Δημοσιεύτηκε στο News247 τον Μάιο του 2022.
Αυτή τη φορά το ζήτημα των πρόωρων εκλογών δεν άνοιξε από κάποιον αναλυτή ή την αντιπολίτευση. Ήταν οι (ανώτερες) “κυβερνητικές πηγές” που διοχέτευσαν στους δημοσιογράφους το σχετικό σενάριο. Μάλιστα στη διαρροή προσδιορίστηκε και η ημερομηνία διεξαγωγής τους: 2 Οκτώβρη. Ένα δεύτερο σενάριο φέρνει τις κάλπες ακόμα πιο κοντά, στις αρχές Ιουλίου.
Η σκοπιμότητα
Το ότι οι “κυβερνητικές πηγές” κάνουν διαρροή σεναρίου για πρόωρες εκλογές, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αυτός είναι ο σχεδιασμός του πρωθυπουργού. Μπορεί κάλλιστα το σενάριο να διοχετεύεται για να «καεί» ή για να παραμείνει σε εγρήγορση ο κομματικός μηχανισμός και οι υπουργοί. Το γιατί έγινε η διαρροή τώρα θα το διαπιστώσουμε μόνο εν καιρώ.
Πριν λίγες μέρες στο κλείσιμο του συνεδρίου της Νέας Δημοκρατίας, ο κ. Μητσοτάκης ήταν κατηγορηματικός: εκλογές θα γίνουν σε 12 μήνες. Όλοι οι συνομιλητές του πρωθυπουργού συμφωνούν ότι το βασικό σχέδιό του συμπίπτει με τις δημόσιες δηλώσεις του και δεν είναι άλλο από την ολοκλήρωση της τετραετίας. Άλλωστε αυτό το σενάριο είναι το πιο λογικό πολιτικά. Το επικοινωνιακό επιτελείο του Μαξίμου έχει οικοδομήσει την εικόνα του κ. Μητσοτάκη με άξονες τις έννοιες της αξιοπιστίας και της κανονικότητας. Επομένως, θα πρέπει από τη μια μεριά να τηρήσει τις εξαγγελίες του, και από την άλλη να στείλει το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι μια σταθερή χώρα η οποία δεν ενέχει το λεγόμενο “πολιτικό ρίσκο” που φοβίζει τους επενδυτές και σημαντική μερίδα πολιτών.
Ωστόσο, έχοντας μπει σε μια τρικυμιώδη περίοδο, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι τα πράγματα θα κυλήσουν όπως τα θέλει ο πρωθυπουργός -γι’ αυτό άλλωστε ίσως διοχετεύτηκε το σενάριο των πρόωρων εκλογών. Τρεις παράγοντες θα κρίνουν την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
Οι δημοσκοπήσεις
Το προφανές (αυτονόητο, πιο σωστά) είναι ότι η όποια απόφαση θα ληφθεί με βάση τις δημοσκοπήσεις, τόσο με την εικόνα που θα έχει διαμορφωθεί στις αρχές Σεπτέμβρη όσο και με τη διαφαινόμενη δυναμική. Αν η Νέα Δημοκρατία διατηρεί καθαρό προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και η δύναμή της είναι σταθεροποιημένη, ο κ. Μητσοτάκης δεν έχει λόγο να μην εξαντλήσει την τετραετία. Αν η δυναμική είναι αρνητική για το κυβερνών κόμμα, τότε θα έχουμε φθινοπωρινές κάλπες.
Οι τελευταίες ενδείξεις είναι ότι τα μέτρα που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης για το ρεύμα, ανέκοψαν τη φθορά της Νέας Δημοκρατίας -δεν είναι ακόμα σαφές αν η επίσκεψη στην Ουάσιγκτον θα αφήσει ευδιάκριτο αποτύπωμα στην αντίληψη των πολιτών. Ωστόσο, αν από τον Ιούνιο διαψευστούν οι προσδοκίες των πολιτών σχετικά με την τιμή του ρεύματος ή το κράτος φανεί ξανά ανίκανο απέναντι στις πυρκαγιές (όπως πέρσι), η πτώση της Νέας Δημοκρατίας θα επιταχυνθεί.
Ο πόλεμος και η οικονομία
Ο δεύτερος παράγοντας που θα κρίνει την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες είναι η διεθνής συγκυρία. Μια συγκυρία της οποίας οι πυλώνες είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία και η παγκόσμια πληθωριστική έκρηξη. Αν η πολεμική σύγκρουση συνεχιστεί επί μακρόν και δεν αρθούν οι φραγμοί στην εξαγωγή σιτηρών και λιπασμάτων, τότε θα μπούμε σε μια πρωτοφανή παγκόσμια επισιτιστική και οικονομική κρίση που θα θρυμματίσει την πολιτική σταθερότητα παντού στην Ευρώπη και ιδιαίτερα σε μια πιο εύθραυστη χώρα όπως η Ελλάδα.
Επιπλέον, αν η Ευρωπαϊκή Ένωση (δηλαδή το Βερολίνο) δεν δώσει πράσινο φως για συνέχιση της χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής, η κυβέρνηση αναγκαστεί εν μέσω ενεργειακής κρίσης να καταθέσει προϋπολογισμό που θα επιβάλει αυστηρή λιτότητα. Εκλογές εν μέσω λιτότητας δεν γίνονται και γι’ αυτό θα πρέπει να προηγηθούν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
Ο τρίτος παράγοντας των πρόωρων εκλογών είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Μέχρι τώρα η μείωση της διαφοράς των δύο κομμάτων οφείλεται στην πτώση της ΝΔ και όχι στην άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έχει μόνο οριακά κέρδη. Το ερώτημα τώρα είναι αν ο κ. Τσίπρας μπορεί να μετατρέψει τη μεγάλη συμμετοχή στις εσωκομματικές εκλογές της περασμένης Κυριακής σε αφετηρία αντεπίθεσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ παραμείνει καθηλωμένος, όσο και να χάνει η Νέα Δημοκρατία, η πρωτοκαθεδρία του κ. Μητσοτάκη δεν θα αμφισβητηθεί. Το πολύ πολύ να χρειαστεί τη βοήθεια του κ. Ανδρουλάκη για τη διαμόρφωση νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Γιάννης Αλμπάνης