tunisie-there-is-no-alternative

Βαθιά στο τέλμα του Μνημονίου

Δημοσιεύτηκε στο Δελτίο Θυέλλης του Δεκεμβρίου 2015.

 Όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν τραγούδαγε πριν τρεις δεκαετίες ο Παπάζογου. Το στιχάκι θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει μια συνοπτική περιγραφή της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί μετά τη σύναψη του τρίτου Μνημονίου, τις εκλογές τη 20ης Σεπτέμβρη, καθώς και την υπερψήφιση των «προαπαιτούμενων». (περισσότερα…)

Περισσότερα

meimarakis

Η Νέα Δημοκρατία σε στρατηγικό αδιέξοδο

Με την ανακοίνωση της υποψηφιότητας Μεϊμαράκη ξεκαθάρισε η εικόνα της προεκλογικής κούρσας για την προεδρία της Νέας Δημοκρατίας. Μεϊμαράκης , Μητσοτάκης, Τζιτζικώστας και Γεωργιάδης θα παλέψουν για να αναλάβουν τα ηνία του μεγάλου κόμματος της ελληνικής Δεξιάς. Ενώ η σύγκρουση υποψηφίων, φατριών και… οικογενειών καλύπτεται με κάθε λεπτομέρεια από τα ΜΜΕ, το μεγάλο πρόβλημα της Νέας Δημοκρατία παραμένει στο ημίφως. Γιατί η βασική δυσκολία που αντιμετωπίζει η Νέα Δημοκρατία δεν σχετίζεται με την ανεύρεση του κατάλληλου αρχηγού, αλλά με την άρση του στρατηγικού αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει. (περισσότερα…)

Περισσότερα

Η νέα κυβέρνηση υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο φωτογραφίζεται κατά τη διάρκεια της  τελετής ορκωμοσίας της νέας κυβέρνησης στο Προεδρικό Μέγαρο, Αθήνα,  Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2015. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ

Νέα κυβέρνηση, ίδια προβλήματα

Τώρα που η νέα κυβέρνηση ανέλαβε τα καθήκοντά της και ο επικοινωνιακός θόρυβος έχει κοπάσει, μπορεί να είναι η κατάλληλη στιγμή να κατατεθούν ορισμένες σκέψεις για τα προβλήματα της σύνθεσης και της δομής της.  Προβλήματα που ούτε προέκυψαν τώρα ούτε σχετίζονται με το Μνημόνιο. (περισσότερα…)

Περισσότερα

27 Jan 2015, Athens, Attica, Greece --- Greek Prime Minister and SYRIZA leader Alexis Tsipras, at the Presidential palace during the swearing in ceremony of the new Greek Government. In Athens on January 27, 2015 --- Image by © Panayiotis Tzamaros/NurPhoto/Corbis

Η δεύτερη ζωή του Αλέξη Τσίπρα

«Όποιος πει ότι το είχε προβλέψει, είναι φοβερός ψεύτης», έλεγε προχτές το βραδύ βετεράνος της δημοσιογραφίας και των… εμφραγμάτων. Νομίζω ότι ως προς τον νικητή των εκλογών της 20ης Σεπτέμβρη δεν έχει δίκιο –από την προκήρυξη των εκλογών είχε φανεί ότι η Νέα Δημοκρατία δύσκολα θα κέρδιζε. Ωστόσο, η παρατήρηση είναι απολύτως ορθή σε ό,τι αφορά το εύρος της εκλογικής νίκης του Αλέξη Τσίπρα. Είναι αμφίβολο αν ακόμα και ο ίδιος ο (νυν πλέον) πρωθυπουργός ανέμενε να νικήσει με τόσο μεγάλη διαφορά. (περισσότερα…)

Περισσότερα

florak

«Το ρημάδι το καλό» που έλεγε ο Φλωράκης

Μια από τις πρώτες αναμνήσεις εκλογών που έχω, είναι ο Χαρίλαος Φλωράκης να συζητάει σε προεκλογική περιοδεία με τους κατοίκους ενός χωριού. Κατά τη διάρκεια της κουβέντας κάποιος του απευθύνεται λέγοντας «μα το ΠΑΣΟΚ δεν είναι λιγότερο κακό από τη ΝΔ;». Ο ηγέτης του ΚΚΕ απαντά με το γνωστό του στιλ: «Εκτός από το λιγότερο κακό, υπάρχει και το ρημάδι το καλό.» (περισσότερα…)

Περισσότερα

eurogroup-varoufakis

Η αδύνατη διαπραγμάτευση

Όσες και όσοι επιχειρούν τις τελευταίες εβδομάδες να αποτιμήσουν την κυβερνητική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτοντας τη μνημονιακή στροφή του, καλούνται εκ των πραγμάτων να αντιμετωπίσουν το ακανθώδες ερώτημα: Η συνθηκολόγηση με τους δανειστές αποτέλεσε αποτέλεσμα της αθέτησης από τον Αλέξη Τσίπρα του προγράμματος του κόμματος ή πρέπει να εξετάσουμε αν, εκτός όλων των άλλων, το πολιτικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν εσφαλμένο; Το ζήτημα δεν σχετίζεται μόνο με τη θεωρητική ανάλυση όσων συνέβησαν, γιατί αναλόγως με τις απαντήσεις που δίνονται, προκύπτουν διαφορετικά πολιτικά σχέδια για το «μετά».

(περισσότερα…)

Περισσότερα

Δήλωση παραίτησης από την Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ

1o_synedrio_syriza_ekm_0 (1)

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Η προκήρυξη εκλογών πριν το έκτακτο συνέδριο που είχε αποφασίσει η ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ, δεν αποτέλεσε μόνο μια πράξη περιφρόνησης της συντεταγμένης δημοκρατικής λειτουργίας του κόμματος. Υπονόμευσε επίσης την τελευταία ευκαιρία για την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ και ακύρωσε τη δυνατότητα ενός πολιτικού διαλόγου που έχουμε ανάγκη πιο πολύ από κάθε άλλη φορά. Το αποτέλεσμα της επίσπευσης των εκλογών είναι ορατό: ο ΣΥΡΙΖΑ βαδίζει προς τις κάλπες ακρωτηριασμένος και με πρόγραμμά του την πλήρη εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου.

Ο εκβιασμός που δέχτηκε η κυβέρνηση από τους δανειστές ήταν απολύτως υπαρκτός. Γι’ αυτό και δεν στέκουν η ρητορεία περί «προδοσίας» καθώς και η εύκολη αντιμνημονιακή συνθηματολογία. Ωστόσο, ούτε ο εκβιασμός πρέπει να μετατραπεί στο ανυπέρβλητο όριο της πολιτικής ζωής ούτε το αντικοινωνικό Μνημόνιο να εξελιχθεί σε προγραμματικό ορίζοντα του ΣΥΡΙΖΑ. Ο εκβιασμός είναι ο πραγματικός διεθνής συσχετισμός που πρέπει να πολεμήσουμε.

Χρειαζόμαστε λοιπόν, αφού επισημάνουμε τα λάθη της προηγούμενης περιόδου, τη χάραξη ενός ρεαλιστικού σχεδίου απεμπλοκής από το Μνημόνιο. Με σοβαρό οικονομικό προγραμματισμό, οργανωτική αναδιάταξη της δημόσιας διοίκησης, κινητοποίηση του δημιουργικού δυναμικού της κοινωνίας και, πάνω απ’ όλα, ενεργή λαϊκή συμμετοχή σε όλα τα επίπεδα. Χωρίς φετίχ, ευσεβείς πόθους κι επιπολαιότητα.

Αυτή τη στιγμή στον ΣΥΡΙΖΑ η εκπόνηση του σχεδίου απεμπλοκής όχι μόνο δεν έχει ξεκινήσει, αλλά ούτε καν συζητιέται. Διαφωνώντας τελείως με την κεντρική γραμμή του κόμματος και μπροστά στον θρυμματισμό της συντεταγμένης εσωκομματικής λειτουργίας, δεν μπορώ παρά να παραιτηθώ από μέλος της Κεντρικής Επιτροπής.

Η παραίτηση μου επ’ ουδενί οδηγεί στην ιδιώτευση. Τώρα που ένας πολιτικός κύκλος κλείνει, καλό είναι να θυμόμαστε ότι Αριστερά δεν (πρέπει να) σημαίνει μόνο ένα πρόταγμα κοινωνικού μετασχηματισμού, αλλά και μια ορισμένη ευπρέπεια. Ας αποφύγουμε λοιπόν την ανθρωποφαγία και τη χυδαιότητα. Μάς αξίζει κάτι (πολύ) καλύτερο. Δεν είμαι βέβαιος για το αν το βάθος του ουρανού παραμένει κόκκινο· γαλάζιο πάντως δεν είναι.

Γιάννης Αλμπάνης 26/8/2015

 

Περισσότερα

Νέα γραμμή, όχι κυνήγι μαγισσών

Meeting between Greek Prime Minister Alexis Tsipras and the Iranian Foreign Minister Mohammad Javad Zarif Konsari in Maximos Mansion, Athens, on 28 May, 2015 / Συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα  με τον Ιρανό Υπουργό Εξωτερικών Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ Κονσάρι, Αθήνα, 28 Μαίου, 2015

Δημοσιεύτηκε στην Σφημερίδα των Συντακτών στις 14/2015

Η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ για σύγκληση έκτακτου συνεδρίου τον Σεπτέμβρη έδωσε μια τελευταία ευκαιρία για να αποφευχθεί μια διάσπαση που μοιάζει αναπότρεπτη.

Μάλιστα, θα ήμασταν πιο ακριβείς αν κάναμε λόγο για πολυδιάσπαση αφού, πέρα από τον κόσμο που πάντοτε στις διασπάσεις αποτραβιέται από τις οργανωμένες διαδικασίες, θα υπάρξει τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ που δεν θα συνταχτεί με κάποιο από τα δύο μέρη της σύγκρουσης.

Με την απόφαση της Κ.Ε. οριοθετήθηκε ένα πλαίσιο εσωκομματικού διαλόγου με ορίζοντα το έκτακτο συνέδριο, που δεν επιτρέπει μονομερείς ενέργειες όπως είναι οι διαγραφές.

Είναι αυτονόητο ότι το συνέδριο (ως η κορυφαία δημοκρατική διαδικασία του κόμματος) θα πρέπει να αποφασίσει για τη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές. Αυτή τη στιγμή βέβαια όλα δείχνουν ότι η τελευταία ευκαιρία για την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ θα πάει χαμένη…

Παρά όμως την απαισιοδοξία για τις εσωκομματικές εξελίξεις, θα ήταν χρήσιμο να σκιαγραφήσουμε τις πολιτικές προϋποθέσεις που θα μπορούσαν να διασφαλίσουν την ενότητα και την αριστερή πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα και αν σήμερα δεν μπορούν να βρουν ευήκοα ώτα, θα μπορούσαν ίσως να δώσουν έναυσμα διαλόγου στο προσεχές μέλλον.

Πρώτα απ’ όλα, ο ΣΥΡΙΖΑ (και εν γένει η Αριστερά) δεν μπορεί από θέσεις κυβερνητικής ευθύνης να εφαρμόσει το νέο Μνημόνιο, πόσο μάλλον όταν αυτό επιβλήθηκε με οικονομικό πραξικόπημα. Είναι ζήτημα ηθικής τάξης (αφού το πρόγραμμά του κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση) και πολιτικής στρατηγικής (αφού η εφαρμογή των μνημονιακών μέτρων θα θρυμματίσει τις κοινωνικές συμμαχίες του κόμματος). Δεν μπορεί ο Αλιέντε να εφαρμόσει το πρόγραμμα του Πινοσέτ.

Δεύτερον, δεν είναι δυνατόν να συζητάμε σήμερα σαν να μην ήταν υπαρκτός ο στυγνός εκβιασμός των δανειστών ή σαν να μην έχει λάβει χώρα το εξάμηνο της διαπραγμάτευσης. Δεν έχει κανένα απολύτως νόημα μια επιστροφή στην πολιτική ρητορεία του 2012. Ισως το πιο μεγάλο κέρδος του εξαμήνου που πέρασε είναι ότι έφτασε στο απώτατο όριό της, την τακτική της «σκληρής διαπραγμάτευσης», αναδεικνύοντας εντέλει την ανεπάρκειά της.

Το μείζον ερώτημα που προέκυψε από την ήττα της τακτικής μας είναι το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί μια ευρωπαϊκή ελίτ που έχει και τη δύναμη και τη βούληση να εξοντώσει οικονομικά έναν ολόκληρο λαό, προκειμένου να στραγγαλίσει εν τη γενέσει ένα εναλλακτικό πολιτικό παράδειγμα.

Τρίτον, είναι όρος ύπαρξης για τον ΣΥΡΙΖΑ και, κυρίως, για την ελληνική κοινωνία να χαράξουμε και να εφαρμόσουμε ένα σχέδιο απεμπλοκής από το Μνημόνιο. Η απεμπλοκή ούτε μπορεί να χάνεται στο βάθος της τετραετίας ούτε μπορεί να επέλθει ως αποτέλεσμα της… πλήρους εφαρμογής του Μνημονίου.

Τέταρτον, ούτε ενότητα αλλά ούτε καν διάλογος μπορούν να υπάρξουν σε ένα κλίμα ανθρωποφαγίας που αρχίζει να θυμίζει ζοφερές εποχές της Αριστεράς.

Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχουν ούτε προδότες ούτε και υπονομευτές. Πέρα από τη νοσηρότητα που παράγουν, οι θεωρίες συνωμοσίας και η ενοχοποίηση προσώπων αποπροσανατολίζουν από τα πραγματικά πολιτικά ερωτήματα. Οπως έλεγε ένας παλιός κομμουνιστής: Δεν έφταιγαν ούτε ο Ζαχαριάδης ούτε ο Μάρκος. Η γραμμή ήταν από την αρχή λάθος γιατί δεν είχαμε καταλάβει τον κόσμο στον οποίο ζούσαμε.

Νέα γραμμή χρειαζόμαστε, όχι διάσπαση και κυνήγι μαγισσών.

 

Γιάννης Αλμπάνης

Περισσότερα

Χρειαζόμαστε σχέδιο για την ανατροπή της επικυριαρχίας των δανειστών

syntagma

 

Συνέντευξη του Γιάννη Αλμπάνη στην Τζέλα Αλιπράντη για την Εποχή της 26/7/2015

 

  • Πώς αποτιμάτε τη συμφωνία που έφερε η κυβέρνηση;

 

Η συμφωνία αποτελεί το αποτέλεσμα ενός στυγνού εκβιασμού. Υπό την απειλή της ανατίναξης του τραπεζικού συστήματος που θα οδηγούσε στην άτακτη χρεοκοπία και την πλήρη οικονομική καταστροφή, επιβλήθηκε στην ελληνική κυβέρνηση το τρίτο μνημόνιο. Όπως ακριβώς τα δύο προηγούμενα, το τρίτο μνημόνιο βαθαίνει την ύφεση και την ταξική πόλωση, χωρίς να διασφαλίζει σε βάθος χρόνου την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη –παρά την επικείμενη αναδιάρθρωση χρέους. Επιπλέον, διαιωνίζει το καθεστώς μειωμένης λαϊκής κυριαρχίας, από τη στιγμή που η Βουλή νομοθετεί καθ’ υπαγόρευση των δανειστών. Η συμφωνά βρίσκεται δηλαδή στον αντίποδα του πολιτικού σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ και των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Αν και συνήθως γίνεται λόγος για «πραξικόπημα», νομίζω ότι μάλλον θα έπρεπε να ανατρέξουμε σε καταστάσεις του 19ου αιώνα όταν οι αγγλικές κανονιοφόροι επέβαλλαν στην ελληνική κυβέρνηση την πολιτική που θα έπρεπε να ακολουθήσει. Το ότι η συμφωνία είναι πολύ κακή, επ’ ουδενί σημαίνει ότι ο εκβιασμός δεν ήταν απολύτως υπαρκτός. Το ερώτημα είναι γιατί τα πράγματα έφτασαν στο σημείο ώστε να τεθεί το τελεσίγραφο «μνημόνιο ή άτακτη χρεοκοπία».

 

  • Υπάρχει έδαφος για απεμπλοκή από τα μνημόνια;

 

Κατ’ αρχάς, πρέπει να συνομολογήσουμε ότι δεν υπάρχει πολιτικό έδαφος για να εφαρμόσει ο ΣΥΡΙΖΑ τα μνημόνιο. Είναι τόσο λεπτομερείς οι προβλέψεις της συμφωνίας και τόσο αυστηρή η επιτήρηση που δεν υπάρχει εναλλακτικός τρόπος εφαρμογής ή δυνατότητα υιοθέτησης «αντίμετρων». Το μνημόνιο θα εφαρμοστεί (αν εφαρμοστεί) με κοινωνικό πόνο και κρατική καταστολή. Επομένως, θα πρέπει να εξυφάνουμε ένα σχέδιο ανατροπής της επικυριαρχίας των δανειστών, ένα χειραφετησιακό σχέδιο αποκατάστασης της λαϊκής κυριαρχίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Σε ένα τέτοιο σχέδιο όσο αναγκαία είναι η κινητοποίηση των μαζών άλλο τόσο απαραίτητη είναι η ενδελεχής τεχνική τεκμηρίωση –ειδικά σε ό,τι αφορά το τραπεζικό σύστημα. Το ζητούμενο είναι πώς δεν θα βρεθούμε ξανά ενώπιον του θανάσιμου τελεσίγραφου «μημόνιο ή άτακτη χρεοκοπία» ή τουλάχιστον πώς θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε με σχετική επάρκεια.

 

  • Αυτή τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται διχασμένος, μπορεί να αποφευχθεί η ρήξη;

 

Αν συνεχίσουμε όπως σήμερα, η διάσπαση θα έχει συντελεστεί μέχρι τα τέλη Σεπτέμβρη. Μάλιστα μπορεί να επέλθει ο κατακερματισμός του κόμματος -σε ό,τι αφορά το στελεχιακό δυναμικό του, όχι το εκλογικό σώμα του. Επειδή από ένα σημείο και μετά η διάσπαση «σε πάει μόνη της» και δεν «την πας εσύ, ίσως τώρα να είναι η τελευταία ευκαιρία για να διατηρηθεί το κόμμα ενωμένο. Θα πρέπει όμως να τηρηθούν τρεις βασικές προϋποθέσεις:

α) Να αποκατασταθεί κλίμα διαλόγου κι ευπρέπειας. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχουν ούτε προδότες ούτε τζάμπα μάγκες.

β) Να επανεργοποιηθούν τα όργανα του κόμματος (όπως η ΚΕ) που βρίσκονται σε αδράνεια.

γ) Να πάμε με βάση το Καταστατικό σε συνέδριο στρατηγικού επανακαθορισμού της πορείας του όλου ΣΥΡΙΖΑ. Όχι συνέδριο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών.

 

  • Υπό ποιους πολιτικούς όρους μπορεί να υπάρξει ενότητα του κόμματος;

 

Δύο είναι οι βασικοί πολιτικοί όροι. Ο πρώτος είναι ότι εφαρμογή του μνημονίου δεν συνιστά τον ορίζοντα της πολιτικής μας. Δηλαδή, αρνούμαστε να εσωτερικεύσουμε την ήττα και να τη μετατρέψουμε σε ιδεολογία. Η εφαρμογή του μνημονίου απαιτεί ένα άλλο κόμμα, ασχέτως αν αυτό θα ονομάζεται ΣΥΡΙΖΑ ή όχι. Ο δεύτερος όρος είναι ότι θα συζητήσουμε όλοι νηφάλια επί των πραγματικών δεδομένων. Ο οικονομικός πόλεμος των διεθνών κέντρων δεν είναι μπλόφα, αλλά απολύτως υλικό ζήτημα, το οποίο δεν αντιμετωπίζεται απλά με αδάμαστο φρόνημα. Εξίσου υπαρκτή είναι η δαμόκλειος σπάθη της τραπεζικής χρεοκοπίας που επικρέμεται πάνω από την ελληνική οικονομία. Τα πραγματικά ζητήματα απαιτούν πραγματικές απαντήσεις, όχι ηθικολογικά παρακελεύσματα.

 

  • Τελικά, πρόκειται όντως για «στρατηγική ήττα» της κυβέρνησης η συμφωνία, όπως διατυπώνουν πολλά μέλη του κόμματος;

 

Αναμφίβολα ηττήθηκε η κυβέρνηση. Όχι μόνο δεν επεξεργάστηκε Plan Β, αλλά ούτε και το Plan A το εφάρμοσε με τον καλύτερο τρόπο –τι άλλο σημαίνουν οι αλλαγές στη διαπραγματευτική ομάδα και τον υπουργό Οικονομικών… Επιπλέον, στους τομείς που δεν επηρεάζονταν από τη διαπραγμάτευση, ο απολογισμός είναι αναντίστοιχος με τις προσδοκίες των μελών του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, η συμφωνία σηματοδοτεί επίσης τη διάψευση στρατηγικών αντιλήψεων του ΣΥΡΙΖΑ όπως ότι:

α) Μπορεί να γίνει ανεκτή μια αριστερή-εναλλακτική πολιτική στο πλαίσιο της ευρωζώνης.

β) Η δημοκρατία δεν μπορεί να μη γίνεται σεβαστή ως ένα βαθμό από τους Ευρωπαίους «εταίρους».

γ) Ένα κράτος μέλος της ΕΕ δεν μπορεί να απειληθεί με οικονομική εξόντωση.

 

Κυρίως όμως ηττήθηκε η αντίληψη ότι μπορεί να υπάρξουν ««εύκολες» λύσεις  -που θα τις βρούμε είτε στις Βρυξέλλες είτε στη Μόσχα και το Πεκίνο.

Εκ των πραγμάτων, τίθεται πλέον υπό ερώτηση η ίδια η στρατηγική της «κυβέρνησης της Αριστεράς». Το κατά πόσο δηλαδή μπορεί να εφαρμοστεί μια πραγματικά αριστερή κυβερνητική πολιτική εντός του σημερινού παγκόσμιου συσχετισμού,

 

Περισσότερα

Μόνο ο σεβασμός στις κόκκινες γραμμές μπορεί να καταστήσει βιώσιμη μια συμφωνία

kokkines grammes

Δημοσιεύτηκε στο Red Notebook στι2 13/5/2015

Όλα δείχνουν ότι έχουμε μπει στην τελευταία πράξη του ελληνικού μνημονιακού δράματος. Μέσα στις επόμενες (λίγες) εβδομάδες η διαπραγμάτευση θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Η αναγκαστική ολοκλήρωση δεν φαίνεται ότι θα είναι αποτέλεσμα της ευόδωσης του διαλόγου μεταξύ των «εταίρων», αλλά αναπόφευκτο αποτέλεσμα της πιστωτικής ασφυξίας στην οποία έχουν περιέλθει τα κρατικά ταμεία.

Σε προηγούμενα κείμενα είχα συνταχθεί με την άποψη ότι οι δανειστές δεν επιδιώκουν κάποιου είδους (έστω ετεροβαρή) συμβιβασμό. Σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα της διαπραγμάτευσης καθώς και (κυρίως) τις συντονισμένες «διαρροές» των δανειστών, ο πραγματικός στόχος τους ήταν να παγιδέψουν τη νέα ελληνική κυβέρνηση. Δηλαδή μέσω του χρηματοδοτικού στραγγαλισμού να την οδηγήσουν στο δίλημμα «νέο Μνημόνιο ή μη καταβολή μισθών και συντάξεων». Οι δανειστές θέλουν είτε η κυβέρνηση να ενσωματωθεί στην κυρίαρχη πολιτική είτε να καταρρεύσει υπό το βάρος της κοινωνικής κατακραυγής.

Η εξέλιξη των πραγμάτων έχει δικαιώσει τον ισχυρισμό περί παγίδευσης. Φτάσαμε στα μέσα Μάη, τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους εξαντλούνται, η χρηματοδότηση δεν απελευθερώνεται έστω και στο ελάχιστο, η συκοφαντική εκστρατεία στα διεθνή ΜΜΕ συνεχίζεται, οι δανειστές όχι μόνο δεν κάνουν βήματα πίσω αλλά προβάλλουν νέες προκλητικές απαιτήσεις –η αξίωση περί ενιαίου ΦΠΑ 23% είναι η πλέον χαρακτηριστική. Ενώ η ελληνική κυβέρνηση έχει δείξει ιδιαίτερα διαλλακτική διάθεση και έχει κάνει σημαντικά βήματα πίσω από το πρόγραμμά της (ίσως υπερβολικά πολλά), η άλλη πλευρά επιμένει να προβάλλει ως σημείο αναφοράς της διαπραγμάτευσης την πέμπτη αξιολόγηση του δεύτερου Μνημονίου. Ο χρόνος τελειώνει και φαίνεται ότι δεν θα αργήσει η στιγμή που οι δανειστές θα θέσουν στην ελληνική κυβέρνηση το τελικό τελεσίγραφο με τη μορφή μιας μνημονιακής πρότασης «take it or leave it». Είτε θα δεχτούμε το σύνολο των απαιτήσεων τους είτε θα ξεμείνουμε από χρήματα.

Τι δεν μπορεί να γίνει

Απέναντι στην πολύ δύσκολη κατάσταση πρέπει να προσδιοριστεί τι θα θέλαμε να γίνει, τι δεν μπορεί να γίνει, και τι μπορεί να αναγκαστούμε να κάνουμε εντέλει. Το τι θα θέλαμε είναι προφανές: Έναν «αμοιβαία επωφελή συμβιβασμό». Σύμφωνα με αυτό το καλό σενάριο, οι δανειστές στο τέλος της διαπραγμάτευσης κάνουν πίσω, είτε γιατί έχουν θεωρήσει ότι κέρδισαν αρκετά είτε γιατί κάμπτονται από την προοπτική ανεξέλεγκτων καταστάσεων στην Ελλάδα και την ευρωζώνη. Όσο και αν το «καλό σενάριο» μοιάζει να έχει πλέον τις λιγότερες πιθανότητες ευόδωσης, δεν θα πρέπει να του κλείσει κανείς την πόρτα. Αν μη τι άλλο, ο έντιμος συμβιβασμός εκφράζεις ακριβώς τη λαϊκή εντολή που έχει δοθεί στον ΣΥΡΙΖΑ.

Πέρα όμως από το τι θα θέλαμε εμείς να γίνει, υπάρχει και αυτό που θέλουν οι δανειστές. Κάτι που δεν μπορεί να γίνει ή τουλάχιστον δεν μπορεί να το κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί αυτό που θέλουν οι δανειστές, και απορρίπτει σθεναρά η κυβέρνηση, είναι η απρόσκοπτη συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής. Μια συμφωνία που δεν θα αλλάξει την προσέγγιση σε βασικά ζητήματα, όπως τα πλεονάσματα, οι περικοπές, η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, το ξεπούλημα δημόσιων αγαθών, το χρέος, δεν πρόκειται να είναι ούτε οικονομικά ούτε πολιτικά βιώσιμη.

Οικονομικά δεν είναι βιώσιμη γιατί διαιωνίζει τον αυτοτροφοδοτούμενο φαύλο κύκλο χρέος-λιτότητα-χρέος. Τυχόν νέα περιοριστικά μέτρα όχι μόνο θα προκαλέσουν περαιτέρω εξαθλίωση των πιο αδύναμων, αλλά θα υπονομεύσουν την όποια προοπτική ανάκαμψης. Είναι πραγματικά απορίας άξιο πώς μπορεί να προτείνεται αύξηση της συνολικής επιβάρυνσης του ΦΠΑ (ενός φόρου δηλαδή που πλήττει περισσότερο τους φτωχούς από τους πλούσιους) όταν αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η μνημονιακή πενταετία σήμανε τη φορολογική αφαίμαξη όσων δεν μπορούν ή δεν θέλουν να φοροδιαφύγουν.

Πέρα όμως από οικονομικά ατελέσφορη, η συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής είναι πολιτικά μη ρεαλιστική. Ένα υποτιθέμενο νέο Μνημόνιο θα σήμαινε πτώση της κυβέρνησης και μάλιστα με το χειρότερο τρόπο. Η μεν Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να την υπερψηφίσει στο σύνολό της, αφού θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για ένα βουλευτή να εξηγήσει στους ψηφοφόρους του γιατί ψήφισε τα ακριβώς αντίθετα από αυτά για τα οποία τον ψήφισαν. Η δε αντιπολίτευση δεν πρόκειται να δώσει χείρα βοηθείας σε μια παραπαίουσα κυβέρνηση –ήδη ο Σαμαράς κάνει «αντιμνημονιακή» στροφή και ο Άδωνις δηλώνει ότι δεν θα ψηφίσει «γουρούνι στο σακί

Εν ολίγοις, μνημονιακή συμφωνία σημαίνει συνθηκολόγηση άνευ όρων και ιστορική ήττα για την Αριστερά. Γι’ αυτό άλλωστε και η κυβέρνηση δεν πρόκειται να την επιλέξει.

Μονόδρομος οι κόκκινες γραμμές

Ο αμοιβαία επωφελής συμβιβασμός είναι η καλύτερη δυνατή λύση, υπό την έννοια ότι ανοίγει το δρόμο για μια εναλλακτική πολιτική με τους λιγότερους δυνατούς κραδασμούς στην οικονομία και την κοινωνία. Ωστόσο, το ευκταίο δεν είναι πάντοτε εφικτό. Αν λόγω αδιαλλαξίας και ιδεολογικού φονταμενταλισμού δεν γίνουν από την πλευρά των δανειστών τα αναγκαία βήματα προς τα πίσω, η κυβέρνηση θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να κάνει άλλες υποχωρήσεις. Οι κόκκινες γραμμές που έχουν τεθεί από τον πρωθυπουργό, είναι απαραβίαστες. Γιατί ακριβώς μόνο ο σεβασμός σε αυτές τις κόκκινες γραμμές μπορεί να καταστήσει μια συμφωνία οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά βιώσιμη. Θέλουμε τον συμβιβασμό, αλλά αν η άλλη πλευρά επιχειρήσει να θέσει το δίλημμα «συνθηκολόγηση ή ρήξη», η συνθηκολόγηση δεν αποτελεί εναλλακτική λύση ούτε για τον ΣΥΡΙΖΑ ούτε για τον λαό.

Περισσότερα