Δημοσιεύτηκε στο News247 τον Οκτώβριο του 2023.
Το δεύτερο κύμα δημοσκοπήσεων μετά την εκλογή Κασσελάκη επιβεβαίωσε το προφανές. Το λεγόμενο “σοκ της αλλαγής ηγεσίας” όχι μόνο δεν λειτούργησε θετικά για την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά την έχει ρίξει σε μια πρωτοφανή κρίση. Μια κρίση που έχει τα χαρακτηριστικά υπαρξιακής απειλής.
Οι αριθμοί
Οι αριθμοί δεν αφήνουν αμφιβολίες για το τι συμβαίνει. Στη δημοσκόπηση της Metron Analysis η Ν.Δ. παίρνει 38% (από 40,56% στις εκλογές του Ιουνίου), ο ΣΥΡΙΖΑ 15,2% (από 17,8%), το ΠΑΣΟΚ 13,4% (από 11,84%), το ΚΚΕ 10,25% (από 7,69%), η Ελληνική Λύση 6,9% (από 4,44%), η ΝΙΚΗ 3,2% (από 3,7% από 3,17%), η Πλεύση Ελευθερίας 3,7% (από 3,17%), το ΜέΡΑ25 3,5% (από 2,5%) και οι Σπαρτιάτες μένουν εκτός Βουλής με 2,7% (από 4,68%).
Στην αντίστοιχη δημοσκόπηση της GPO τα ποσοστά είναι: Νέα Δημοκρατία 36,6%, ΣΥΡΙΖΑ 12,9%, ΠΑΣΟΚ 11,9%, ΚΚΕ 8,5%, Σπαρτιάτες 3,5%, Ελληνική Λύση 5,4%, Νίκη 2,5% και Πλεύση Ελευθερίας 2,3%.
Και οι δύο δημοσκοπήσεις δηλαδή καταγράφουν μια πολύ μεγάλη πτώση του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία (πολλά) χρόνια που η αλλαγή ηγεσίας σε ένα μεγάλο κόμμα προκαλεί μια τόσο μεγάλη πτώση των ποσοστών του.
Οι αιτίες
Δύο από τις βασικές αιτίες της πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ είναι πασιφανείς. Από τη μια μεριά, έχουμε έναν νέο ηγέτη που προσπαθεί το ισοφαρίσει το μεγάλο πολιτικό έλλειμμά του με πλεόνασμα αυταρχισμού. Αντί να συσπειρώσει και να ενώσει, αποσυσπειρώνει και διχάζει. Επειδή, δε, ορισμένοι κάνουν ανιστόρητες συγκρίσεις, πρέπει να πούμε ότι η σχέση του Κασσελάκη με τον Αντρέα είναι ανάλογη με εκείνη του Ναπολέοντα Γ με τον Μεγάλο Ναπολέοντα, για να θυμηθούμε τον Μαρξ.
Η γραμμή
Υπάρχουν όμως και δύο άλλες αιτίες για την πτώση του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες δεν αναφέρονται τόσο συχνά στις σχετικές συζητήσεις. Και οι δύο έχουν να κάνουν με τη γραμμή που ακολουθεί η αξιωματική αντιπολίτευση. Ο Κασσελάκης έχει υιοθετήσει μια πιο άτεχνη και πιο συντηρητική εκδοχή της αντιπολιτευτικής γραμμής Τσίπρα την περίοδο 2019-2023. Πρόκειται για έναν πολιτικό λόγο ο οποίος ως προς το ύφος του θυμίζει την αντιμνημονιακή περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ως προς το περιεχόμενο στερείται ιδεολογικών αιχμών και προγραμματικού βάθους.
Αυτή η “αντιπολίτευση τύπου social media”, όπως την ονομάζουν ορισμένοι, έφερε τον Τσίπρα στο αδιέξοδο και τώρα οδηγεί τον Κασσελάκη στο χείλος του γκρεμού. Δεν ξέρω τι πρέπει να γίνει για να καταλάβουν στην Κουμουνδούρου ότι είναι αλυσιτελές να καταγγέλλεις τον Μητσοτάκη, όταν δεν μπορείς να πείσεις ότι έχεις πραγματική εναλλακτική πρόταση εξουσίας.
Η Αριστερά
Επιπλέον, ο Κασσελάκης συνεχίζει την πολιτική της απαξίωσης των αντιλήψεων της Αριστεράς. Η ιδεολογία και οι πολιτικές παραδόσεις της Αριστεράς παρουσιάζονται ως εμπόδια στη νικηφόρα πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, μιας και είναι δήθεν παρωχημένες και περιθωριακές. Το σχήμα είναι λογικό για να το υιοθετεί ένα κόμμα της Δεξιάς, αλλά για ένα κόμμα που τοποθετείται στην (κεντρο)Αριστερά είναι οξύμωρο, αν οχι αυτοκαταστροφικά παράλογο. Δεν γίνεται να χλευάζεις όσα πιστεύουν οι οπαδοί σου. Ακόμα και μια σοβαρή στροφή στο Κέντρο θα απαιτούσε να μην αποξενωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ από το αριστερό ακροατήριό του.
Τα αποτελέσματα της απαξίωσης της Αριστεράς φαίνονται τόσο στις κάλπες όσο και στις δημοσκοπήσεις. Την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ πέφτει με ιλιγγιώδη ταχύτητα, το ΚΚΕ πέρασε από το 5,3% το 2019 στο 7,69% τον Ιούνιο και τώρα η Metron το καταγράφει στο 10,2%, βάζοντάς το στη διεκδίκηση της δεύτερης θέσης στις ευρωεκλογές.
Σύμφωνα με τη μέτρηση, το ΚΚΕ είναι ο μεγαλύτερος κερδισμένος από την πτώση του ΣΥΡΙΖΑ, αφού προς τον Περισσό κατευθύνεται το 7,8% των ψηφοφόρων της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς διδακτορικό στις Πολιτικές Επιστήμες για να αντιληφθεί ότι οι αριστεροί θέλουν να ψηφίζουν ένα αριστερό κόμμα ή τουλάχιστον ένα κόμμα που δεν απαξιώνει τις αντιλήψεις της Αριστεράς. Και σε αυτή τη χώρα οι αριστεροί δεν είναι λίγοι.
Γιάννης Αλμπάνης