Δημοσιεύτηκε στο News247 τον Μάιο του 2022.
Η εκλογή από τη βάση του προέδρου και της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαίωσε ότι οι μεγάλες αλλαγές που έχουν συμβεί στο πολιτικό σύστημα, αποκτούν μόνιμο χαρακτήρα. Δέκα χρόνια μετά τις βουλευτικές εκλογές της 6ης Μαΐου όταν ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας εφόρμησαν στο κέντρο του πολιτικού σκηνικού με 16,78%, η συμμετοχή περίπου 150.000 πολιτών στις εσωκομματικές εκλογές δεν αφήνει αμφιβολία: Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει έρθει για να μείνει στο πολιτικό σύστημα.
Η ψήφος σε αυτήν την ιδιότυπη εκλογή όπου υπήρχε ένας και μόνο υποψήφιος, δεν ήταν παρά έκφραση στήριξης στο κόμμα. Κατά συνέπεια, η συμμετοχή τόσο μεγάλου αριθμού πολιτών σε μια διαδικασία που έχει μόνο συμβολικό και όχι πρακτικό επίδικο, δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πια αποκτήσει σταθερά κοινωνικά ερείσματα. Αν, δε, συνδυάσουμε τη σημερινή συμμετοχή με τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων που δείχνουν μια αταλάντευτη εκλογική βάση της τάξης του 25% (η οποία αποτελεί την αφετηρία της όποιας εκλογικής επίδοσης), μπορούμε να κάνουμε λόγο για μια «ταυτότητα ΣΥΡΙΖΑ» που όχι μόνο δεν τίθεται εν αμφιβόλω, αλλά είναι η δεσπόζουσα στον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Το στοίχημα
Με την επίτευξη του «εξαψήφιου στόχου» ως προς τη συμμετοχή, το «επιτελείο του 7ου ορόφου της Κουμουνδούρου», πέτυχε τον βασικό οργανωτικό στόχο του. Βεβαίως, παρότι θεωρητικά όσοι-ες ψήφισαν σήμερα εγγράφονται αυτομάτως μέλη του κόμματος, προσωπικά έχω ζωηρές αμφιβολίες για το αν θα συμμετέχουν όντως στις κομματικές διαδικασίες. Το παράδειγμα των άλλων κομμάτων που έχουν υιοθετήσει την εκλογή από τη βάση, δείχνει ότι η πραγματική κομματική συμμετοχή δεν ανέβηκε. Η κρίση του κομματικού φαινομένου είναι πολύ βαθιά και πρωτίστως ιδεολογική, όχι οργανωτική.
Το δεύτερο στοίχημα που κέρδισε ο κ. Τσίπρας ήταν η επιβεβαίωση της μετατόπισης (ή του «ανοίγματος») του ΣΥΡΙΖΑ προς το Κέντρο. Μολονότι η αλλαγή του τρόπου εκλογής της ηγεσίας δεν μοιάζει σε πρώτο επίπεδο να έχει συγκεκριμένο πολιτικό περιεχόμενο, εντούτοις, στο συγκεκριμένο πλαίσιο που συμβαίνει, δεν μπορεί να ερμηνευτεί παρά ως κίνηση που κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ πιο «φιλικό» στους πολίτες οι οποίοι δεν έχουν σχέση με την ιστορική Αριστερά.
Αν μιλάγαμε για άλλο κόμμα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η εκλογή από τη βάση κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ αρχηγικό κόμμα. Ωστόσο, για τη μεγάλη πλειονότητα των ψηφοφόρων του, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ήδη απολύτως ταυτισμένος με τον κ. Τσίπρα. Επομένως, η πιο σωστή διατύπωση είναι ότι η εκλογική διαδικασία ενίσχυσε περαιτέρω τον κ. Τσίπρα έναντι των ηγετικών στελεχών και των τάσεων του κόμματος του. Πάντως σε ό,τι αφορά τους εσωκομματικούς συσχετισμούς, θα πρέπει να περιμένουμε τα αποτελέσματα για την Κεντρική Επιτροπή.
Η πρόκληση
Η εκλογική επιβεβαίωση της ταυτότητας ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί σαφώς ισχυρή παρακαταθήκη για τον κ. Τσίπρα. Μάλιστα η επιβεβαίωση αυτή λαμβάνει χώρα σε μια στιγμή που το ΚΙΝΑΛ αρχίζει να υποχωρεί, αφού ο κ. Ανδρουλάκης δεν φαίνεται να επιθυμεί τη συμμετοχή στη διακυβέρνηση. Ωστόσο ούτε η ταυτότητα ΣΥΡΙΖΑ ούτε η υποχώρηση του ΚΙΝΑΛ αρκούν για να ανατραπεί ο κ. Μητσοτάκης. Το ζήτημα πλέον για τον κ. Τσίπρα είναι να πείσει αυτούς που δεν υιοθετούν την ταυτότητα ΣΥΡΙΖΑ, που στέκονται κριτικά απέναντι στη διακυβέρνησή του, που δεν ενθουσιάζονται με την «αντιπολίτευση του Twitter», που δεν πείθονται εύκολα από τις εξαγγελίες της αξιωματικής αντιπολίτευση. Το έργο δεν είναι ούτε απλό ούτε εύκολο. Στη νέα συγκυρία όμως που έχει γεννήσει η ακρίβεια, είναι εφικτό.
Γιάννης Αλμπάνης