι η πολιτική του Μόρσι σε ζητήματα όπως τα δικαιώματα των γυναικών, η Σαρία και το αλκοόλ;

Εξαρτάται από τον πολιτικό συσχετισμό δύναμης, και όχι από τις προθέσεις της Αδελφότητας. Οι προθέσεις τους είναι να φτάσουν το πολιτικό σχέδιο τους ως το τέλος. Εάν όμως το δημοκρατικό, επαναστατικό και κοσμικό στρατόπεδο είναι ισχυρό, μπορεί να τους σταματήσει. Αυτό το στρατόπεδο άλλωστε τους εμποδίζει μέχρι στιγμής. Παρ” όλο που το SCAF εμφανίζεται ως εγγυητής του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους, στην πραγματικότητα δεν ενδιαφέρεται για τα ζητήματα στα οποία αναφερθήκατε. Αν οι στρατιωτικοί διατηρήσουν τα προνόμια τους, δεν θα δώσουν καμία μάχη για τις γυναίκες ή το οικογενειακό δίκαιο.

Ας μιλήσουμε λοιπόν για το επαναστατικό δημοκρατικό στρατόπεδο. Ποια θα είναι τα βήματα που θα ακολουθήσει τις επόμενες βδομάδες;

Το βασικό μας σχέδιο είναι η οικοδόμηση του τρίτου πόλου της Αιγυπτιακή πολιτικής ζωής. Τις προηγούμενες μέρες οργανώσαμε και την πρώτη συνάντηση στην κατεύθυνση οικοδόμησης ενός πλατιού μετώπου. Πέρα από τη Σοσιαλιστική Λαϊκή Συμμαχία, πήραν μέρος το κόμμα του αριστερού νασερικού Χαμντίν Σαμπάχι που πήρε 21% στις προεδρικές εκλογές, το Συνταγματικό Κόμμα του Ελ Μπαραντέι, το Κομμουνιστικό Κόμμα, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, καθώς και το Ταγκαμού (ΣτΣ πρόκειται για το μόνο “αριστερό”¨κόμμα που ήταν αναγνωρισμένο από το καθεστώς Μουμπάρακ). Επίσης συμμετείχαν σημαντικές προσωπικότητες της Αιγυπτιακής κοινωνίας. Σε αυτήν την καινούργια προσπάθεια είμαστε επιφυλακτικοί με κόμματα που είτε υποστήριξαν SCAF ως εγγυητή της κοσμικότητας του κράτους, είτε αντιπαλεύουν την Αδελφότητα από μια αντίθετη θρησκευτική σεχταριστική σκοπιά. Επιπλέον, είμαστε αντίθετοι με κόμματα που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υποστηρίζουν νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Νεοφιλελευθερισμός και κοινωνική δικαιοσύνη δεν μπορούν να συμβαδίσουν.

Πέραν όμως από το δημοκρατικό στρατόπεδο, υπάρχει και το δικό σας κόμμα, η Σοσιαλιστική Λαϊκή Συμμαχία. Πώς εξηγείται το πολύ χαμηλό ποσοστό του υποψήφιου σας Αμπούλ Ελ Εζ Χαρίρι;

Σε τέτοιες αναμετρήσεις μεταξύ ατομικών υποψηφιοτήτων, φτάνει συχνά μια στιγμή που πρέπει να επανεξετάσεις τη δικιά σου υποψηφιότητα. Για κάποιες εβδομάδες, η υποψηφιότητα του Χαρίρι λειτουργούσε θετικά γιατί μάς έδινε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε το πρόγραμμα μας σε πλατύ κόσμο. Όσο όμως φτάναμε κοντύτερα στην ημερομηνία των εκλογών, η τάση ήταν να δυναμώσουν περαιτέρω ισχυρές υποψηφιότητες, όπως αυτή του Σαμπάχι. Έτσι ενθαρρύναμε τον υποψήφιο μας να αποσυρθεί υπέρ του Σαμπάχι, πράγμα που δυστυχώς δεν αποδέχτηκε γιατί ήταν ιδιαίτερα δεσμευμένος στην εκστρατεία του.

Πώς βλέπετε τον Χαμντίν Σαμπάχι του οποίου το αποτέλεσμα αποτέλεσε ίσως την πιο μεγάλη έκπληξη των εκλογών;

Ο Σαμπάχι συμμετείχε στην επανάσταση και έχει δώσει αγώνες για την ελευθερία. Στήριξε την υποψηφιότητα του στα συνθήματα για την κοινωνική δικαιοσύνη και τη δημοκρατία. Επί πολλά χρόνια, έχτιζε ένα πολιτικό προφίλ που συνδύαζε τον νασερικό εθνικισμό με τον ήπιο ισλαμισμό. Αποδείχτηκε τελικά, κάτι που ανακαλύψαμε κι εμείς στις κάλπες, ότι αυτό το μείγμα νασερισμού και ήπιου ισλαμισμού είναι ηγεμονικό σήμερα στην Αιγυπτιακή κοινωνία.

Τη συνέντευξη πήρε ο Γιάννης Αλμπάνης

Περισσότερα

Ο Μόρσι ορκίζεται στην Ταχρίρ

Από την Εποχή

 Ο Αιγύπτιος δημοσιογράφος και ακτιβιστής Μοχάμεντ Αμπντελφατάχ έγραψε στο Tweeter για τα «οπτικό οξύμωρο ενός Προέδρου Δημοκρατίας που διαμαρτύρεται κάτω από ένα πανό που γράφει: όχι στην τροποποίηση του Συντάγματος». Νομίζω ότι σε αυτήν την περίπτωση ο ελλειπτικός λόγος του tweeter  δεν συνοψίζει μόνο με τον καλύτερο τρόπο τα χτεσινά γεγονότα (Σημείωση: το άρθρο γράφεται Σάββατο πρωί) όπου ο νεοκλεγείς Μοχάμεντ Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας «ορκίστηκε» συμβολικά Πρόεδρος στην πλατεία Ταχρίρ, μπροστά σε εκατοντάδες χιλιάδες υποστηρικτές του. Ταυτόχρονα, δίνει σε αδρές γραμμές τις συντεταγμένες της πολιτικής συγκυρίας στην Αίγυπτο, μετά τις προεδρικές εκλογές. Πρόκειται για μια ασταθή ισορροπία μεταξύ στρατιωτικών και Μουσουλμανικής Αδελφότητας, όπου τα δύο κέντρα εξουσίας φαίνεται ότι θα επιδοθούν σε έναν μακρύ πόλεμο φθοράς με στόχο τον έλεγχο της χώρας. Μπορεί η Αίγυπτος να έχει τον πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο στην Ιστορία της, εντούτοις, η πραγματική εξουσία βρίσκεται ακόμα στα χέρια του SCAF (Ανώτατου Συμβούλιου Ενόπλων Δυνάμεων), που πήρε επισήμως τα ηνία μετά την πτώση του Μουμπάρακ στις 11 Φλεβάρη 2011. Είναι επόμενο λοιπόν να φτάνουμε στο «οπτικό οξύμωρο» ενός Προέδρου που ενώ θεωρητικά είναι ο ανώτατος άρχων της Αιγύπτου, εντούτοις, είναι αναγκασμένος να διαμαρτυρηθεί ενάντια στις αντιδημοκρατικές αλλαγές του Συντάγματος που προωθούν οι στρατιωτικοί.

Όρκος στο λαό, αλλά και στο στρατό

Στις Δημοκρατίες, ο όρκος ενός νεοκλεγέντος Προέδρου αποτελεί τυπικό ζήτημα, μέρος του φολκλόρ των πολιτικών θεσμών. Ωστόσο, σε ένα κράτος που από τη γένεσή του το κυβερνάει ο στρατός, και όπου η ανακοίνωση του αποτελέσματος των εκλογών επιτράπηκε μόνο κατόπιν εντατικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Μουσουλμανικής Αδελφότητας και SCAF, o προεδρικός όρκος γίνεται πολιτικό διακύβευμα. Κανονικά, ο Πρόεδρος της Αιγύπτου ορκίζεται ενώπιον του Κοινοβουλίου. Πριν από λίγες μέρες όμως το Κοινοβούλιο διαλύθηκε μετά από απόφαση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου. Στηριζόμενο στην απόφαση διάλυσης του Κοινοβουλίου, το SCAF απαίτησε η ορκωμοσία του νέου Προέδρου να γίνει ενώπιον του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου.  Το να ορκιστεί όμως ο Μόρσι ενώπιον των δικαστών, θα σήμανε τη de facto νομιμοποίηση της πραξικοπηματικής διάλυσης του δημοκρατικά εκλεγμένου Κοινοβουλίου. Επιπλέον, θα νομιμοποιούσε εμμέσως και τη μεταφορά εξουσιών από τον Πρόεδρο στο SCAF, μέσω της εξίσου πραξικοπηματικής τροποποίησης του Συντάγματος που ανακοίνωσαν οι στρατιωτικοί.

Η Μουσουλμανική Αδελφότητα επιχείρησε να ικανοποιήσει την απαίτηση των στρατιωτικών για να μπορέσει ο Μόρσι να αναλάβει τα καθήκοντά του, χωρίς όμως να δείξει ότι συνθηκολογεί απογοητεύοντας τις λαϊκές μάζες που επιθυμούν το τέλος της στρατιωτικής εξουσίας. Ο συμβολικός όρκος στην Ταχρίρ, μία ημέρα πριν την επίσημη ορκωμοσία ενώπιο του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, ήταν ο τρόπος που επιλέχτηκε για να παρακαμφθεί ο σκόπελος. Ο δημοσιογράφος του Egypt Independent (αγγλόφωνη έκδοση της Al Masry Al Youm) Μουσταφά Μόχι σε σχόλιο που έκανε στην Εποχή, εξηγεί το σκεπτικό της Αδελφότητας: «Με το χτεσινό λόγο του Μόρσι στην Ταχρίρ, η Μουσουλμανική Αδελφότητα προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα της ορκωμοσίας. Κάνοντας τη συμβολική ορκωμοσία στην Ταχρίρ ενώπιον εκατοντάδων χιλιάδων πριν πάει στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, ο Μόρσι προχώρησε σε μια σημαντική επίδειξη δύναμης απέναντι στο στρατό, η οποία αύξησε τη δημοτικότητα της Αδελφότητας. Νομίζω ότι αυτή θα είναι και η στρατηγική της το επόμενο διάστημα, να προσπαθήσει δηλαδή να αυξήσει τη δημοτικότητα της, ως αντιστάθμισμα στην ισχύ των στρατιωτικών.»

Μια πετυχημένη ενωτική ομιλία

Οι περισσότεροι παρατηρητές αξιολογούν θετικά την ομιλία του Μόρσι στην Ταχρίρ. Ο νέος πρόεδρος  έδειξε στοιχεία καλού ρήτορα και συγκίνησε με τα λόγια του, πράγμα που δεν είναι αυτονόητο για κάποιον που δεν θεωρείται χαρισματικός. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο Μόρσι έλαβε το χρίσμα της Αδελφίτητας μόνο αφότου η Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή απέρριψε την υποψηφιότητα του Καϊράτ Ελ Σατέρ.

Σε ό,τι αφορά το πολιτικό περιεχόμενο της ομιλίας του, ο Μόρσι κινήθηκε στη συμφιλιωτική, ενωτική και καθησυχαστική γραμμή που έχει χαράξει η Αδελφότητα  μετά τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών.  Ξεκίνησε με ένα καθαρό μήνυμα στους στρατιωτικούς λέγοντας ότι καμία δύναμη δεν μπορεί να στέκεται υπεράνω της θέλησης του λαού. Συνέχισε, πλέκοντας το εγκώμιο των μαρτύρων της επανάστασης που «με το αίμα τους πότισαν το όμορφο δέντρο της ελευθερίας», και πρόσθεσε ότι η επανάσταση θα συνεχιστεί μέχρι να πετύχει τους στόχους του. Ο Μόρσι τόνισε ότι θα είναι Πρόεδρος όλων των Αιγυπτίων, μουσουλμάνων και χριστιανών, ανδρών και γυναικών.

Σε ό,τι αφορά το ακανθώδες ζήτημα των ισλαμικών ηθών, ο νέος πρόεδρος ήταν ξεκάθαρος στο ότι το κράτος θα είναι κοσμικό και δημοκρατικό. Αντιθέτως, η αναφορά του στη Σαρία ήταν πολύ συγκεχυμένη, αφού είπε ότι «δεν υπάρχει αντίφαση στην επιβολή του λόγου του Θεού και το σεβασμό του Συντάγματος». Ωστόσο η ρητή αναγνώριση στην κεντρικότητα του τουρισμού για την οικονομία της Αιγύπτου, μάλλον δείχνει ότι ενώ είναι πολύ πιθανή  μια ορισμένη συντηρητικοποίηση, εντούτοις δεν πρέπει να περιμένουμε ακραία μέτρα τύπου Σαουδικής Αραβίας. Τέλος, σε ό,τι αφορά την οικονομία και την εξωτερική πολιτική, οι αναφορές του Μόρσι έδειξαν ότι το αμέσως επόμενο διάστημα το πλαίσιο δεν θα διαφοροποιηθεί ιδιαίτερα. Για τη μεν οικονομία, είπε ότι θα ενισχύσει τη σταθερότητα και την ασφάλεια της, χωρίς όμως να κάνει λόγο για αναδιανομή του εισοδήματος. Για τη δε εξωτερική πολιτική, μίλησε απλά για το τέλος της ξένης εξάρτησης, χωρίς όμως να γίνει πιο συγκεκριμένος για φλέγοντα ζητήματα όπως το Καμπ Ντέιβιντ ή η Γάζα. Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μόρσι δήλωσε ότι θα παλέψει για την απελευθέρωση του τυφλού ιμάμη Ομάρ Αμπντέλ  Ραχμάν, ο οποίος κρατείται στις ΗΠΑ ως ιδεολογικός εγκέφαλος της βομβιστικής επίθεσης στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου το 1993. Το ζήτημα της απελευθέρωσης του Ραχμλαν θεωρείται κεντρικό για τον σαλαφίτικο πολιτικό χώρο.

Στην πολύ μεγάλη συγκέντρωση της Ταχρίρ εκτός από την Αδελφότητα, πήραν μέρος και οργανώσεις όπως το Κίνημα 6 Απρίλη και οι Σοσιαλιστές Επαναστάτες. Την μποϊκόταραν όμως ως κομματική φιέστα,  το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα,  η Σοσιαλιστική Λαϊκή Συμμαχία, το κεντραριστερό Ταγκαμού, καθώς και το νασερικό Καράμ του υποψήφιου προέδρου Χαμντίν Σαμπάχι.

Ο Ράμι Σάαθ στην Εποχή

Η Εποχή ζήτησε από τον ακτιβιστή Ράμι Σαάθ, στέλεχος του Κινήματος Ελεύθερης Αιγύπτου, μια δήλωση για το πώς βλέπει η επαναστατική νεολαία τις πολιτικές εξελίξεις μετά την εκλογή του Μόρσι. Η δήλωση που μάς έκανε είναι χαρακτηριστική για τη στάση των Αιγύπτιων επαναστατών: «Το αποτέλεσμα των εκλογών ήταν μια πραγματική καταστροφή. Βρεθήκαμε μπροστά σε ένα πολύ κακό δίλημμα. Από τη μια μεριά το παλιό καθεστώς με τον Σαφίκ, και από την άλλη, οι θρησκευτικές ομάδες με τον Μόρσι, ο οποίος σε καμία περίπτωση δεν εκπροσωπεί τα οράματα της επανάστασης. Μέσω της υποψηφιότητας του Σαφίκ, της κατάργησης του Κοινοβουλίου και της συνταγματικής τροποποίησης, το παλιό καθεστώς, του οποίου έχει κοπεί το κεφάλι αλλά το σώμα παραμένει ανέπαφο, επιχείρησε να μας γυρίσει στις 24 Ιανουαρίου 2011 (ΣτΣ δηλαδή να αναιρέσει τις κατακτήσεις της επανάστασης). Επομένως, είναι σημαντικό ότι με την εκλογή του Μόρσι εμποδίστηκε αυτή η προσπάθεια του παλιού καθεστώτος. Η χτεσινή συγκέντρωση στην Ταχρίρ ήταν πολύ ενδιαφέρουσα. Ωστόσο, ο Μόρσι θα κριθεί από αυτά που όντως θα κάνει αναφορικά με την τροποποίηση του Συντάγματος, τις δίκες πολιτών από στρατοδικεία, τη διαφθορά… Η εκλογή του πάντως μας δίνει το χώρο για να συνεχίσουμε τον αγώνα.»

Γιάννης Αλμπάνης, 30/6/12

Περισσότερα