Ιστορίες για τα βιβλία

wolf

Wolf Hall: Η γραφή και η εικόνα

Γιάννης Αλμπάνης Αφήστε σχόλιο: 0

Δημοσιεύτηκε στην Εποχή των Βιβλίων τον Ιούνιο του 2022

Τις περισσότερες φορές έχουμε διαβάσει το βιβλίο και μετά βλέπουμε την ταινία, η οποία μας απογοητεύει. Είτε είναι πιο «εμπορική» (δηλαδή πιο επιφανειακή) από ό,τι το μυθιστόρημα στο οποίο βασίζεται, είτε η εικονοποίηση της ιστορίας δεν ανταποκρίνεται στη μορφή που της είχε δώσει η φαντασία μας. Η γραπτή αφήγηση είναι μια αφαίρεση η οποία παίρνει τη συγκεκριμένη μορφή που της δίνει ο κάθε αναγνώστης – αν και δεν είναι σπάνιο η μορφή αυτή να παραμένει θολή και διαρκώς μεταβαλλόμενη, ταλαντευόμενη στη μεθόριο μεταξύ πνευματικής αναζήτησης και βιωμένης εμπειρίας. Ο νεαρός μηχανικός Χανς Κάστορπ στο Μαγικό Βουνό του Τόμας Μαν μπορεί να πάρει στη φαντασία του αναγνώστη τη μορφή κάποιου γνωστού του ή του νεαρού Μπραντ Πιτ. Ενδέχεται όμως να παραμείνει ένα όνομα χωρίς συγκεκριμένη μορφή, μια άλως που μόλις βλέπουμε να διαγράφεται στον μακρινό ορίζοντα των Άλπεων.

(περισσότερα…)

Περισσότερα

Λουσία Μπερλίν

Λουσία Μπερλίν: Η έννοια του πολιτικού

Γιάννης Αλμπάνης Αφήστε σχόλιο: 0

Δημοσιεύτηκε στην Επόχή των Βιβλίων τον  Μάιο του 2022

Αποφάσισα να απομακρυνθώ από τη μεγάλη διαδήλωση ενάντια στα μέτρα του μπαμπά Μητσοτάκη, βγήκα στην Αθηνάς και μετά άρχισα να κατεβαίνω την Ευριπίδου. Περπατώντας δίπλα από τους ανθρώπους που έκαναν κανονικά τις δουλειές τους, ενώ στον παραπάνω δρόμο ήταν δεκάδες χιλιάδες οι συγκεντρωμένοι, αναρωτιόμουν αν θα μπορούσα να ζήσω όπως αυτοί. Πώς θα ήταν η ζωή μου χωρίς διαδηλώσεις, χωρίς πολιτική; Όταν πια έσβησε η βοή της διαδήλωσης, σταμάτησα και γύρισα πίσω για να συναντηθώ ξανά με το πλήθος, συνειδητοποιώντας ότι δεν θα μπορούσα να ζήσω μακριά από το νόημα της διαδήλωσης. Έκτοτε, δεν με απασχόλησε ξανά το ερώτημα.

(περισσότερα…)

Περισσότερα

Στέφαν Τσβάιχ

Ιστορίες ελπίδας σε καιρούς απελπισίας

Γιάννης Αλμπάνης Αφήστε σχόλιο: 0

Δημοσιεύτηκε στον ένθετο Η Εποχή των Βιβλίων της Εποχής τον Απρίλιο του 2021

«Σαν όλα τα μυστικά του Θεού, μένει κρυφό στα σκοτάδια των αιώνων και κανείς δεν ξέρει, αν θα μείνει έτσι για πάντα να κοιμάται, κρυμμένο και χαμένο για τον λαό, που θα συνεχίσει να περιπλανιέται από τον έναν ξένο τόπο στον άλλο – ή αν θα το βρει στο τέλος κάποιος, όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου και ξαναβρεί ο λαός ο περιούσιος τον εαυτό του και λάμψει πάλι το άγιο φως μέσα στο Ναό της Ειρήνης».1

(περισσότερα…)

Περισσότερα

borges

Ο Μπόρχες για τον πόλεμο στην Ουκρανία

Γιάννης Αλμπάνης Αφήστε σχόλιο: 0

Δημοσιεύτηκε στο ένθετο Η Εποχή των Βιβλίων της Εποχής τον Μάρτιο του 2022.

«Τους έλαχε παράξενη εποχή».1

Κανονικά σε αυτήν την Εποχή των Βιβλίων θα έγραφα για τον Μπόρχες. Έχω εδώ και καιρό τρεις ιστορίες να πω για τον Αργεντινό (ή μήπως Εγγλέζο;), η οποία μπορεί να είναι η εξής μία και να μην είναι καν δικιά μου. Λέγεται ότι την είχε αφηγηθεί πρώτος ο Άνσελμος τον 11ο αιώνα, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα απόσπασμα του Διόδωρου του Σικελιώτη, το οποίο υπάρχει μόνο στη μορφή που το διέσωσε ο Ιμπν Ρουσντ, ο μεγάλος Αβερρόης. Η ομιχλώδης ταυτότητά της δεν πρέπει να εκπλήσσει. Άλλωστε όλες οι ιστορίες έχουν ήδη λεχθεί και απλώς επαναλαμβάνονται. Η γραφή είναι μια μορφή αρχαιολογίας.

(περισσότερα…)

Περισσότερα

Καμύ

Ο Καμύ και οι Βίοι των Αγίων

Γιάννης Αλμπάνης Αφήστε σχόλιο: 0

Δημοσιεύτηκε στο ένθετο Η Εποχή των Βιβλίων της εφμερίδας Εποχή τον Φεβρουάριο του 2022.

Στα νοσοκομεία, η αίθουσα αναμονής των χειρουργείων είναι ένας οριακός τόπος, ένας αλλόκοτος και μεταφυσικός χώρος εγκατάλειψης. Οι οικείοι των ασθενών κάθονται μόνοι (ειδικά τώρα με την πανδημία), περιμένοντας τους αγαπημένους τους, φοβισμένοι και αδύναμοι, ανήμποροι να επηρεάσουν την εξέλιξη των πραγμάτων. Έχουν πια εγκαταλειφθεί στην ικανότητα των γιατρών, τα θετικά ποσοστά του νόμου των πιθανοτήτων, τη χάρη του Θεού, την εύνοια της Τύχης, δηλαδή σε εξωτερικές δυνάμεις, πολύ πέρα από τον έλεγχο ή ακόμα και τη στοιχειώδη επιρροή τους. Απέραντα μόνοι, απόλυτα φοβισμένοι, ολότελα αδύναμοι, ολοκληρωτικά εγκαταλελειμμένοι, προσμένουν τη μεγάλη είδηση είτε για τη ζωή και τον θάνατο, είτε για το είδος ζωής που θα έχουν στο εξής οι αγαπημένοι τους κι επομένως και οι ίδιοι.

(περισσότερα…)

Περισσότερα

Γιάννης Πανου

Ο Βυζαντινός Φόβος

Γιάννης Αλμπάνης Αφήστε σχόλιο: 0

 Δημοσιεύτηκε στο ένθετο Η Εποχή των Βιβλίων της Εποχής τον Δεκέμβριο του 2021.

Πριν αρκετά χρόνια, μου είχαν κάνει δώρο τα δύο μυθιστορήματα του Γιάννη Πάνου, το «...από το στόμα της παλιάς Remington…» και την «Ιστορία των Μεταμορφώσεων» (από τις Εκδόσεις Καστανιώτη και τα δύο).1 Τον Πάνου δεν τον είχα καν ακουστά κι εκείνη την εποχή βλακωδώς δεν διάβαζα καθόλου ελληνική λογοτεχνία. Οπότε τα δύο βιβλία έμοιαζαν άκυρα και αφέθηκαν να αναπαυτούν εν ειρήνη στη βιβλιοθήκη.

(περισσότερα…)

Περισσότερα

balzac2

Η μανία με τον Μπαλζάκ

Γιάννης Αλμπάνης Αφήστε σχόλιο: 0

Δημοσιεύτηκε στον ένθετο Η Εποχή των Βιβλίων της Εποχής τον Νοέμβριο του 2021

Δεν μπορώ να θυμηθώ πώς βρέθηκε το βιβλίο στα χέρια μου. Νομίζω πάντως ότι δεν μου είχαν κάνει δώρο· το είχα πάρει εγώ. Εκείνη την περίοδο δεν πάταγα στο Γαλλικό στο οποίο είχα περάσει, αλλά διάβαζα πολλή κλασική γαλλική λογοτεχνία –πράγμα που εξακολουθώ να κάνω. Οπότε κάπως έφτασα και στις «Χαμένες Ψευδαισθήσεις» του Μπαλζάκ1, με το χαρακτηριστικό λευκό σκληρό εξώφυλλο και το πορτρέτο του συγγραφέα, καθώς και με το ακόμα πιο χαρακτηριστικό διαφανές πλαστικό προστατευτικό.

(περισσότερα…)

Περισσότερα

ntos pasos

Δεκατέσσερα χρόνια μέχρι τον 42ο Παράλληλο

Γιάννης Αλμπάνης Αφήστε σχόλιο: 0

Δημοσιεύτηκε στο ένθετο Η Εποχή των Βιβλίων της Εποχής τον Οκτώβριο του 2021.

Τα βιβλία είναι οι ιστορίες που αφηγούνται οι συγγραφείς. Είναι όμως και οι ιστορίες που διαβάζουν οι αναγνώστες. Ιστορίες που δεν είναι ακριβώς ίδιες με εκείνες των συγγραφέων, γιατί κάθε ανάγνωση είναι μια διαφορετική εκδοχή της αρχικής ιστορίας. Είναι ακόμα το αποτύπωμα που άφησαν οι ιστορίες των συγγραφέων στις ιστορίες που πλάθουν οι αναγνώστες – αποτύπωμα πολλές φορές ανεπαίσθητο. Τέλος, τα βιβλία είναι οι ιστορίες που τα περιβάλλουν ως αντικείμενα, αντικείμενα υλικά και υπερβατικά, χειροπιαστά και αενάως διαφεύγοντα, αντικείμενα μυστηριακά.

Μέχρι πρότινος ήμουν βέβαιος ότι είχα αγοράσει πριν 25 χρόνια το εντυπωσιακό κουτί με την τριλογία του Τζον Ντος Πάσος USA (42ος Παράλληλος, 1919, Τα πολλά λεφτά)1 από τις εκδόσεις Οδυσσέας. Ήμουν εξίσου βέβαιος ότι είχα αγοράσει την (εξαντλημένη σήμερα) έκδοση στο αγαπημένο Απρόβλεπτο της Ηλιούπολης. Είχα δε συνδέσει τον Τζον Ντος Πάσος με τους μπίτνικ.

(περισσότερα…)

Περισσότερα