Δημοσιεύτηκε στο News247 τον Ιούλιο του 2023.
Παλιότερα, τέτοια εποχή ακόμα και οι πολιτικοί συντάκτες έγραφαν για πιο «ελαφριά» θέματα (βάζω το «ελαφριά» σε εισαγωγικό γιατί πολλές φορές η «μεγάλη πολιτική» είναι ό,τι πιο «ελαφρύ» και γελοίο υπάρχει). Τέλη Ιούλη η ειδησεογραφία έμπαινε σε ρυθμούς ρελαντί μιας και άρχιζαν τα μπάνια του λαού τα οποία δεν μπορούσε να τα διαταράξει κανένας, όπως σοφά θύμιζε ο μεγάλος Αντρέας. Αυτά όμως παλιά, που τα πράγματα ήταν κάπως νορμάλ -ή τουλάχιστον έτσι νόμιζαν οι περισσότεροι.
Γιατί τώρα στα τέλη Ιούλη έχουμε ειδήσεις πολλές, οι οποίες η μία χειρότερη από την άλλη. Γιατί τώρα ο Ιούλιος δεν είναι ο μήνας του «πού κλείσατε για διακοπές;» και του «πότε φεύγεις;» αλλά ο μήνας του «προλάβανε να φύγουνε οι άνθρωποι πριν τη φωτιά;» και του «δεν την παλεύω με τη ζέστη».
Θάνατος στο μεροκάματο
Η χτεσινή τραγική είδηση είναι χαρακτηριστική για την εποχή μας. Στη Χαλκίδα ένας σαρανταεξάχρονος που εργάστηκε ως διανομέας σε ψησταριά πέθανε μετά το μεροκάματο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του νοσοκομείου, «πιθανή αιτία θανάτου καρδιοαναπνευστική ανακοπή μετά την έκθεση σε πολλή υψηλή θερμοκρασία». Ο σαρανταεξάχρονος δούλευε χωρίς σύμβαση εργασίας.
Η νεκροψία και η προανάκριση (ενδέχεται να) φωτίσουν περισσότερο αυτή την τραγική υπόθεση. Ξέρουμε όμως ότι η περίπτωση της Χαλκίδας δεν συνιστά την εξαίρεση, αλλά τον κανόνα στην αγορά εργασίας της εστίασης και του τουρισμού.
Ξέρουμε ότι τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων από τον καύσωνα είναι απλώς για να ανακοινώνονται από τις τηλεοράσεις και να κάνει δημόσιες σχέσεις η κυβέρνηση.
Ξέρουμε ότι το για το μεροκάματο στο ελληνικό καλοκαίρι θα πρέπει να βουτάς στη θάλασσα για να πηγαίνεις τους καφέδες, να κάνεις ντελίβερι με σαράντα βαθμούς και να κοιμάσαι σε παραπήγματα αφού σερβίρεις τις αστακομακαρονάδες.
Ξέρουμε ότι στην πράξη δεν υπάρχει μηχανισμός ελέγχου της εργοδοσίας.
Ξέρουμε ότι οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να δεχτούν απαράδεκτες συνθήκες δουλειάς γιατί δεν γίνεται να χάσουν το μεροκάματο.
Ο καύσωνας
Οι συνθήκες εργασίας αποτελούν τη μία όψη του καλοκαιρινού ζόφου. Γιατί με συνεχόμενα σαραντάρια στις τσιμεντουπόλεις μας δεν είναι μόνο επικίνδυνο να δουλεύεις σε εξωτερικούς χώρους, αλλά μοιάζει πολύ δύσκολο να έχεις μια στοιχειωδώς βιώσιμη καθημερινότητα. Με τα συνεχή σαραντάρια συνειδητοποιούμε ότι η κλιματική κρίση και η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν είναι βαρύγδουποι επιστημονικοί όροι, αλλά ανθρωπογενή φαινόμενα που απειλούν τη ζωή στη Γη, έτσι όπως την έχουμε γνωρίσει. Η κλιματική κρίση δεν θα συμβεί κάποια στιγμή στο μέλλον. Συμβαίνει ήδη και στοιχίζει ζωές.
Τα στοιχεία δεν αφήνουν καμία αμφιβολία. Σύμφωνα με τον Γκάβιν Σμιτ, επικεφαλής κλιματολόγο της NASA ο Ιούλιος του 2023 πιθανόν θα είναι ο πιο θερμός που έχει καταγραφεί εδώ και εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες χρόνια. Από τη μεριά του, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος επισημαίνει τι σημαίνει στην πραγματικότητα η κλιματική κρίση: «Τα ακραία μετεωρολογικά και κλιματικά φαινόμενα προκάλεσαν οικονομικές ζημίες που εκτιμάται πως έφθασαν τα 560 δισεκατομμύρια ευρώ μεταξύ του 1980 και του 2021, ενώ άφησαν πίσω σχεδόν 195.000 νεκρούς». Στους καύσωνες οφείλονταν το 81% των θανάτων και το 15% των οικονομικών ζημιών.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι τέλη Ιουλίου δεν μπορούμε να γράψουμε για «ανάλαφρα» θέματα. Στην εποχή της κλιματικής κρίσης και των τεράστιων ανισοτήτων, ο ζόφος αρχίζει να τυλίγει το ελληνικό καλοκαίρι.
Γιάννης Αλμπάνης