συριζα συνέδριο

Η αυτοχειρία του ΣΥΡΙΖΑ

Δημοσιεύτηκε στο News 247 τον Σεπτέμβριο του 2023.

Τι ακριβώς συμβαίνει στον ΣΥΡΙΖΑ; Πώς έφτασαν τα πράγματα στο σημείο να βρίσκεται ένα βήμα πριν την κατάκτηση της ηγεσίας του κόμματος ο Στέφανος Κασσελάκης, ένας παντελώς άγνωστος άνθρωπος που μέχρι πριν λίγο καιρό δεν είχε καμία σχέση ούτε με τον ΣΥΡΙΖΑ ούτε με την πολιτική. Πώς γίνεται να ζούμε μια κατάσταση που μοιάζει βγαλμένη από τις «τραβηγμένες» πολιτικές σάτιρες του Χόλυγουντ;

Σε ένα κείμενο που κυκλοφόρησε τις τελευταίες μέρες μια ομάδα μελών του ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για «μεταμοντέρνο πραξικόπημα». Ο Γιάνης Βαρουφάκης από την άλλη, μίλησε για «εχθρική εξαγορά», μεταφέροντας στην πολιτική έναν όρο από τον κόσμο των επιχειρήσεων. Ο δύο εκφράσεις αποδίδουν ενδεχομένως τα συναισθήματα που γεννούν οι  εξελίξεις σε ορισμένους αριστερούς, ωστόσο δεν διαθέτουν περιγραφική επάρκεια.

(περισσότερα…)

Περισσότερα

Χρειαζόμαστε σχέδιο για την ανατροπή της επικυριαρχίας των δανειστών

syntagma

 

Συνέντευξη του Γιάννη Αλμπάνη στην Τζέλα Αλιπράντη για την Εποχή της 26/7/2015

 

  • Πώς αποτιμάτε τη συμφωνία που έφερε η κυβέρνηση;

 

Η συμφωνία αποτελεί το αποτέλεσμα ενός στυγνού εκβιασμού. Υπό την απειλή της ανατίναξης του τραπεζικού συστήματος που θα οδηγούσε στην άτακτη χρεοκοπία και την πλήρη οικονομική καταστροφή, επιβλήθηκε στην ελληνική κυβέρνηση το τρίτο μνημόνιο. Όπως ακριβώς τα δύο προηγούμενα, το τρίτο μνημόνιο βαθαίνει την ύφεση και την ταξική πόλωση, χωρίς να διασφαλίζει σε βάθος χρόνου την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη –παρά την επικείμενη αναδιάρθρωση χρέους. Επιπλέον, διαιωνίζει το καθεστώς μειωμένης λαϊκής κυριαρχίας, από τη στιγμή που η Βουλή νομοθετεί καθ’ υπαγόρευση των δανειστών. Η συμφωνά βρίσκεται δηλαδή στον αντίποδα του πολιτικού σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ και των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Αν και συνήθως γίνεται λόγος για «πραξικόπημα», νομίζω ότι μάλλον θα έπρεπε να ανατρέξουμε σε καταστάσεις του 19ου αιώνα όταν οι αγγλικές κανονιοφόροι επέβαλλαν στην ελληνική κυβέρνηση την πολιτική που θα έπρεπε να ακολουθήσει. Το ότι η συμφωνία είναι πολύ κακή, επ’ ουδενί σημαίνει ότι ο εκβιασμός δεν ήταν απολύτως υπαρκτός. Το ερώτημα είναι γιατί τα πράγματα έφτασαν στο σημείο ώστε να τεθεί το τελεσίγραφο «μνημόνιο ή άτακτη χρεοκοπία».

 

  • Υπάρχει έδαφος για απεμπλοκή από τα μνημόνια;

 

Κατ’ αρχάς, πρέπει να συνομολογήσουμε ότι δεν υπάρχει πολιτικό έδαφος για να εφαρμόσει ο ΣΥΡΙΖΑ τα μνημόνιο. Είναι τόσο λεπτομερείς οι προβλέψεις της συμφωνίας και τόσο αυστηρή η επιτήρηση που δεν υπάρχει εναλλακτικός τρόπος εφαρμογής ή δυνατότητα υιοθέτησης «αντίμετρων». Το μνημόνιο θα εφαρμοστεί (αν εφαρμοστεί) με κοινωνικό πόνο και κρατική καταστολή. Επομένως, θα πρέπει να εξυφάνουμε ένα σχέδιο ανατροπής της επικυριαρχίας των δανειστών, ένα χειραφετησιακό σχέδιο αποκατάστασης της λαϊκής κυριαρχίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Σε ένα τέτοιο σχέδιο όσο αναγκαία είναι η κινητοποίηση των μαζών άλλο τόσο απαραίτητη είναι η ενδελεχής τεχνική τεκμηρίωση –ειδικά σε ό,τι αφορά το τραπεζικό σύστημα. Το ζητούμενο είναι πώς δεν θα βρεθούμε ξανά ενώπιον του θανάσιμου τελεσίγραφου «μημόνιο ή άτακτη χρεοκοπία» ή τουλάχιστον πώς θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε με σχετική επάρκεια.

 

  • Αυτή τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται διχασμένος, μπορεί να αποφευχθεί η ρήξη;

 

Αν συνεχίσουμε όπως σήμερα, η διάσπαση θα έχει συντελεστεί μέχρι τα τέλη Σεπτέμβρη. Μάλιστα μπορεί να επέλθει ο κατακερματισμός του κόμματος -σε ό,τι αφορά το στελεχιακό δυναμικό του, όχι το εκλογικό σώμα του. Επειδή από ένα σημείο και μετά η διάσπαση «σε πάει μόνη της» και δεν «την πας εσύ, ίσως τώρα να είναι η τελευταία ευκαιρία για να διατηρηθεί το κόμμα ενωμένο. Θα πρέπει όμως να τηρηθούν τρεις βασικές προϋποθέσεις:

α) Να αποκατασταθεί κλίμα διαλόγου κι ευπρέπειας. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχουν ούτε προδότες ούτε τζάμπα μάγκες.

β) Να επανεργοποιηθούν τα όργανα του κόμματος (όπως η ΚΕ) που βρίσκονται σε αδράνεια.

γ) Να πάμε με βάση το Καταστατικό σε συνέδριο στρατηγικού επανακαθορισμού της πορείας του όλου ΣΥΡΙΖΑ. Όχι συνέδριο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών.

 

  • Υπό ποιους πολιτικούς όρους μπορεί να υπάρξει ενότητα του κόμματος;

 

Δύο είναι οι βασικοί πολιτικοί όροι. Ο πρώτος είναι ότι εφαρμογή του μνημονίου δεν συνιστά τον ορίζοντα της πολιτικής μας. Δηλαδή, αρνούμαστε να εσωτερικεύσουμε την ήττα και να τη μετατρέψουμε σε ιδεολογία. Η εφαρμογή του μνημονίου απαιτεί ένα άλλο κόμμα, ασχέτως αν αυτό θα ονομάζεται ΣΥΡΙΖΑ ή όχι. Ο δεύτερος όρος είναι ότι θα συζητήσουμε όλοι νηφάλια επί των πραγματικών δεδομένων. Ο οικονομικός πόλεμος των διεθνών κέντρων δεν είναι μπλόφα, αλλά απολύτως υλικό ζήτημα, το οποίο δεν αντιμετωπίζεται απλά με αδάμαστο φρόνημα. Εξίσου υπαρκτή είναι η δαμόκλειος σπάθη της τραπεζικής χρεοκοπίας που επικρέμεται πάνω από την ελληνική οικονομία. Τα πραγματικά ζητήματα απαιτούν πραγματικές απαντήσεις, όχι ηθικολογικά παρακελεύσματα.

 

  • Τελικά, πρόκειται όντως για «στρατηγική ήττα» της κυβέρνησης η συμφωνία, όπως διατυπώνουν πολλά μέλη του κόμματος;

 

Αναμφίβολα ηττήθηκε η κυβέρνηση. Όχι μόνο δεν επεξεργάστηκε Plan Β, αλλά ούτε και το Plan A το εφάρμοσε με τον καλύτερο τρόπο –τι άλλο σημαίνουν οι αλλαγές στη διαπραγματευτική ομάδα και τον υπουργό Οικονομικών… Επιπλέον, στους τομείς που δεν επηρεάζονταν από τη διαπραγμάτευση, ο απολογισμός είναι αναντίστοιχος με τις προσδοκίες των μελών του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, η συμφωνία σηματοδοτεί επίσης τη διάψευση στρατηγικών αντιλήψεων του ΣΥΡΙΖΑ όπως ότι:

α) Μπορεί να γίνει ανεκτή μια αριστερή-εναλλακτική πολιτική στο πλαίσιο της ευρωζώνης.

β) Η δημοκρατία δεν μπορεί να μη γίνεται σεβαστή ως ένα βαθμό από τους Ευρωπαίους «εταίρους».

γ) Ένα κράτος μέλος της ΕΕ δεν μπορεί να απειληθεί με οικονομική εξόντωση.

 

Κυρίως όμως ηττήθηκε η αντίληψη ότι μπορεί να υπάρξουν ««εύκολες» λύσεις  -που θα τις βρούμε είτε στις Βρυξέλλες είτε στη Μόσχα και το Πεκίνο.

Εκ των πραγμάτων, τίθεται πλέον υπό ερώτηση η ίδια η στρατηγική της «κυβέρνησης της Αριστεράς». Το κατά πόσο δηλαδή μπορεί να εφαρμοστεί μια πραγματικά αριστερή κυβερνητική πολιτική εντός του σημερινού παγκόσμιου συσχετισμού,

 

Περισσότερα

Έξι σκέψεις για το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ

ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΣΕΦ ΣΥΡΙΖΑΑπό την Εποχή της 28/7/2013

1 Το μείζον γεγονός του ιδρυτικού Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ είναι ακριβώς ότι αυτό πραγματοποιήθηκε. Η συγκρότηση του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί ιστορική καμπή για την ελληνική Αριστερά, αφού μετά από δεκαετίες διασπάσεων και κατακερματισμού, η φορά αντιστρέφεται και αναδύεται ένα νέο αριστερό κόμμα ως αποτέλεσμα ενοποίησης διαφορετικών μέχρι τώρα κομμάτων, οργανώσεων, ομάδων καθώς και ανεντάχτων αγωνιστών/τριών. Το γεγονός αποκτάει ακόμα μεγαλύτερη σημασία, γιατί δεν λαμβάνει χώρα στο έδαφος μιας ήττας, ως συγκόλληση συντριμμιών, αλλά με τον αέρα του ιστορικά υψηλού ποσοστού για την ελληνική Αριστερά ποσοστού που κατέκτησε ο ΣΥΡΙΖΑ τον περασμένο Ιούνιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ γίνεται ενιαίο κόμμα τη στιγμή ακριβώς που η Αριστερά βρίσκεται στην ισχυρότερη θέση από το 1944 και συνιστά την ελπίδα μιας κοινωνίας που εξοντώνεται από το Μνημόνιο.

2 Η γενική πολιτική εικόνα που αποκομίζει κανείς από το Συνέδριο είναι η πολύ πλατιά στήριξη στο σχέδιο της αριστερής κυβέρνησης, με έγνοια όμως για τη διατήρηση της ρηξικέλευθης πολιτικής γραμμής, καθώς και τη διασφάλιση της συλλογικής λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ. Τα συντριπτικά ποσοστά που πήραν τα κείμενα των Θέσεων και της Πολιτική Απόφασης, το 74% του Αλέξη Τσίπρα, όπως επίσης και το μήκος κύματος στο οποίο κινήθηκαν οι τοποθετήσεις των περισσότερων συνέδρων επιβεβαίωσαν τη στρατηγική επιλογή για ανατροπή του μνημονιακού καθεστώς και άνοδο μιας αριστερής κυβέρνησης, με οδηγό και στήριγμα το λαϊκό κίνημα. Ταυτόχρονα, καταγράφηκε μια διάχυτη “αριστερή δυσαρέσκεια”, που απορρέει από συντηρητικές εκφωνήσεις εκτός γραμμής, προσπάθειες να παρακαμφθεί το συμφωνημένο πολιτικό πλαίσιο, προσωπικές στρατηγικές, καθώς και από το έλλειμμα σοβαρότητας ορισμένων -ευτυχώς πολύ λίγων. Ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ έδειξε με τη στάση του ότι θέλει κυβέρνηση που να είναι αριστερή, θέλει ενιαίο κόμμα κόμμα που να λειτουργεί συλλογικά.

3 Τα κείμενα των Θέσεων και Πολιτικής Απόφασης αποτυπώνουν την αριστερή ριζοσπαστική ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ και πλέον αποκτούν τον χαρακτήρα δεσμευτικού πλαισίου. Προς επίρρωσιν του ισχυρισμού, παραθέτω ορισμένα αποσπάσματα από την Πολιτική Απόφαση του συνεδρίου:
“Ακυρώνουμε τα μνημόνια και τους εφαρμοστικούς νόμους… Πρώτο βήμα αποτελεί η αποκατάσταση στα προ του μνημονίου επίπεδα των εργασιακών σχέσεων, των συλλογικών διαπραγματεύσεων, του κατώτερου μισθού, της κατώτερης σύνταξης, του επιδόματος ανεργίας και των οικογενειακών επιδομάτων.”
• “Επαναδιαπραγματευόμαστε τις δανειακές συμβάσεις και ακυρώνουμε τους επαχθείς όρους τους, θέτοντας ως πρώτο θέμα τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, πραγματοποιώντας λογιστικό έλεγχο. Όπως συμπυκνώνει το σύνθημα «καμιά θυσία για το ευρώ», απόλυτη προτεραιότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί η αποτροπή της ανθρωπιστικής καταστροφής και η ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, όχι η υποταγή σε υποχρεώσεις που ανέλαβαν άλλοι, υποθηκεύοντας τη χώρα. Δεσμευόμαστε ότι θα αντιμετωπίσουμε τις ενδεχόμενες απειλές και τους εκβιασμούς των δανειστών με όλα τα δυνατά όπλα που μπορούμε να επιστρατεύσουμε, ενώ είμαστε ήδη έτοιμοι να αναμετρηθούμε με οποιαδήποτε εξέλιξη, βέβαιοι ότι, σε κάθε περίπτωση, ο ελληνικός λαός θα μας στηρίξει.”
• “Υψώνουμε ασπίδα προστασίας απέναντι στην ανθρωπιστική κρίση. Δεν θα υπάρχει κανείς πολίτης χωρίς το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για την επιβίωσή του, χωρίς περίθαλψη και κοινωνική προστασία, χωρίς πρόσβαση στα κοινωνικά αγαθά της τροφής και της αξιοπρεπούς κατοικίας. Δεσμευόμαστε ότι δεν θα επιτρέψουμε καμία κατάσχεση πρώτης κατοικίας λόγω χρέους.”
• “Θέτουμε το τραπεζικό σύστημα υπό την ιδιοκτησία και τον έλεγχο του δημοσίου, με ριζική τροποποίηση του τρόπου λειτουργίας του και των στόχων που σήμερα υπηρετεί, με αναβάθμιση του ρόλου των εργαζομένων και των καταθετών.”
• “Καταπολεμούμε τη ρατσιστική και ομοφοβική βία, όλες τις διακρίσεις λόγω εθνικής καταγωγής, θρησκείας, χρώματος, αναπηρίας, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου, που ενδημούν σε πολλούς τομείς του κοινωνικού βίου και εγγυόμαστε την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου που νομιμοποιεί, άμεσα ή έμμεσα, τέτοιες διακρίσεις. Στο πλαίσιο αυτό στηρίζουμε απολύτως το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό σε σχέση με τη σεξουαλικότητα και την επιλογή φύλου, όπως και τη θέσμιση πολιτικού γάμου ομοφύλων με πλήρη και ίσα δικαιώματα, καθώς και την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου.”

4 Η ψηφοφορία για την Κεντρική Επιτροπή ανέδειξε τους πραγματικούς πολιτικούς συσχετσμούς μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Από τη στιγμή που η Αριστερή Πλατφόρμα έχει επιλέξει την τακτική του “σκαντζόχοιρου”, το ποσοστό που καταγράφει έχει τη δικιά του συμβολική σημασία, αλλά ασκεί περιορισμένη επιρροή στη χάραξη της κεντρικής πολιτικής γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ. Επομένως, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στη διαμόρφωση των συσχετισμών εντός της πλειοψηφίας. Το ενδιαφέρον εδώ έγκειται στο ότι η αδυναμία της πλειοψηφίας να υιοθετήσει ενιαία στάση στην ψηφοφορία, οδήγησε στην πραγματική καταγραφή των δυνάμεων των διάφορων ιδεολογικών ρευμάτων και τάσεων. Τα προφανή πολιτικά συμπεράσματα είναι ότι οι “μηχανισμοί” δεν μπορούν να υπερνικήσουν τους πραγματικούς πολιτικούς συσχετισμούς, όπως επίσης και το ότι ο “όλος ΣΥΡΙΖΑ” πρέπει να λειτουργήσει συμβιωτικά, αποτρέποντας τη φυγή εκτός ορίων στην αναπόφευκτη πάλη γραμμών.

5 Μέσα στο συνέδριο η ΑΝΑΣΑ παρενέβη δημιουργικά σε ριζοσπαστική κι ενωτική κατεύθυνση. Η ΑΝΑΣΑ ως ανοιχτό ιδεολογικό-πολιτικό ρεύμα, και όχι ως κόμμα μέσα στο κόμμα, έχει κάνει εδώ και καιρό την επιλογή να λειτουργεί προωθητικά ,και όχι απλά να εκφωνεί “αλήθειες”· να υπηρετεί την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ, υπερασπιζόμενη ταυτόχρονα το ριζοσπαστικό πρόσημό του· να συγκροτεί πλατιές συμμαχίες χωρίς να υποχωρεί από τις αρχές της· να βλέπει στην επείγουσα ανάγκη για ανατροπή του Μνημονίου το πρώτο αποφασιστικό βήμα για τη ρήξη με το νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό και τις σχέσεις κυριαρχίας. Αυτήν ακριβώς την πολιτική υπηρετήσαμε και στο συνέδριο. Στηρίξαμε τα κείμενα Θέσεων και Πολιτικής Απόφασης, ενώ προωθήσαμε σημαντικές τροποποιήσεις σε ό,τι αφορά την πολιτική συμμαχιών, την πάλη ενάντια στον εθνικισμό, τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων και των μεταναστών· συμμετείχαμε στην ενιαία λίστα της πλειοψηφίας θεωρώντας ότι στον ΣΥΡΙΖΑ μπαίνεις για να συζητήσεις και να συνδιαμορφώσεις, ενώ διαφωνήσαμε με την επιλογή των χωριστών ψηφοδελτίων, η οποία δεν συνέβαλε στην ενίσχυση της συλλογικότητας· στηρίξαμε την υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα για τη θέση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ταχθήκαμε υπέρ της εκλογής προέδρου από την Κεντρική Επιτροπή, σε αντίθεση με τα άλλα κομμάτια της πλειοψηφίας· υποστηρίξαμε την αυτοδιάλυση των συνιστωσών, δίνοντας οι ίδιο το παράδειγμα, ενώ επιχειρηματολογήσαμε για να δοθεί ένα εύλογο περιθώριο χρόνου σε όσες συνιστώσες δεν ήταν έτοιμες να το πράξουν. Η ΑΝΑΣΑ κατάφερε να κάνει διακριτό το δικό της πολιτικό στίγμα. Με δεδομένο όμως ότι το ιδεολογικό ρεύμα στο οποίο ανήκουμε είναι πολύ πιο ευρύ από τις συγκεκριμένες δυνάμεις μας, εκ των πραγμάτων προκύπτει η ανάγκη για επιτάχυνση των διαδικασιών ανασύνθεσης.

6 Η ώρα των δρόμων. Με το συνέδριο λήγει μια εννιάμηνη περίοδος όπου η διαδικασία της δημιουργίας του ενιαίου κόμματος απορρόφησε πολύτιμες δυνάμεις. Τώρα ο ενιαίος ΣΥΡΙΖΑ είναι πραγματικότητα. Η επιτυχία του δεν θα κριθεί βέβαια στα κομματικά γραφεία. Επειδή εντέλει “το δίκιο κρίνεται στους δρόμους”, εκεί ακριβώς θα κριθεί κι ο ΣΥΡΙΖΑ. Στο αν δηλαδή θα έχει καίρια συμβολή στον αναγκαίο λαϊκό ξεσηκωμό για την ανατροπή του μνημονιακού καθεστώτος και τη χάραξη μιας νέας πορείας για την κοινωνία.

Γιάννης Αλμπάνης

 

Περισσότερα